Vrouwen aan de top

De richting zit goed, maar het kan nog beter. Dat is, in een notendop, wat we kunnen vaststellen over de vervrouwelijking van topfuncties in Brussel.

In korte tijd zijn in heel wat administraties vrouwen aan de top gekomen. Er was al Bruxelles Formation (geleid door Olivia P’tito), nu komt daar Actiris bij (Cristina Amboldi). Bij de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommisie zijn er Tania Dekens (Iriscare) en (tijdelijk) gezondheidsinspecteur Inge Neven. Bij Brussel Preventie en Veiligheid is het Sophie Lavaux. En wie is de nieuwe ombudsman, excuseer, ombudsvrouw? Catherine De Bruecker. Sinds een klein jaar wordt de hele Brusselse administratie dan weer geleid door secretaris-generaal Julie Fiszman.

De richting zit dus goed. Want tien à vijftien jaar geleden was de Brusselse administratie een mannenbastion. Maar het kan nog beter. De meerderheid van de topfuncties is weggelegd voor mannen, en vrouwen in een statutaire functie verdienen nog altijd gemiddeld minder dan mannen.

Kijken we naar de actieve politiek, naar de burgemeesters bijvoorbeeld. Dan is er ook een vervrouwelijking aan de gang met de nieuwe burgemeesters Sophie de Vos in Oudergem en Claire Vandevivere in Jette. In Vorst is Mariam El Hamidine al een poos interim-burgemeester. Maar toch is nog maar een kwart van de Brusselse burgemeesters een vrouw.

In het voordeel speelt het ritsprincipe op de kieslijsten, dat bij de verkiezingen van 2018 is ingevoerd en quota om te komen tot een meer gemengd schepencollege. In het nadeel speelt dan weer dat burgemeesters in Brussel meestal heel lang, tot hun pensioenleeftijd vaak, op post blijven. Dat maakt een snelle kentering heel erg moeilijk.

Gelijke kansen is een van de speerpunten van de regering-Vervoort. Dat draagt zeker bij tot deze gunstige evolutie. Maar maatschappelijke veranderingen doorvoeren gaat traag en te hard ingrijpen op de vrije keuze van man en vrouw werkt sowieso contraproductief. Quota kunnen helpen, maar uiteindelijk moeten de geesten veranderen. Dat is veel moeilijker te realiseren.

En dan zijn er verschillende sporen om daartoe te komen. We zien aan de ene kant in het feminisme een radicalisering van de standpunten. Soms zelfs tot in het Brussels parlement. Geïnspireerd door de critical theory die de maatschappij door een bril bekijkt van macht en tegenmacht, worden nieuwe maatschappelijke schema’s vooropgesteld waarbij de man in het verdomhoekje wordt gezet.

Het is nog maar de vraag of dat een heilzame weg is. Als alleen vrouwen voor vrouwenrechten strijden, dan komen we er niet. Het is een strijd die mannen en vrouwen samen moeten voeren en niet tegen elkaar.

Het andere spoor is dat van de gelijke kansen. Het is minder polariserend, en heeft tot vandaag bewezen dat het kan werken. Het gaat misschien te traag, maar de evolutie gaat de goede kant uit. Het komt er dan op aan om zoveel mogelijk drempels weg te werken voor de vrouw in de weg naar de top, te wijzen op de good practices en aan te klagen waar het fout gaat. Het is een oerklassiek recept, maar met prima resultaten en weg van de verdeelde samenleving die het radicale feminisme dreigt te veroorzaken.

Want uiteindelijk is er de hoop dat we iedereen vooral als mens kunnen bekijken, met zijn of haar talenten en gebreken, en los van het geslacht. We zijn daar in Brussel al een stuk mee opgeschoten. Al is er nog een lange weg te gaan.