Commissie Samusocial: 'Regering wist dit vier jaar geleden al'

In het Brussels parlement is woensdag een eerste hoorzitting gehouden over Samusocial. De bevoegde ministers Smet en Fremault en de twee regeringscommissarissen gaven meer uitleg over het rapport dat de regering heeft gemaakt over de interne keuken van de vzw. Alain Maron (Ecolo), die het schandaal mee aan het licht bracht, haalde in zijn interpellatie uit naar minister Smet (SP.A). Volgens Maron gaf die nooit duidelijk antwoord op vragen over de ruime financiële steun van het gewest aan de vzw.

De hoorzitting in de commissie Sociale Zaken maakt geen deel uit van de parlementaire onderzoekscommissie, omdat die nog officieel opgericht moet worden, maar het is wel de officieuze start ervan. Normaal gezien is Ahmed El Ktibi (PS) voorzitter van de commissie Sociale Zaken, maar hij stond het voorzitterschap voor de gelegenheid af aan Fatoumata Sidibe (DéFi). “Bovendien zal er geen enkele politicus uit Brussel-Stad in de onderzoekscommissie zitten”, aldus El Ktibi.

De commissiezaal puilde uit: zowel parlementsleden als pers wilden de hoorzittingen van de ministers en regeringscommissarissen niet missen. De regeringscommissarissen herhaalden de conclusies van hun rapport dat al grotendeels in de pers is verschenen: Yvan Mayeur en Pascal Peraïta streken twee derde van de zitpenningen bij Samusocial op, terwijl er geen enkel bewijs geleverd is dat er effectief vergaderd werd.

‘Waarom zingen de vogels?’
Alain Maron (Ecolo), die het schandaal mee aan het licht bracht, haalde in zijn interpellatie uit naar de regering, en zeker naar minister Pascal Smet (SP.A). “Ik heb u meermaals vragen gesteld over de moeizame totstandkoming van het beheerscontract met Samusocial. Toen ik u vroeg waarom dat zo complex was, antwoordde u: ‘Mr. Maron, waarom zingen de vogels?’. Ik heb nooit duidelijke antwoorden gekregen op mijn vele vragen.”

Maron vraagt zich af waarom Samusocial ruime financiële steun van de regering bleef krijgen, terwijl de regering goed wist dat het beheer van de vzw spaak liep.

Ook Vincent De Wolf (MR) dook in het verleden van Pascal Smet. “‘Dit debat maakt deel uit van de Brusselse folklore’, hebt u in maart 2016 geantwoord op vragen waarom het zo lang duurde om een beheerscontract af te sluiten. Wat hebt u het voorbije jaar gedaan, behalve het schandaal door anderen laten ontdekken? Waarom heeft de regering elk jaar de subsidies aan Samusocial goedgekeurd zonder reële controles in te voeren?”

Tijdens de zitting bleek verder nog dat Mayeur hevig weerwerk heeft geboden tegen inmenging van de Brusselse regering: hij verzette zich tegen het verschaffen van duidelijkheid over de zitpenningen, “omdat dat tot de privésfeer van de betrokkenen hoort”, en tegen de aanwezigheid van regeringsvertegenwoordigers in de raad van bestuur (die er uiteindelijk toch kwamen). "Als de regering op de hoogte was van zijn hautaine houding, had men sneller aan de alarmbel moeten trekken", zei Dominiek Lootens-Stael (Vlaams Belang). Hij pleitte er verder voor om de betrokkenen uit alle politieke ambten te ontzetten. "Ik denk bijvoorbeeld vaan Yvan Mayeur, die nog altijd voorzitter van Vivaqua is. Dat is het meest begeerde mandaat, omdat het het best betaalde mandaat is. Zal de regering hem uit die functie ontzetten?", wilde de Vlaams Belanger weten.

Mathilde El Bakri (PTB-PBDA) vroeg zich dan weer af waarom de raad van bestuur van Samusocial overwegend gevuld is met PS-mandatarissen. En ze wilde weten of de regering het voorstel van haar partij zal steunen: "Maak alle mandaten openbaar, of ze nu privé of publiek zijn."

Op reis naar Alicante
“Er waren door de jaren heen al duidelijke aanwijzingen dat er iets niet klopte”, beaamde ook Liesbeth Dhaene (N-VA). “Al in januari 2013 besliste de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie om een financiële audit te laten uitvoeren. Het rapport dat daarop volgde sprak over een totaal gebrek aan transparantie. Er werd een reis naar Alicante voor dertig personen vermeld, dubbele facturen (facturen voor dezelfde kosten, die zowel naar de federale regering als naar de GGC werden verstuurd), en natuurlijk de exorbitante vergoedingen voor Peraïta als directrice. Als we dat al vier jaar geleden wisten, waarom is er toen niets gebeurd?”

Brigitte Grouwels (CD&V), die zelf nog tot 2014 minister is geweest in de Brusselse regering, getuigt dat de regering Samusocial al jaren vanop de voet volgt, maar eigenlijk machteloos stond tegenover de wantoestanden. “Ook tijdens mijn legislatuur probeerden we meer zicht te krijgen op de financiën bij Samusocial. We wilden de boekhouding doorlichten, maar we zijn daar nooit toe gekomen, om de simpele reden dat Samusocial weigerde om daar inzage in te geven”, zei ze voor de start van de zitting aan BRUZZ. “We hebben tot in den treure geprobeerd om zicht te krijgen op het personeelsbestand, maar we hebben dat nooit gekregen.”

Volgens Grouwels weigerde de PS indertijd om mee te werken aan het onderzoek: “Toenmalig Brussels minister-president Charles Picqué (PS) stelde zich ook vragen bij Samusocial, maar andere krachten in zijn kabinet hielden dat tegen.”