Experts geen voorstander van verbod op deelsteps: 'Vult gat waar openbaar vervoer tekortschiet'

Bijna 90 procent van de Parijzenaars die gestemd hebben in een referendum, heeft zich uitgesproken tegen elektrische deelsteps. Dat blijkt uit cijfers van burgemeester Anne Hidalgo. Voorlopig haalt Brussel geen inspiratie uit het referendum, al volgt het kabinet van de Brusselse minister van Mobiliteit de resultaten wel op de voet. “In Brussel nemen we een andere weg, maar als er geen verbetering komt, sluiten we radicalere maatregelen niet uit.”

Ongeveer 1,6 miljoen mensen mochten stemmen, maar de opkomst was zoals verwacht laag. Sinds 2018 zijn de elektrische deelsteps in gebruik in de Franse hoofdstad. Ze zijn een populair alternatief voor auto, metro of fiets.

In de Franse hoofdstad zijn er ongeveer 15.000 te huur via apps. Sinds de introductie heeft het stadsbestuur de regels voor de steps geleidelijk aangescherpt, door speciale parkeerzones te creëren en de maximumsnelheid en het aantal aanbieders te beperken. Maar voetgangers bleven klagen over roekeloos rijgedrag, overlast en ongelukken.

Parijs en Amsterdam zijn de enige Europese hoofdsteden die de vervoersmiddelen verbieden. Dat gebeurt in Parijs wanneer de contracten van drie particuliere exploitanten (Lime, Tier en Dott) op 31 augustus aflopen. De verkiezing heeft geen invloed op elektrische steps in particulier bezit, waarvan er in Frankrijk vorig jaar 700.000 zijn verkocht.

Ongevallen

Net als in Brussel zorgen deelstepgebruikers voor overlast op voetpaden. Daarnaast haalt Hidalgo argumenten uit de statistieken over verkeersongevallen. Sinds hun intrede in 2018 stijgt het aantal ongevallen met deelstepgebruikers jaar na jaar. In 2019 raakten 203 personen gewond tijdens een rit met een elektrische step in Parijs, in 2022 waren dat er 426. Jaarlijks zijn er ook dodelijke slachtoffers te betreuren.

Ook hier spreken de statistieken niet in het voordeel van de deelstep. Vorig jaar waren de ongevallen met elektrische steps goed voor 1 op de 6 letselongevallen in Brussel. Het aantal letselongevallen met minstens één elektrische step was vorig jaar 726, tegenover 423 in 2021.

Brussel Mobiliteit lanceerde vorige maand nog een sensibiliseringscampagne, maar het Parijse voorbeeld van het referendum wil Brussels minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen) niet meteen volgen. “We bekijken wat er in Parijs gebeurt. Dat is interessant, maar in Brussel nemen we een andere weg,” zegt haar woordvoerster Marie Thibaut de Maisières. “Voor de zomer treedt er een hervorming in werking. Dan gaan we met dropzones in heel het gewest werken en zullen zowel gemeenten als Gewest boetes kunnen uitdelen. Daarnaast hebben we de snelheidslimiet al verlaagd van 25 naar 20 kilometer per uur.”

Radicalere maatregelen

Parijs trachtte de deelstepmarkt beter te reguleren - het aantal deelsteps en operatoren is er beperkt, er zijn parkeerzones en er geldt een snelheidslimiet van 20 kilometer per uur - maar dat zorgde niet voor de verbetering waarop men had gehoopt. Van den Brandt wil de hervorming van de deelstepmarkt een kans geven, maar sluit een compleet verbod in de toekomst niet uit.

“Dit jaar zijn we bezig met de reglementering om voor een betere co-existentie te zorgen,” aldus haar woordvoerster. “Maar de minister beseft dat het mogelijk is dat het ook met die hervorming de situatie moeilijk blijft. Brusselaars zijn niet altijd de meest gedisciplineerde mensen. Dan kunnen we ons wel radicalere maatregelen inbeelden. Een verbod zoals in Parijs is dan niet onmogelijk, maar we gaan die hervorming eerst wel een kans geven.”

Mobiliteitsexpert Kris Peeters (hogeschool PXL) is voorstander van een verbod op deelsteps. “Ze zijn gevaarlijker dan een fiets." Onze wegen zijn niet gemaakt voor die wielen, gebruikers vallen gemakkelijker omdat het evenwichtspunt lager ligt. En niet te vergeten: steps liggen vaak ook in de weg van voetgangers,” zei hij een maand geleden aan VRT NWS. Vorig jaar zei burgemeester van Ukkel Boris Dilliès (MR) nog dat hij het parkeren van deelsteps in zijn gemeente wil verbieden.

Nog dit: Anne Hidalgo heeft beloofd zich te schikken naar het resultaat, al gaat het om een niet-bindend referendum. Zelf is ze voorstander van zo een verbod.