1Bru1Vote: ‘Ik leef gewestelijk, laat mij dan ook zo stemmen’

Niet-Belgen mogen op dit moment niet stemmen tijdens gewestverkiezingen. Nochtans zijn ze samen goed voor ongeveer 350.000 Brusselaars. Onaanvaardbaar, meent de campagne #1Bru1Vote. “Vandaag luistert de politiek niet naar een derde van alle Brusselaars.”

'1Bru1Vote' pleit voor een stemrecht voor niet-Belgen tijdens de gewestverkiezingen. Zij hebben dat vandaag al voor de Europese en gemeenteraadsverkiezingen, maar tijdens de regionale en federale stembusgang moeten expats voorlopig nog thuisblijven.

“Er leven vandaag bijna 400.000 Brusselaars in deze stad die geen zeg hebben over hoe dit gewest bestuurd moet worden”, zegt Bertrand Wert, Fransman en één van de zes oprichters van 1Bru1Vote. Hij is ook gemeenteraadslid voor Ecolo in Elsene. “Toch zijn wij allemaal trots om Brusselaar te zijn, en hopen daarom ook bij te kunnen dragen aan de politiek van deze stad.”

Europeanen en niet-Europeanen mogen vandaag toch al stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen?
Wert: “Klopt, maar dat is lang niet voldoende. Brussel is eigenlijk zeer klein, zeker op gemeentelijk vlak. Wie in Sint-Joost-ten-Node woont bijvoorbeeld geeft tijdens de gemeenteraadsverkiezingen zijn mening over de drie straten rond zijn huis, bij wijze van spreken. Maar we leven op een andere manier. Ik ga sporten in Sint-Pieters-Woluwe, mijn ziekenhuis ligt in Jette en ik ga al graag eens naar een voetbalmatch in Anderlecht. We leven op regionaal niveau. Laat ons dan ook zo stemmen.”

Aan het stemrecht voor niet-Belgen tijdens gemeenteraadsverkiezingen zijn beperkingen verbonden. Alle niet-Belgen moeten zich op voorhand registreren, en niet-Europeanen moeten ook al vijf jaar in het land wonen. Ziet u gelijkaardige beperkingen voor een gewestelijk stemrecht?
Wert: "De concrete uitwerking laten we liever over aan de politiek. Zij zullen zich daar toch over moeten buigen. Ons doel is vooral dit idee op de agenda te plaatsen. Zelf denk ik wel dat het nodig zal zijn beperkingen aan een regionaal stemrecht te koppelen, zoals die nu al bestaan voor de gemeenteraadsverkiezingen.”

Veel niet-Belgen registreren zich ook helemaal niet om te gaan stemmen. Slechts ongeveer tien procent deed dat in 2012. Waarom zou het gewestelijk anders zijn?
Wert: “Veel buitenlanders begrijpen de opkomstplicht niet. ‘Als ik me nu inschrijf, riskeer ik dan een boete wanneer ik niet kan gaan stemmen?’, vragen ze zich af. Daarom registreren ze zich gewoon niet.”

Jullie willen het thema dus onder de aandacht brengen. Maar waarom doen jullie dat tijdens gemeenteraden? Jullie pleiten toch voor stemrecht op regionaal niveau?
Wert: “Onze strategie is eerst om de steun van alle Brusselaars en lokale politici op te zoeken tijdens de gemeenteraden. Dat geeft ons meer legitimiteit wanneer we ons voorstel in het parlement gaan bepleiten. Daarvoor hebben we wel 5.000 handtekeningen nodig, maar we zitten nu al aan 4.000. Het merkwaardige aan deze campagne is dan ook dat wij dit als niet-Belgen niet alleen klaar kunnen spelen. De regelgeving moet op nationaal niveau aangepast worden, en daar hebben wij geen stemrecht. We hebben dus de steun van Belgen, van jullie, nodig.”

U gaf het al aan: ongeveer 350.000 niet-Belgen mogen vandaag niet stemmen in Brussel. Ik kan me inbeelden dat verschillende politieke partijen al warm worden van zo veel potentiële nieuwe kiezers.
Wert: “Dat biedt net kansen. Politici zullen zo eindelijk luisteren naar alle inwoners van Brussel. Vandaag wordt zowat één derde van de Brusselaars vergeten in de debatten.”

Zijn er dan zaken die hierdoor niet aan bod komen?
Wert: “Wat je merkt is dat bepaalde onderwerpen, die in het buitenland al decennia zwaar doorwegen, hier pas langzaam aan belang winnen. Bijvoorbeeld de luchtkwaliteit. Door te luisteren naar de ervaringen van expats uit steden in andere landen, zou hier sneller op ingespeeld kunnen worden.”

Nog even terug naar die banden met de politiek. U bent zelf gemeenteraadslid voor Ecolo. Dreigt de campagne zo niet politiek gerecupereerd te worden?
Wert: “We doen er alles aan om zo onpartijdig mogelijk te werken. Daarom dat we van in het begin alle politieke partijen, buiten Vlaams Belang en de Parti Populaire dan, gecontacteerd hebben om onze ideeën voor te stellen. We hebben trouwens bij bijna iedereen een positieve reactie gekregen.”

Bij wie dan niet?
Wert: “Enkel de N-VA heeft duidelijk gezegd dat zij tegen ons voorstel zijn. Als we willen stemmen, moeten we volgens hen maar Belg worden.”

En waarom doet u dat niet?
Wert: “Waarom zouden we? Als Europeaan geniet ik dezelfde rechten als jullie, ik mag gewoon niet stemmen. Ik wil graag de voeling met mijn thuisland, Frankrijk, behouden. Dat hoort ook bij de Europese diversiteit."

"Willen jullie bijvoorbeeld dat alle Belgen in Frankrijk Fransen worden? Neen. In Brussel komen ook gewoon steeds meer buitenlanders wonen die de nationaliteit niet aanvragen, of je dat nu graag hebt of niet. Dat zijn de feiten. De vraag is of je hun een stemrecht geeft.”