Waarom de heraanleg van Prinses Elisabethlaan zo gevoelig ligt in Schaarbeek

De MIVB en de gemeente Schaarbeek planden een heraanleg van de Prinses Elisabethlaan, maar hebben die ambities tijdelijk opgeschort na protest van buren en enkele handelaars. Wat nu? BRUZZ legt de situatie via vijf vragen uit.

1. Waarom moet de Prinses Elisabethlaan heraangelegd worden?

De MIVB vernieuwt de sporen van tram 92, die van Schaarbeek loopt, via het centrum van Brussel, Louiza, Vanderkindere en station Sint-Job naar, ten slotte, Fort-Jaco. Met de vernieuwing van delen van dat traject wil de Brusselse openbare vervoersmaatschappij twee vliegen in één klap slaan: én de veiligheid van de reizigers garanderen én de rolstoeltoegankelijkheid van de stations verbeteren. De gemeente Schaarbeek grijpt die werken aan om zelf ook werken uit te voeren, meer specifiek waar het traject de Prinses Elisabethlaan aandoet. Het koppelen van werkzaamheden, in de hoop om die in dezelfde tijdspanne uit te voeren, en dus niet langer dan nodig, gebeurt wel vaker. Denk aan het Bockstaelplein en de Fransmanstraat in Laken of de Marie-Joséplein en Waaglaan in Elsene.

2. Wie zijn de voorstanders van de heraanleg van de Prinses Elisabethlaan?

Het Schaarbeeks schepencollege heeft het project in 2021 in de overlegcommissie goedgekeurd. Het voorziet in zijn gevel-tot-gevelaanpak in meer groen, bredere voetpaden en een fietspad. In het kader van Good Move – het gewestelijk mobiliteitsplan dat streeft naar een minder prominente plaats van de wagen in Brussel – zou de Prinses Elisabethlaan een éénrichtingsstraat worden. Op die manier zou een deel van het autoverkeer moeten wegblijven én zou de tram minder vaak in de file staan.

Actiegroep Heroes for Zero is voorstander van de nieuwe verkeerssituatie, vanwege de extra ruimte voor voetgangers, de doorstroming voor de tram en de gescheiden en daardoor meer veilige fietspaden. Andere voorstanders – zoals enkele bewoners van de Prinses Elisabethlaan - hebben tijdens de gemeenteraad van begin december ook hun enthousiasme kenbaar gemaakt. Zij zien vooral de extra terrasjes in hun straat wel zitten.

3. En wie zijn de tegenstanders?

De tegenstanders zijn vooral handelaars met een vestiging in de Prinses Elisabethlaan, zoals Karim van bloemenwinkel Rosa Lys. "Hoe moet ik mijn familie onderhouden als ik mijn inkomsten verlies door de werken? Dit komt bovenop corona en de energiecrisis."

Sommige inwoners hekelen dan weer het feit dat Schaarbeek een groot aantal parkeerplaatsen wil schrappen zonder een volwaardig alternatief te voorzien. Bovendien vrezen ze dat de impact van de verkeerswijzigingen onvoldoende is onderzocht.

Om de krachten te bundelen en informatie uit te wisselen, werd een buurtcomité opgericht met de naam ‘Collectif princesse Elisabeth’. Ook de organisatie Democratisch recht op Rijden en Parkeren moeit zich met de kwestie, door beroep aan te tekenen bij de Raad van State. Ze willen de vergunning voor de heraanleg van de Prinses Elisabethlaan vernietigd zien.

4. Opvallend. De meerderheid heeft ermee ingestemd om de werken uit te stellen. Waarom?

Om het compromis te vinden. De oppositie - de liberalen, Les Engagés en de PS - wilden via een motie de heraanleg volledig stopzetten. Maar om de tegenstanders het gras onder de voeten weg te maaien - mobiliteit zou wel eens hét thema van de volgende gemeenteraadsverkiezingen durven worden - liet de meerderheid van Groen, Ecolo en DéFI via een amendement de laatste gemeenteraad stemmen voor de gulden middenweg.

Dat betekent: de werken aan de zuidelijke kant van de Prinses Elisabethlaan gaan gewoon door, en die aan de noordelijke kant worden uitgesteld. Voor alle duidelijkheid: de meerderheid ziet niet af van de heraanleg van de noordelijke kant, maar erkent de nood aan meer overleg met alle stakeholders. De gemeente vraagt daarom aan de MIVB om een gewijzigde vergunning op te stellen, na overleg met de bewoners.

5. Wat gebeurt er de komende maanden?

De MIVB start sowieso op 9 januari met de werken om de tramrails te vernieuwen van het gedeelte van de Prinses Elisabethlaan tussen het Eugène Verboekhovenoplein en de Lambermontlaan. De tegenstanders hopen echter dat de Raad van State zo snel mogelijk uitspraak doet over die vergunning. Gemeentebestuur en burgers hebben voorlopig nog geen overlegmoment gepland. Het 'Collectif princesse Elisabeth' laat weten dat ze in ieder geval aanwezig zullen zijn op de volgende gemeenteraad.