Populatie Aziatische hoornaar op jaar tijd verdubbeld in Sint-Pieters-Woluwe

Het aantal Aziatische hoornaars in Sint-Pieters-Woluwe is de laatste jaren exponentieel toegenomen. Dat brengt een waslijst aan problemen met zich mee, vertelt schepen van Milieu Caroline Lhoir. "Geen enkel dier in Brussel eet ze op maar zij eten zo veel van onze inheemse insecten dat ze het ecosysteem ontwrichten." Ook de rest van Brussel ziet de populatie hoornaars toenemen.

Zondag schreef Antoine Bertrand, schepen van het Lokale economische leven in Sint-Pieters-Woluwe, op X (het voormalige Twitter) over de problematische toename van nesten van de Aziatische hoornaar. In een jaar tijd kreeg de gemeente in één specifiek gebied alleen al met 82 nesten van de invasieve exoot te maken, schreef hij. “We zien inderdaad een enorme toename van het aantal Aziatische hoornaars in onze gemeente, maar ook in de rest van Brussel,” bevestigt schepen van Milieu in Sint-Pieters-Woluwe Caroline Lhoir aan BRUZZ.

Volgens de brandweer is het aantal hoornaars tussen 2021 en 2022 met 50 procent toegenomen. Tegen augustus 2023 was het aantal Aziatische hoornaars zelfs verdubbeld tegenover dezelfde periode het jaar voordien.

Geen vijanden

De invasieve soort kan zo snel vermenigvuldigen omdat hij hier geen vijanden heeft, verduidelijkt Lhoir. Het dier zelf vormt echter wel een bedreiging voor de lokale flora en fauna. “Geen enkel dier in Brussel eet ze op maar zij eten zo veel van onze inheemse insecten dat ze het ecosysteem ontwrichten.”

Ongeveer 60 procent van het dieet van de Aziatische hoornaar bestaat uit bijen, terwijl de bij nu al bedreigd is. Ook neemt de hoornaar voeding weg die normaal gezien voor vogels en andere insecten was voorbehouden, waardoor ook deze populaties afnemen.

“Bij imkers zien we een direct en catastrofaal effect, de hoornaars vernietigen hele kolonies van honingbijen,” aldus Lhoir. Bij andere insecten is het vooralsnog moeilijker om harde cijfers over de bevolkingsevolutie te geven, omdat de gemeente tegelijkertijd lopende projecten heeft om de insectenpopulatie te steunen.

Inkomsten fruittelers

Naast de ecologische impact, heeft de Aziatische hoornaar volgens Lhoir ook een negatieve impact op de economie en de publieke gezondheid. Niet alleen imkers voelen de impact, “ze drukken bijvoorbeeld ook de inkomsten van fruittelers doordat ze de bijen opeten die hun fruitbloemen bevruchten.”

Ook door het agressieve gedrag dat Aziatische hoornaars vertonen in de buurt van hun nest ontstaan problemen. “Er zijn al meerdere gevallen geweest van mensen die in septische shock gaan na een steek van het insect,” waarschuwt Lhoir. Tuinmannen en gemeentewerkers moeten regelmatig hagen en struiken checken op de aanwezigheid van een nest van de amokmakers. Scholen zijn op de hoogte en proberen hun speelplaatsen hoornaarvrij te houden om de kinderen te beschermen.

Actie ondernemen

Sint-Pieters-Woluwe heeft een zeer accuraat zicht op de situatie dankzij Vespahunters 1150, een groep actieve vrijwilligers die nauwkeurig bijhoudt hoeveel nesten er ontdekt en weggeruimd worden in de gemeente. De groep werkt nu samen met het bestuur om de groei van de ‘hoornaarplaag’ tegen te gaan.

Samen met de Vespahunters 1150 zoekt de gemeente naar innovatieve en wetenschappelijke oplossingen om de invloed van de Aziatisch hoornaar te limiteren. Zo zijn er ploegen bezig trackers te plaatsen op hoornaars zodat ze de nesten sneller vinden. En er zitten volgens de schepen nog andere experimentele plannen in de pijplijn. “Onze gemeente is niet van plan om gewoon toe te kijken hoe de hoornaars onze biodiversiteit aantasten.”