Welke rol speelt het Nederlands in meertalig Brussel? En wat kan er in de toekomst nog beter? Stadsforum Model NL presenteert vrijdag concrete aanbevelingen, de vrucht van drie maanden debatteren. Gunther Van Neste van het Huis van het Nederlands licht alvast een tipje van de sluier op.
© Bart Dewaele
| Gunther Van Neste, directeur van het Huis van het Nederlands: "Buitenstaanders zien Brussel als een stad waar je alleen maar in het Frans terechtkan."
Al vijftien jaar kan je in Brussel de taal der Lage Landen leren in het Huis van het Nederlands. Dat jubileum wordt gevierd, maar het zet ook aan tot zelfreflectie. Om die reden pakte het Huis uit met Model NL, een reeks debatavonden over de plaats van het Nederlands in Brussel. In het publiek zaten zowel Brusselaars als pendelaars, zowel Nederlandstaligen als mensen de taal nog volop aan het leren zijn.
Vraag is welke plaats het Nederlands heeft en kan hebben in Brussel. Wordt de taal veel gebruikt? Hoe toegankelijk is het Nederlandstalige netwerk in Brussel? En hoe kan kennis van het Nederlands bijdragen tot meer kansen in het onderwijs en op het werk?
"We hebben veel verwezenlijkt, maar we willen weten waarop we de komende jaren moeten inzetten"
Op vrijdag 18 januari volgt de apotheose tijdens de Model NL Summit. ’s Ochtends reflecteren professoren en experts uit het werkveld over de resultaten van de debatavonden van de voorbije drie maanden. Onder anderen opiniemaker Rik Van Cauwelaert, professor Laurence Mettewie (UNamen) en Actiris-topvrouw Caroline Mancel tekenen present.
In de namiddag kan het publiek aan de slag met de resultaten. Wat gaat er mis, en hoe kan het beter? Die aanbevelingen worden op het einde van de dag voorgelegd aan ministers Sven Gatz en Guy Vanhengel (Open VLD), Pascal Smet (SP.A) en Bianca Debaets (CD&V).
“Wij hopen dat die aanbevelingen ook uitmonden in beleidslijnen, voor de volgende Brusselse en Vlaamse regering. Idealiter steken de politici er wat van op en brengen ze dat mee naar de komende regeringsonderhandelingen,” zegt Gunther Van Neste, directeur van het Huis van het Nederlands.“Ook wij als organisatie tekenen binnenkort een nieuw beleidsplan uit. We hebben al heel wat verwezenlijkt, maar we willen weten waarop we moeten inzetten de komende jaren. Model NL is een buitenkans om ook eens mensen te horen die geen fan zijn van ons. Waarom raken ze niet tot bij ons? Wat zit er fout, waardoor we hen niet bereiken?”
© Bart Dewaele
| Gunther Van Neste: "Nederlands maakt wel degelijk uit in Brussel."
De recente Taalbarometer toonde dat het aantal mensen dat goed Nederlands spreekt in Brussel, daalt. Is Model NL ook een aanzet om dat te verbeteren?
Gunther Van Neste: De cijfers gaan over wie goed tot zeer goed Nederlands spreekt. Tegelijkertijd stelt het onderzoek vast dat Nederlands steeds meer gebruikt wordt in Brussel. Je hoeft dus niet altijd een taal perfect te kunnen spreken om haar te gebruiken. Dat is belangrijk om aan te geven.We willen mensen aanmoedigen om vooral verschillende talen te gaan spreken. Hoe meer talen je kent, hoe groter je kansen in de maatschappij. Voor Brussel is het bovendien een extra troef, als hoofdstad van Europa. Als we onze meertaligheid meer uitspelen, kan dat meer internationale bedrijven naar hier halen.
In de debatten onderzoeken jullie ook de perceptie van het Nederlands in Brussel. Wat willen jullie daarmee bereiken?
Van Neste: Buitenstaanders zien Brussel als een stad waar je alleen maar in het Frans terechtkan en het Nederlands niet welkom is. Dat die perceptie bestaat, is niet hard te maken, maar het is een gevoel dat we hebben. In ieder geval: die perceptie vinden we onterecht. Nederlands maakt wel degelijk deel uit van Brussel.
Kijk naar het straatbeeld. Je ziet Nederlands in de winkels en op reclameborden, dat was vroeger niet het geval. In de winkel word je steeds vaker ook in het Nederlands aangesproken. Het Brussel van dertig jaar geleden met het Frans als enige lingua franca, is voorbij.
Dat heeft te maken met migratie, hoe raar het ook mag klinken. De instroom van mensen met andere thuistalen heeft de hegemonie van het Frans doorbroken. Brussel is een ongelooflijk meertalige stad geworden, wat die communautaire geladenheid sterk heeft doen afnemen.
Die problematiek is er nog,we moeten dat niet ontkennen. Soms is er een probleem om in het Nederlands geholpen te worden. Dat kan uiteraard niet. Iedereen moet zo goed mogelijk geholpen worden in het Nederlands, dat is een vorm van respect vanuit de dienstverlening naar de burgers.
Welke concrete aanpakplannen kunnen we zoal verwachten op de slotdag van Model NL?
Van Neste: We wachten op de resultaten van vrijdag, maar we zien bijvoorbeeld dat het onderwijs vandaag heel erg in de belangstelling staat. Welke rol speelt het onderwijs om leerlingen op te leiden tot meertalige burgers? Wel, vrijdag zullen daar heel concrete aanbevelingen rond gedaan worden.
Hoe formuleer je zo’n aanbeveling voor een vaag concept als ‘perceptie’?
Van Neste: Dat vind ik zelf ook heel moeilijk. Het is gemakkelijk om te zeggen dat de ander verkeerd denkt over ons. Maar hoe komt dat? Misschien kunnen wij als Brusselaars meer kennissen van buiten de stad naar hier halen? Of is het aan de media om genuanceerder over Brussel te berichten?
Het gaat dus niet enkel om beleidsaanbevelingen of om suggesties voor organisaties op het terrein, maar ook om aanbevelingen voor onszelf als Brusselaars.
Wie wil deelnemen aan Model NL kan zich aanmelden en inschrijven via https://modelnl.be/event/summit/
Meertaligheid
Brussel is officieel een tweetalige stad, maar als internationale hoofdstad worden er nog honderden andere talen gesproken. BRUZZ volgt voor je op hoe inwoners en instanties daarmee omgaan.
Lees meer over: Brussel , Onderwijs , Samenleving , Meertaligheid , Gunther Van Neste , huis van het nederlands , model nl
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.