Capaciteit openbaar vervoer zit aan limiet: zo vermijd je de drukte

Terwijl de Brusselse cafés de komende maand verplicht dicht blijven, zitten sommige trams, bussen en metro’s tijdens de ochtendspits nog altijd stampvol. In 2021 krijgt de MIVB een pak nieuwe rijtuigen, maar wat kun je tot die tijd doen om je zo coronaproof mogelijk te verplaatsen?

Sinds de Brusselse openbaarvervoersmaatschappij MIVB opnieuw aan volle capaciteit passagiers vervoert, ziet ze de bezettingsgraad geleidelijk aan stijgen. Vorige week (28 september tot en met 4 oktober) bedroeg die bijvoorbeeld 67 procent van het 'normale' aantal reizigers op de metrolijnen. Dat is een toename van 3 procentpunten ten opzichte van de week ervoor.

In de bussen en trams stabiliseert het aantal reizigers in vergelijking met de week ervoor, op 71 procent van het aantal reizigers dat voor de coronacrisis het openbaar vervoer gebruikt.

66 extra gelede bussen nog dit jaar

Maar hoewel een derde van de reizigers dus nog wegblijft, is het op sommige lijnen toch weer drummen als vanouds. Vooral in de buurt van scholen ontstaat ’s ochtends soms een reizigerspiek, erkende MIVB-woordvoerster An Van hamme vorige week al.

Van hamme wijst erop dat de situatie in het openbaar vervoer wel heel anders is dan op café. “Je zit normaal geen uren in de bus of metro. Bovendien draagt iedereen verplicht een mondmasker. Niet alleen in de rijtuigen, maar ook in de stations en op de perrons. Daarnaast reinigen we nog altijd heel intensief alle rijtuigen.”

Extra rijtuigen inzetten of vaker rijden op die drukke lijnen kan helaas niet, omdat de MIVB tijdens de spits nu al de volledige capaciteit inzet. Hoewel het geen oplossingen op de heel korte termijn zijn, worden tegen eind van dit jaar wel 66 extra gelede hybride bussen geleverd, laat Van hamme weten.

Tegen midden 2021 volgen nog eens 150 bijkomende hybride bussen. Vanaf de lente zullen 43 extra metrostellen ingezet kunnen worden, en in de loop van volgend jaar zullen ook 90 extra trams rondrijden.

“Dat is ook het verschil met Vlaanderen”, reageert Pieterjan Desmet, woordvoerder van minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen). “De Lijn zit al jaren in een besparingslogica, waardoor de maatschappij sinds maandag autocars moet inzetten op drukke lijnen. In Brussel investeren we net fors in het openbaar vervoer.”

De situatie op het openbaar vervoer wordt voortdurend gemonitord, zegt Desmet. “Als experts het openbaar vervoer als broeihaard zouden aanduiden, dan zouden we de organisatie ervan zeker herbekijken. Maar dat is niet het geval.”

In afwachting van de capaciteitsuitbreiding, wat kun je als gebruiker van het Brusselse openbaar vervoer dan wel doen om drukte zo veel mogelijk te vermijden?

• Omzeil de klassieke spitsuren

“We raden reizigers die dat kunnen sterk aan hun vertrek te spreiden, en de spitsuren te omzeilen”, adviseert MIVB-woordvoerster An van hamme. “Uiteraard begrijpen we dat niet iedereen dat kan.”

Reizigersvereniging TreinTramBus adviseert de Brusselse scholen ook om per buurt met elkaar overleg te plegen. “We weten dat het niet vanzelfsprekend is, maar mochten scholen in dezelfde wijk hun start- en einduur kunnen spreiden in de tijd, zou dat tot meer spreiding van de drukte op het openbaar vervoer leiden”, zegt woordvoerder Peter Thoelen.

• Raadpleeg de beschikbare druktebarometers

Sinds eind september heeft de MIVB-app een druktebarometer (zie afbeelding hierboven), die de voorspelde drukte in metrostations en op bepaalde lijnen weergeeft. Geeft de app grote drukte op jouw lijn aan, overweeg dan een ander vervoersmiddel of een later vertrekmoment.

Op 9 september lanceerde de NMBS een nieuwe app, MoveSafe genaamd, die reizigers eveneens informeert over de verwachte bezettingsgraad van de treinen op haar netwerk.

• Test de nieuwe MoveBrussels-app mee uit

De MIVB rolt in Brussel momenteel de eerste MaaS (Mobility as a Service)-app uit, die alle vervoersmogelijkheden in de stad zal combineren, van openbaar vervoer, zoals ook de S-trein, tot elektrische deelfietsen, -steps of -auto’s.

Met de app MoveBrussels wordt het voor reizigers eenvoudiger om alternatieven voor hun trajecten te raadplegen. “De app bevindt zich nu nog maar in een testfase”, zegt Van hamme, “maar iedereen die dat wil kan zich inschrijven als tester. Dan moet je in ruil wel een aantal opdrachtjes volbrengen.”