Als we evenveel mannen als vrouwen op de kieslijsten moeten zetten, is het toch maar logisch dat we hen ook evenwichtig in de gemeentecolleges laten zitten? Dus stond er in de wet eerst ‘ten minste de helft’. Maar na de nobele doelstelling kwamen de praktische besprekingen in het parlement.
© Photonews
| Er worden meer vrouwen verkozen, maar Catherine Moureau, burgemeester van Molenbeek, is de enige vrouwelijke burgemeester van de negentien gemeenten.
Reeks
De lege doos: voor elke man een vrouw
Wat zegt de wet juist en wie diende hem in?
De Wet: "Ten minste een derde van de leden van het college van burgemeester en schepenen is van een ander geslacht dan de anderen."
Ingediend door Barbara Trachte (Ecolo) en Bruno De Lille (Groen)
Sinds 22 maart 2018
Huidig bevoegd minister Bernard Clerfayt (Défi)
In het parlement kwamen vragen als: wat doen we als er maar één gekozene is in een partij en dat is nu toevallig een man? En wat als we iemand moeten vervangen en we geen vrouwen meer vinden? We gaan toch niemand dwingen om schepen te worden als die dat niet wil?
Een resem breinbrekers die uiteindelijk tot evenveel uitzonderingen op de regel leidden. Momenteel werkt het zo: als de fiftyfifty-verdeling nogal moeilijk blijkt, is een derde van elk geslacht eigenlijk al voldoende. Als dat ook niet lukt, mag de OCMW-voorzitter worden meegeteld ter compensatie. Komt de rekensom nog niet uit, hou de Nederlandstalige schepen dan maar gewoon opzij. En bij eventuele vervanging van een schepen hoeft de hele genderregel plots niet meer.
“Als je alle uitzonderingen optelt, kan je uiteindelijk tot een gemeentecollege komen met geen enkele vrouwelijke schepen meer,” zegt politicologe Karen Celis (VUB). “Dat is een achteruitgang, want de grondwet bepaalt dat er minstens één persoon van het andere geslacht moet bij zijn.”
“Als je alle uitzonderingen optelt, kan je uiteindelijk tot een gemeentecollege komen met geen enkele vrouwelijke schepen meer.”
Toen de ordonnantie gestemd moest worden, zagen de Brusselse parlementsleden door de bomen het bos niet meer. “De uitwerking dreigt ingewikkeld te worden,” vreesde Paul Delva (CD&V). Het resultaat was een “zwaktebod dat gemeentesecretarissen kopzorgen zou bezorgen,” vond Cieltje Van Achter (N-VA). Alain Destexhe (ex-MR) wenste iedereen “veel plezier tijdens de nacht na de verkiezingen om de colleges samen te stellen”.
Kijk even naar Jette, waar burgemeester Hervé Doyen (CDH) naast zes mannelijke schepenen en drie vrouwen zit. “We hebben geluk gehad met onze gekozenen,” zegt hij. Doyen sloot een voorakkoord met de drie meerderheidsfracties (CDH-CD&V, Ecolo-Groen en MR), zodat zij elk minimaal één vrouw en man zouden aanreiken na de verkiezingen. Gelukkig voor hem werden die zes personen ook allemaal verkozen.
Minister van Lokale Besturen Bernard Clerfayt (Défi):
“We streven naar pariteit, maar een meerderheid vormen is in Brussel altijd moeilijk. Je zit meestal met twee of drie partijen, plus één of twee Vlaamse schepenen. Dan moet je soepel kunnen zijn. Of had Cécile Jodogne mij als vrouw niet mogen vervangen als burgemeester van Schaarbeek?”
“Ik wil de gemeentewet misschien nog moderniseren, maar dat is niet voor meteen. Momenteel is deze ordonnantie het enige mogelijke compromis tussen alle Brusselse partijen. En het resultaat is er wel: de colleges zijn veel gelijker samengesteld dan vroeger.”
Maar stel dat schepen Shirley Doyen (MR) plots vervangen moet worden, dan heeft haar partij geen verkozen vrouw meer om haar op te volgen. “Daarom tellen we de OCMW-voorzitster voor de zekerheid ook mee,” zegt burgemeester Doyen. Zo komt hij nu op een totaal van vier vrouwen op tien collegeleden. “Mocht strikte pariteit verplicht zijn, dan hadden we die moeten forceren door een man aan de kant te schuiven.”
De 1/3de-verhouding is uiteindelijk wel in alle negentien gemeenten behaald. In Oudergem halen zes vrouwen zelfs het overwicht van twee mannelijke schepenen, aangevuld met een mannelijke OCMW-voorzitter. In die zin vindt politicologe Celis de ordonnantie symbolisch wel belangrijk. “Er staat nu druk op de ketel om vrouwen op verkiesbare plaatsen te zetten en een strikt mannelijk schepencollege wordt sneller aangeklaagd. Maar alles staat of valt met politieke wil: partijen die geneigd zijn om mannen naar voren te schuiven voor topposities, hebben nog altijd een slag om de arm.”
- Een suggestie voor deze rubriek? Laat het ons snel weten.
De lege doos
BRUZZ pluist wekelijks de wetboeken uit op zoek naar de meest opvallende of redeloze regelgeving.
Lees meer over: Brussel , Politiek , De lege doos , wet , pariteit , man-vrouw , Karen Celis
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.