Spoken World (2): Nozizwe Dube, activiste in de dop

De slotdag van Spoken World, 10 december, was voor de jeugd, met acht Brusselse jongeren die een toespraak hielden in het Kaaitheater. Vandaag presenteert BDW u de toespraak van Nozizwe Dube, een jonge Zimbabwaanse die sinds twee jaar in ons land woont, over haar onwankelbare droom.

Het begint allemaal met een afschuwelijke kreet om middernacht - meteen zit ik onder het kippevel. Het is niet de enige schreeuw, er zijn er verschillende te horen en ze scheuren allemaal de nachthemel aan stukken. Mijn vader is weer bezig zijn dagelijkse klusje op te knappen: mijn zus afranselen.

Stel je even een Afrikaanse buurt voor, met gezinnen die allemaal iets gemeen hebben. In het huis van mijn gezin kun je die 'bloedstollende kreet' telkens weer om middernacht horen. In het huis naast het onze wordt mijn beste vriendin, Sakhile, verkracht door niemand anders dan haar eigen vader. Ze kan het niemand vertellen, het is een groot taboe te praten over mishandeling van meisjes en verkrachting. En tegenover ons huis woont Vimbai, het meisje dat verkracht werd door een volstrekt vreemde die drager is van de langzame maar pijnlijke doder: aids. De gemeenschappelijke noemer: monsters van mannen die kwetsbare meisjeskinderen misbruiken.

Er zijn op dit ogenblik ontelbaar veel van dit soort buurten in Afrika. In Zimbabwe worden gemiddeld honderd meisjes per dag verkracht door hiv-positieve mannen of zelfs familieleden die zich koesteren in de misleidende zon van verwaarlozing, misbruik en verkrachting van kleine meisjes.

Maar waar is de wet dan gebleven? vraagt u zich misschien af. De wet schijnt helaas met elke nieuwe dag nog wat meer te verdwijnen als het over de rechten van meisjes gaat. In Afrika zou, als we vrouwen en mannen ieder op een andere arm van een weegschaal zetten, die met alarmerende vaart doorslaan naar de kant van de mannen. Jazeker, de wet slaat heel erg door in het voordeel van de mannen: vrouwen die eindeloos vaak de tocht naar de rechtbank maken in rechtszaken tegen vaders die hun dochters verwaarloosden trekken onveranderlijk aan het kortste eind. De hiv-positieve verkrachter van Vimbai zal geen strenge straf krijgen: mannen worden in de Afrikaanse samenleving algemeen als belangrijker beschouwd. En Sakhile, mijn beste vriendin van naast ons? Haar verkrachtende vader zal nooit van zijn leven de muren van een gevangeniscel zien. Degenen die in hetzelfde schuitje zitten als de meisjes in mijn buurt weten hoeveel pijn dat doet.

Heeft een van u ooit het gevoel gehad dat je erbij moet toekijken, je handen op je rug gebonden, hoe een bulldozer je huis, met daarin alles waar je op de wereld van houdt, neerhaalt, terwijl je niets kunt doen? Veel meisjes hebben die frustrerende ervaring moeten opdoen en hebben het gevoel gehad dat die nooit meer over zou gaan. Hoewel, misschien gaat ze toch nog over.
Iets veranderen aan de waardering voor meisjes en vrouwen in de samenleving is onontbeerlijk en zou al een goed begin zijn. Er zou geen verschil moeten zijn tussen jongens en meisjes in Zimbabwe, we zijn allemaal gelijk. Punt twee, onderwijs is de poort naar succes. Kijk naar jonge vrouwen hier in België; ze hebben tig mogelijkheden om hun dromen werkelijheid te laten worden.

Vaders zouden hun kinderen niet mogen verwaarlozen louter vanwege hun vrouwelijke seksualiteit. Vaders zouden gedwongen moeten worden hun verantwoordelijkheid evenzeer voor de meisjes als voor de jongens op zich te nemen. Het zou geen vrije keuze mogen zijn. Het is wellicht al bij u opgekomen dat sommige vrouwen die dit allemaal doorgemaakt hebben niet altijd uiting geven aan hun gevoelens. Er wordt op ze neergekeken en ze worden gemeden - daar komt het door. Ze worden niet gerespecteerd, moeten de gevolgen alleen dragen. Wat zou er van ons worden als we meer gewaardeerd zouden worden door onze Afrikaanse vaders, als ze ons zouden aanmoedigen en trotser op ons zouden zijn? Een goede vraag voor u, dames en heren, om over na te denken!

Nu we het toch over kindermisbruik hebben, misschien zouden we meer van dit soort gruwelijke ervaringen kunnen voorkomen als we meer en openlijk praatten over onze dilemma's. Niets en niemand zou ons mogen tegenhouden! Als we meer praatten over aids, dan zouden meisjes niet bang zijn de misdaden aan de kaak stellen van die monsters van mannen die onze samenleving ontwrichten. Met jonge energieke vrouwen als ik - ik wil mensenrechtenactiviste worden, tussen haakjes - zal het misbruik van meisjes en hun rechten beginnen steeds meer tot het verleden te behoren. Zal dat morgen al het geval zijn? Dat zou erg onrealistisch wezen. Rome is niet in één dag gebouwd, maar elke inspanning is er één. Jazeker, we zouden een revolutie kunnen beginnen!

Ik heb misschien niet veel bij me, maar met een koffer volgepakt met mijn ervaringen met het misbruik van meisjes in Afrika en mijn onwankelbare dromen zou ik nog wel eens ergens kunnen komen. Die droom is klaar om over luttele ogenblikken wereldkundig te worden gemaakt. Het staat allemaal hier te beginnen, nu, met deze toespraak. Wat begint als gefluister van mij, kan uiteindelijk de hele wereld rondgaan. Als een wiegeliedje, je zingt het voor degene naast je, het verspreidt zich over de hele stad en voor je het weet zingt het hele land het. En dan een werelddeel, en dan de hele wijde wereld die ervan in de ban raakt. Ja, ik heb een droom! Ik groet u, dames en heren! Ik ben Nozizwe Dube, een jonge vrouw uit Zimbabwe met niet louter een droom, maar een opdracht van lange adem die moet worden uitgevoerd.

Nozizwe Dube

--------------------
Nozizwe Dube - wat in haar eigen taal zoveel betekent als 'Moeder der volkeren' - werd geboren in Zimbabwe, op 4 november 1995, en is dus net zestien geworden. Samen met haar moeder, Tapuwa, die het land ontvluchtte, is ze ondertussen bijna twee jaar in België. Door haar geïnpireerd wil Nozizwe schrijfster worden - bij haar grootouders al, beiden leraars in het (toen nog) koloniale Rhodesië, was ze zelden zonder pen en papier in de hand aan te treffen. Sinds enige tijd neemt ze deel aan wedstrijden debating en spreken in het openbaar. Ze volgt een wetenschappelijke richting in een Vlaamse school en houdt van de Chiro, gymnastiek en tennis.