Gewest belooft jaarlijks één extra meetstation voor luchtkwaliteit

Brussel gaat tot en met 2026 jaarlijks een meetstation voor luchtkwaliteit bijbouwen. Daarnaast wordt tot 2023 ook jaarlijks een verouderd meetstation gerenoveerd of vervangen. Dat heeft minister Fremault (CDH) beslist, nadat de Europese Commissie het Gewest begin november over de locatie van de meetstations op de vingers tikte. Ze laat de komende twee jaar ook de niveaus van black carbon (dieselroet) opmeten in vijftig scholen.

Afgelopen september bekritiseerde de Europese Rekenkamer, de onafhankelijke financiële waakhond van de EU, al het gebrek aan meetstations op de meest vervuilde plaatsen. Minister Fremault kondigde toen aan dat ze aan het onderzoeken was waar nieuwe stations konden komen. Eind september zou ze een voorstel op tafel leggen.

Op 8 november kreeg België van de Europese Commissie een officiële ingebrekestelling in de bus, omdat de luchtkwaliteit qua stikstofdioxide en fijnstof nog altijd niet aan de Europese normen voldoet. De concentraties stikstofdioxide namen in Brussel de afgelopen drie jaar zelfs nog toe.

De Commissie was meer specifiek ook kritisch voor de manier waarop de stikstofdioxidevervuiling in Brussel wordt opgemeten. België krijgt twee maanden de tijd om op de brief te antwoorden, daarna kan de Commissie een zaak starten voor het EU-Hof van Justitie.

Er was al beslist om het meetnetwerk uit te breiden, zei minister Fremault in een reactie. In een nota over de meetpunten die BRUZZ in handen kreeg, benadrukt de minister dat “het huidige meetnetwerk (met 11 meetstations, red.) volgens Leefmilieu Brussel aan de Europese normen beantwoordt, maar dat het buiten de puur wettelijke kaders primordiaal is de vragen van de Europese autoriteiten en de burgers te beantwoorden door het meetnetwerk uit te breiden, en daarmee ook de beschikbare informatie over de luchtkwaliteit”.

Renoveren en bijbouwen

Concreet plant de minister vanaf 2019 één nieuw meetstation per jaar tot en met 2026, met een jaarlijks budget daarvoor van 150.000 tot 200.000 euro. Tussen 2019 en 2023 zou elk jaar ook één bestaand station worden gerenoveerd of vervangen. De stations van Haren, Ukkel en Sint-Jans-Molenbeek moeten opgekalefaterd worden, het station van Sint-Lambrechts-Woluwe (Gulledelle) sluit in 2019 en dat in Elsene (Kroonlaan) ten laatste tegen 2023.

Waar de nieuwe meetpunten moeten komen, is nog niet uitgemaakt, zegt de woordvoerder van de minister. “Wel belangrijk is dat ze middenin de stad zullen komen, niet in een groene buitenwijk, om op die manier de luchtkwaliteit te meten op de plekken die er het meest aan blootgesteld zijn.”

Dat was precies ook één van de vragen van de vijf burgers die samen met advocatenkantoor Client Earth in december 2017 een rechtszaak aanspanden over de gebrekkige luchtkwaliteit in Brussel. Uitspraak in die zaak wordt in het voorjaar van 2019 verwacht.

Scholenmetingen

Verder kondigt Fremault ook een onderzoek aan naar de blootstelling aan black carbon (dieselroet) in vijftig Brusselse scholen. Dat zou in januari 2019 starten, en twee tussentijdse rapporten moeten opleveren, in september 2019 en juni 2020. Het eindrapport wordt in april 2021 gepland. De scholen zijn nog niet uitgekozen, klinkt het bij Fremaults kabinet.

Stadsorganisatie Bral juicht de extra meetstations toe. Vooral dat ze geïnstalleerd worden op "slimme locaties", waar de meting echt nodig zijn, wordt positief onthaald. Maar over de dieselroetmetingen laat Bral zich kritischer uit. "Dat is een verspilling van tijd en middelen", zegt Liévin Chemin, die werkt rond mobiliteit en luchtkwaliteit.

Volgens Bral zijn er immers al genoeg metingen op scholen uitgevoerd. "Het is nu hoog tijd om daar iets mee te doen", aldus Chemin. "Leefmilieu Brussel zou de schaarse middelen moeten aanwenden om te analyseren welke gevolgen de blootstelling aan slechte lucht heeft op kinderen."