Kwetsbare huurders: 'Er zal sowieso iéts moeten gebeuren'

Door alleen nog maar goed geïsoleerde woningen een huurindexering toe te staan, slaat de Brusselse regering twee vliegen in één klap.

“Ik denk ik dat ik deze winter toch maar weer elke dag naar de redactie kom,” zei de ene redacteur tegen de andere. Het vooruitzicht om het grote, tochtige appartement ook overdag te moeten verwarmen, doet haar afzien van het tot voor kort zo bejubelde thuiswerk. Daarmee slaagt Poetin in iets wat menig hoofdredacteur of bedrijfsleider maar niet wil lukken: de werknemers terug naar kantoor lokken.

Een strenge lockdown, aangevuurd door een zesde coronagolf, zou dan ook het slechtst denkbare scenario zijn. Dan moet iedereen afzonderlijk stoken tegen woekertarieven. Blijven we van zo’n golf gespaard, dan kunnen we alsnog bubbels creëren: warmtebubbels deze keer, waarbij we samen met onze stookgenootjes knus onder het deken naar het WK voetbal in Qatar kijken. Om na de finale de energierekening via Splitwise te vereffenen. Ook matchen op café kunnen, en vervangen dan Winterpret, dat het zonder terrasverwarmers zal moeten doen en bijgevolg een kille bedoening wordt.

Bovenstaande is helaas geen grap meer. Het water staat heel wat Brusselaars aan de lippen, zodanig zelfs dat de oplossingen ook buitenshuis gezocht moeten worden, bijvoorbeeld in buurthuizen. Zeker voor huurders breken barre tijden aan, want zij zien ook hun huur fors stijgen door de indexering ervan. Dat ziet ook de Brusselse regering die hiervoor bevoegd is. Enkele regeringsleden lanceerden dan ook al een voorstel.

Zo was er het idee van staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou (PS) om de energieprijzen uit de huurindex te halen. Zo zijn huurders niet twee keer het slachtoffer van de stijgende energieprijzen: een keer via de energiefactuur zelf, en een keer via de stijgende huurprijs. De verhuurder zou zijn prijs nog altijd kunnen optrekken, maar minder dan anders.

Het voorstel stuitte echter op een njet bij coalitiepartners Open VLD en Défi. Die laatste noemde het een ‘fausse bonne idée’, een vals goed idee. “Door de indexatie van de huurprijzen te beperken, dragen we niet bij aan het oplossen van de onderliggende trend: schaarste aan betaalbare woningen,” zei regeringspartner Bernard Clerfayt (Défi) hierover. “Een beleid van huurbevriezing is mooi meegenomen voor huurders die huren op korte termijn, maar heeft een negatief effect op de lange termijn door de bouw van nieuwe woningen en de renovatie van oude huurwoningen verder te ontmoedigen.”

Hierbij kun je je afvragen in hoeverre dat langetermijndoel opweegt tegen de grote financiële pijn op korte termijn bij de huurders. Daarnaast speelt ook het rechtvaardigheidsgevoel: waarom moet de huurder twee keer voor die stijgende prijzen betalen? Waarom kunnen die lasten niet gedeeld worden met de verhuurder, die de lening voor zijn woning niet geïndexeerd ziet? ‘Shit always goes down,’ klinkt het weleens, maar daar hoeft een samenleving zich niet noodzakelijk bij neer te leggen.

Vorige week kwam er nog een ander voorstel, deze keer van minister van Energie Alain Maron (Ecolo). Hij werkte verder op een idee dat Nawal Ben Hamou ook al eens geopperd had: de groene indexering. Hierbij komen alleen energie-efficiënte huurpanden in aanmerking voor een indexering. Het idee komt uit Frankrijk, dat onlangs besloten heeft de indexering van eigendommen die ‘energiezeven’ zijn, te verbieden. Die piste heeft als groot voordeel dat eigenaars op die manier aangespoord worden om hun eigendommen te renoveren, iets waar tot nu toe de incentives voor ontbraken. En het komt zowel het hurende gezin als het klimaat ten goede, vandaar de rood-groene gedragenheid.

Dat al twee van de zes regeringspartners het eens zijn met dit voorstel, leidt tot een hogere slaagkans op de volgende Brusselse ministerraad, nu donderdag. Ook Comeos, de Belgische Federatie van handel en diensten, lanceerde begin juni al een gelijkaardig voorstel.

Maar het is afwachten of dat voorstel de ideologische tegenstellingen aan de regeringstafel overleeft. Dat zal voor een stuk afhangen van de andere ideeën, waar niemand voorlopig over wil communiceren. Maar er zal sowieso iéts moeten gebeuren, en dat iéts zal niet enkel de verhuurder ten goede mogen komen. Zo niet, dan kan Brussel, net als Praag afgelopen zaterdag, protesten verwachten.