Spoken World (1): July Mollin over het Brussel van over 20 jaar

De slotdag van Spoken World, 10 december, is aan de jeugd: acht Brusselse jongeren tussen 15 en 25 jaar speechen dan in het Kaaitheater, scherp en onverbloemd. Vandaag presenteert BDW u de toespraak van July Mollin; de komende weken beklimmen nog andere ketten bij ons het spreekgestoelte.

Liefste Brusselaars,

Het is een ongelooflijke eer u als vertegenwoordigster van de Brusselse jongeren toe te spreken ter afsluiting van de vijfde editie van het internationale colloquium Europese stad van de transformatie . Na Berlijn, Istanboel, Gdansk en Stockholm mocht dit jaar Brussel de titel van 'Europese transformatiestad' dragen. Vooraleer we binnen enkele weken, op 1 januari 2032, de fakkel overdragen aan Belgrado, blikken we terug op het afgelopen jaar.

Ik was enorm vereerd toen de gewestregering drie jaar geleden bij Bxl Bougeert kwam aankloppen met het voorstel om de jongeren mee te laten bouwen aan de Brusselse editie van dit project. Vandaag spreek ik u, met trots, als vertegenwoordigster van deze federatie toe. Brussel zou vandaag niet zijn wat het is zonder het engagement van de jongeren.

Laat me jullie meenemen op een reis door vier Brusselse gemeenten: Molenbeek, Etterbeek, Watermaal-Bosvoorde en Diegem. Laat me u tonen wat ze anno 2031 typeert. Laat me u verrassen en verblijden, maar evengoed met verontwaardiging slaan.

Molenbeek rules!
Molenbeek wordt unaniem de aangenaamste plek om te wonen bevonden. Sinds de heropleving van Zeppelin Cargos heeft de indus­triële activiteit van het kanaal voorgoed plaatsgemaakt voor een sterk stadsweefsel. Jong en oud flaneren rond, op en soms zelfs in het zuivere water. Langs het kanaal liggen verschillende cultuurtempels en verhuurdiensten van roei- en kajakmateriaal. Op het water dobberen culinaire eilanden, waaronder de beste tajine-speciaalzaak buiten Marokko.

Dit is het resultaat van een lange politieke strijd. Hoewel de initiële plannen van het Brussels Gewest in 2011 voor de kanaalzone al de kiemen van het Molenbeek van vandaag in zich hadden, slaagden de politici er toen niet in om deze waterstrook om te vormen tot een plek die jong en oud verbindt.

In 2018 werd de sleutel gevonden voor een werkbare interculturele samenleving met, naast een hoge welvaartsgraad, een opvallend genoeg hogere welzijnsgraad dan zeven jaar eerder. De aanbevelingen van de Brusselse burgertop G1080 hebben de verschillende culturele gemeenschappen in hun identiteit, maar ook in hun samenwerking gesterkt. Ze hebben lokale problemen doen verdampen die politie, politiek en populisten nooit hebben kunnen begrijpen.

Feesten in Etterbeek
De Europese slagader in het hart van Brussel begint ter hoogte van Etterbeek, en hier houden we onze tweede stop. Aangestoken door het elan van de Europese buurt verrijst hier binnenkort het Monument van de Europese Culturen, of kortweg Mecu . Dit architecturale pareltje is gebaseerd op het ontwerp van een alliantie van jonge student-architecten uit Kopenhagen, Tirana en Brussel. Juryvoorzitster Zaha Hadid noemt dit ontwerp het meest geslaagde Europese kunstproject van de afgelopen decennia.

In het Mecu zullen verschillende Europese jeugdhuizen ondergebracht worden, die nu nog verspreid liggen over heel Brussel. Hierdoor wordt tegemoetgekomen aan een meer dan tien jaar bestaand verlangen van de Brusselse jongerenhuizen om zich met de verschillende Europese huizen fysiek nauwer te verbinden. Het Mecu biedt in de nabije toekomst onderdak aan hoogstaande debatten, verrassende workshops en de beste feestjes van de Benelux.

Wortel schieten in Bosvoorde
Watermaal-Bosvoorde is de long van Brussel. Doordat het vegetarisme er sinds 2019 de norm is en bijgevolg het volume groente- en fruitafval blijft toenemen, is de behoefte aan composthopen de voorbije tien jaar enorm gestegen. Spin-offs van de VULB hebben door de jaren efficiëntere compostmethodes ontworpen. Belangrijk neveneffect is dat verschillende plantensoorten die door de aanhoudende smogpieken in 2011 bijna uitgestorven waren, waaronder de iris, op de composthopen weer wortel schieten.
Het is niet toevallig dat het grootste Europese kenniscentrum voor de neo-alternatieve energie, een andere spin-off van de VULB, ook onderdak vindt in Watermaal-Bosvoorde. Dankzij het lobbywerk van de groene jongerenbewegingen van onze federatie zal de Europese Unie het centrum financieel ondersteunen om onderzoek naar nieuwe technologie in neerslagenergie verder uit te bouwen.

Verlangens van de Diegemnaar
In Diegem verliepen de urbanisatieplannen op een andere manier dan in de rest van Brussel. De uitbreiding van het Brussels Gewest met onder meer Diegem bracht in geen tijd heel wat onvoorziene ongemakken met zich mee. Zo werd de Ring bijna onmiddellijk verbreed, terwijl het Gewestelijk Expresnet tot 2026 op zich heeft laten wachten.

De stress van de Diegemse pendelaars nam toe met 35 procent en het aantal verkeersongevallen steeg met tien procent. Onder het credo 'Alles heeft zijn prijs' is de solidariteit er het laatste decennium fors gedaald. Die individualistische mentaliteit en het gebrek aan een gemeenschappelijk urbanistisch project brengt een ontmenselijkt amalgaam van wolkenkrabbers en negenvaksbanen met zich mee.

Het afgelopen jaar heeft de federatie via wekelijkse enquêtes nieuwe inzichten verworven in de problemen en verlangens van de Diegemnaars. Ik kan jullie, niet zonder enige trots, meedelen dat Bxl Bougeert op basis van deze informatie een uitgewerkt voorstel aan het gewestbestuur heeft overhandigd. Daarin stellen we voor om groene bufferzones aan te leggen, strengere arbeidscontroles uit te voeren en het cultureel aanbod uit te bouwen. Het Gewest heeft zich er alvast toe verbonden om ons voorstel als bindende leidraad mee te nemen.
Hier eindig ik onze intense reis. Sta mij toe dit bioglas Perle de Boitsfort te heffen op het zesde succesvolle Europese stedenproject. Dat Brussel u mag blijven verleiden!

July Mollin
--------------------------
July Mollin is 24, is onderzoekster publiekrecht aan de VUB en woont een dikke drie jaar in Brussel. De Brusselse chaos en veelzijdigheid passen haar als gegoten. Ze speecht op de slotdag van het Spoken World-festival, zaterdag 10 december in het Kaaitheater (vanaf 20.30 uur; meer op www.kaaitheater.be/spokenworld)