Nieuw Brussels laboratorium voor analyse luchtkwaliteit

Op de Internationale Dag van de Schone Lucht woensdag heeft Leefmilieu Brussel in de Massarttuin in Oudergem een nieuw laboratorium ingehuldigd voor de analyses van de Brusselse luchtkwaliteit. Dat gebeurde in aanwezigheid van minister van Leefmilieu, Klimaattransitie en Gezondheid Alain Maron (Ecolo), die de gelegenheid te baat nam om de inspanningen van het Gewest om luchtverontreiniging te bestrijden in de kijker te zetten.

In het Brussels Gewest sterven elk jaar 1.000 mensen vroegtijdig als gevolg van luchtverontreiniging. In het licht van die situatie ontwikkelt het Gewest zijn strategie ‘Brussel ademt’. Zo wil de regering de oorzaken en gevolgen van verontreiniging beter meten en begrijpen, en de bevolking en eerstelijnsactoren beter bewust te maken van de problematiek, zodat doeltreffende maatregelen kunnen worden genomen om de kwaliteit van onze lucht te verbeteren.

Metingen

Om luchtverontreiniging doeltreffend te bestrijden moet het Gewest beschikken over nauwkeurige en betrouwbare gegevens over de lucht die we inademen. Daarvoor beschikt de regio over elf meetstations, drie ervan zjn onder Marons bewind geopend, nadat een rechtbank de vorige Brusselse regering had veroordeeld over haar gebrek aan meetstations op plekken met druk verkeer. De drie nieuwe stations bevinden zich op de Keizer Karellaan, de Regentlaan en bij de school Karel Buls, vlak bij het Zuidstation.

De gegevens van die 11 stations van het belangrijkste meetnetwerk, en van de twee stations van het Europees Parlement, worden naar het laboratorium van Leefmilieu Brussel gestuurd, waar de kwaliteit van de lucht die we inademen wordt geanalyseerd en gemodelleerd om de politieke actie te sturen. In het gloednieuwe laboratorium werken 19 mensen om alle metingen nauwkeurig te analyseren.

"Zo kunnen ze de Brusselaars dagelijks informeren over de kwaliteit van de lucht die ze inademen en talrijke projecten coördineren om de bronnen en gevolgen van luchtverontreiniging beter te begrijpen", laat Maron weten. De gegevens die hier worden berekend worden bezorgd aan Ircel, de Interregionale Cel voor het Leefmilieu, en zijn voor burgers zowel op de website van Ircel als op de website en in de app van Leefmilieu Brussel te raadplegen.

"Momenteel worden er 51 verontreinigende stoffen geanalyseerd en worden dagelijks 2.735 metingen van de omgevingslucht verricht", laat Olivier Brasseur, hoofd van het laboratorium Luchtkwaliteit van Leefmilieu Brussel, weten. Het gaat daarbij zowel om de analyse van metingen die automatisch, op afstand gebeuren (bijvoorbeeld voor fijn stof, ozon en NO2) als voor metingen die nog in het labo moeten gebeuren na chemische analyses op basis van stalen die vanuit meetpunten naar daar vervoerd worden. Dat gaat bijvoorbeeld over zware metalen, benzeen en levoglucosaan, dat gerelateerd is aan houtverbranding.

Op specifieke vraag van dokters staat het laboratorium ook in voor een 'Groene Ambulance', die de mogelijke vervuiling van binnenlucht in een gebouw meet, na medische klachten.(Lees verder onder de fotogalerij)

In 2021 hebben ‘Les Chercheurs d'Air' in het hele gewest ook een secundair meetnetwerk opgezet om zwarte punten van luchtverontreiniging op te sporen, met name die in verband met het wegverkeer. Aangezien die campagne haar nut heeft bewezen, zal Leefmilieu Brussel in 2023 een veertigtal secundaire meetpunten installeren op plaatsen die aan het verkeer zijn blootgesteld, liet Maron weten.

Bewustmaking en actie

Om de bevolking te informeren en te mobiliseren, heeft het Brussels Gewest ook een reeks bewustmakingsinitiatieven gelanceerd. Curieuzenair heeft bijvoorbeeld met medewerking van meer dan 3.000 Brusselse organisaties en burgers een grootschalige meting van de NO2-verontreiniging (stikstofdioxide) opgezet. Die campagne heeft het mogelijk gemaakt om een grote hoeveelheid waardevolle gegevens over luchtverontreiniging te verzamelen en tegelijkertijd de burgers uit te nodigen om na te denken over de kwaliteit van de lucht die zij dagelijks inademen.

Sinds kort leidt het Gewest ook een reeks eerstelijnsactoren op, zoals leerkrachten, zodat zij op hun beurt de Brusselse leerlingen bewust kunnen maken van deze problematiek en van de acties die zij kunnen ondernemen om hun blootstelling aan of uitstoot van verontreinigende stoffen te verminderen.

Daarnaast haalde Maron de inspanningen aan die de Brusselse regering al heeft gedaan om de luchtkwaliteit te verbeteren. Zo wordt massaal geïnvesteerd in openbaar vervoer en fietsen, en wordt de lage-emissiezone telkens uitgebreid. Daarnaast moet de gewestelijke renovatiestrategie Renolution de uitstoot door de verwarming van gebouwen helpen beperken. Qua fijn stof is de verwarming de grootste oorzaak van luchtvervuiling.