Waarom klokkenluiders nodig zijn

“U liegt, het is niet juist, geen enkele familie heeft geld op zijn rekening ontvangen!” Zo riep vorige week een geagiteerde meneer vanuit het publiek in de commissie huisvesting van het Brussels parlement. “U heeft me ontslagen omdat ik u verwittigd heb.” Het incident vond plaats nadat Brussels staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou (PS) geantwoord had op een vraag van parlementslid Zoé Genot van Ecolo over de huurtoelagen aan de allerarmsten die maar niet uitbetaald raakten.

De man die de beschuldigingen aan het adres van Ben Hamou uitte, is een onlangs ontslagen ambtenaar van de dienst Huisvesting van het Brussels Gewest. Hij werd na zijn tussenkomst, en nadat ie nog meer kabaal had gemaakt in de wandelgangen van het parlement, verwijderd door de militaire politie. Enkele weken geleden had hij het gloednieuwe klokkenluidersstatuut gekregen van de ombudsvrouw van het Gewest, maar die bescherming werd prompt ingetrokken nadat men ‘het dossier nader had bekeken’. De timing was opvallend. BRUZZ had kort voordien een artikel gepubliceerd op basis van zijn informatie over de haperende uitbetaling van de toelagen aan de allerarmsten.

Dat hij het parlement op stelten zette om aandacht te vragen voor de achterstallige huursubsidies komt de geloofwaardigheid van de intussen ex-ambtenaar niet ten goede. Zulke acties zou de zelfverklaarde Robin Hood dan ook best achterwege laten. Anderzijds genereerde zijn tussenkomst wel opnieuw aandacht voor de kwestie die hij al een jaar aankaart en die intussen almaar vervelender wordt voor de Brusselse regering: de zenuwachtigheid bij staatssecretaris Ben Hamou en haar partij toont aan dat dit een hoofdpijndossier aan het worden is. Het kan stemmen gaan kosten en andere partijen kunnen het beginnen uit te buiten.

De boodschap van de klokkenluider staat dan ook als een huis: ten minste 12.500 kwetsbare Brusselse gezinnen die recht hebben op een huurtoelage wachten al jaren op een tussenkomst. Het gaat om een compensatie voor mensen die heel dringend een sociale woning nodig hebben, maar nog op een wachtlijst staan en bijgevolg aangewezen zijn op de private en dus dure huurmarkt. De procedure om die huursubsidie aan te vragen was aanvankelijk heel zwaar: het kwetsbare publiek moest een resem documenten invullen. Ben Hamou kondigde bij haar aantreden aan dat ze met een eenvoudigere procedure de zaak wilde oplossen, alleen vroegen daardoor meteen ook veel meer mensen de toelage aan. Maar ook de nieuwe subsidie raakt maar niet uitbetaald, moest de staatssecretaris vorige week tijdens haar ondervraging schoorvoetend toegeven.

Je zal maar een alleenstaande moeder met kinderen zijn die al jaren wacht op een huursubsidie van het Gewest. Geld om te procederen tegen al dat dralen van overheidswege is er niet, want je krijgt de huur niet eens betaald. Nieuwszender BX1 sprak afgelopen week met een uitgeputte moeder van drie die op een armtierige mansarde woont en maar liefst 13.000 euro tegoed heeft van de Brusselse overheid. Dat zijn bedragen die doen duizelen, zeker in tijden dat de levenskosten erg toenemen. Naar verluidt zouden er deze week nog meer gedupeerden hun verhaal willen doen.

Door wat er intussen naar boven is gekomen, lijkt het ons noodzakelijk dat het parlement de zaak grondig uitspit. Dat kan door hoorzittingen te organiseren om een breder begrip te krijgen van wat er speelt. Nu verwijzen Ben Hamou en haar administratie naar computerproblemen en personeelskwesties die een vlotte uitbetaling van de toelagen in de weg staan. Wat heeft men binnen Huisvesting al gedaan om die problemen op te lossen? En wat houdt het parlement tegen om de klokkenluider zelf op te roepen? Het kan de transparantie alleen maar ten goede komen.