Waarom er de laatste tijd zoveel zware verkeersongevallen zijn

Brussel is de laatste dagen en maanden het trieste schouwtoneel van een reeks opvallend zware verkeersongevallen. Daarbij lieten meerdere mensen het leven. Over de oorzaken is niet iedereen het eens, al duiden onderzoekers op de gebrekkige infrastructuur. “Een zone 30 zonder voldoende oversteekplaatsen blijft nutteloos.”

Oktober werd bijzonder droevig afgetrapt. In tien dagen tijd vonden niet minder dan zeven zware ongevallen met zwakke weggebruikers plaats. In minstens drie gevallen liet het slachtoffer het leven.

Maar ook de voorbije zomermaanden kreunden onder de verkeersongevallen. Juni, juli, augustus en september leken soms een aaneenschakeling van ongevallen waarin zwakke weggebruikers een hoofdrol speelden. (zie tijdlijn onder het artikel)

BRUZZ ging op zoek naar oorzaken en remedies.

Donker

“De toename in het vrachtverkeer op onze wegen speelt een rol. Vrachtwagens vormen een verhoogd risico wanneer ze in contact komen met fietsers,” vertelt Mathias Dobbels, woordvoerder van Brussels mobiliteitsminister Pascal Smet (SP.A), aan BRUZZ. “Maar daarbovenop vinden in het najaar altijd wat meer ongevallen plaats omdat het donkerder wordt."

Inge Paemen van Brussel Mobiliteit bevestigt, al merkt ze op dat de meeste ongevallen pas gebeuren nadat van zomer- naar wintertijd wordt overgeschakeld. Bovendien is Paemen van mening dat er recent veel meer aandacht naar ongevallen uitgaat dan vroeger het geval was. “Dat verhoogt het onveiligheidsgevoel terwijl de cijfers wellicht zullen aantonen dat er geen groot verschil is in vergelijking met de voorbije jaren,” aldus Paemen.

Dat gelooft ook Stef Willems van verkeersinstituut Vias. “Ik ga ervan uit dat de cijfers niet spectaculair zullen verschillen met die van vorig jaar. Maar dat weten we pas over enkele maanden.”

Betere infrastructuur nodig

Toch kan niet ontkend worden dat er de laatste tien dagen opvallend vaak zware ongevallen plaatsvonden. “Oktober is traditioneel een drukke maand waarop de samenleving op volle toeren draait en het risico op ongevallen stijgt,” geeft Willy Miermans toe, docent verkeerskunde aan de Universiteit Hasselt.

Maar dat neemt niet weg dat er ook iets aan de infrastructuur van de stad schort, vindt de docent. “Als de infrastructuur niet deugt, dan kan in eerste instantie gedacht worden aan het installeren van zones 30. Maar dat zijn kortetermijnoplossingen. Op langere termijn moet de ruimte herverdeeld worden ten voordele van de zwakke weggebruiker,” aldus Miermans.

Mentaliteitswijziging

Dat beaamt ook Ischa Lambrechts, mobiliteitsexpert bij Beci. “Een zone 30 is pas nuttig wanneer ook de infrastructuur wordt aangepast. Bij een zone 30 gaat iedereen er iets te makkelijk vanuit dat de voetganger er heer en meester is. Paradoxaal genoeg resulteert dat vaak in net minder oversteekplaatsen in deze zones. Maar dan blijft het natuurlijk even gevaarlijk.”

En dan is er nog de mentaliteit van de weggebruikers. Volgens VUB-professor Bas de Geus is er dringend een mentale omschakeling nodig om het verkeer veiliger te maken. “Nu denkt iedereen nog vanuit zijn eigen cocon en vanuit zijn eigen auto. In Brussel is het erg druk. We moeten geduld leren hebben en aanvaarden dat we niet alleen zijn op de baan.”