MIVB, energie en inflatie: de hete hangijzers in de Brusselse begroting

De Brusselse regering start vandaag de begrotingsbesprekingen. De context is moeilijk, geeft iedereen toe, zowel politiek als budgettair, maar de hoop om volgende week te landen is er nog steeds.

Geen oekazes in Brussel zoals de afgelopen dagen tijdens de Vlaamse begrotingsbesprekingen. De Brusselse ministers hebben allemaal hun wenslijstje klaar, maar iedereen beseft tegelijk dat de budgettaire context bijzonder moeilijk is. En niemand heeft zin om nu olie op het vuur te gooien.

Gatz heeft bilaterale gesprekken achter de rug met de vakministers. Donderdag en vrijdag zitten de ministers voor het eerst echt samen over de begroting. Volgende week wordt die oefening nog eens herhaald, zodat er half oktober een goedgekeurde begroting zou moeten zijn. De beleidsverklaring van minister-president Rudi Vervoort (PS) in het parlement is pas voorzien op 20 oktober.

Evenwicht

Voor de zomer was al duidelijk dat de inflatie en de Oekraïnecrisis de begroting verder in het rood duwt. Het Brussels gewest stevent af op een tekort van anderhalf miljard euro (op een begroting van 10 miljard). Vandaag komt daar de stijgende rente bij, terwijl de energiecrisis nog heviger woedt dan voorheen.

Minister-president Rudi Vervoort (PS) en minister van Begroting Sven Gatz (Open VLD) houden vast aan het eerder goedgekeurde begrotingspad, met een begroting in evenwicht tegen 2024. Dat maakt dat er nauwelijks budgettaire ruimte is voor extra uitgaven. Gatz vraagt daarentegen een besparingsoefening van 100 à 150 miljoen euro.

MIVB vreest elektriciteitsfactuur

De noden zijn hoog en de MIVB zet alvast de toon. Brieuc De Meeus, CEO van de MIVB, geeft vandaag in La Libre al aan hoezeer de stijgende energieprijzen wegen op de openbare vervoersmaatschappij. Het elektriciteitsverbruik beloopt jaarlijks 250 miljoen kilowattuur. Dit jaar stelt zich geen probleem omdat de aankoop dateert van voor de oorlog in Oekraïne. Maar volgend jaar is 80 miljoen euro extra nodig. Ofwel moeten de tickets en abonnementen geïndexeerd worden, ofwel moet de dotatie verhoogd worden. Het is aan minister Elke Van Den Brandt (Groen) om hiervoor tijdens de begrotingsbespreking een oplossing te vinden.

Verder zou in deze begrotingsbespreking ook duidelijk moeten worden hoe de toekomstige metro Noord gefinancierd zal worden.

Energieplan

Steun zou er ook moeten komen aan de Brusselse bedrijven, KMO’s en de sociale sector. Er wordt gedacht een steun zoals met de Covidcrisis maar dan veel meer gericht en in functie van de verliezen die geleden worden door de hoge energieprijzen. Bij het kabinet van staatssecretaris Barbara Trachte (Ecolo) kunnen ze nog niet zeggen over welke bedragen dat gaat. “We hebben projecties gemaakt, maar wat er uiteindelijk uit de bus komt maakt deel uit van de onderhandelingen.”

Om de Brusselse bevolking rechtstreeks te steunen zijn de hefbomen eerder beperkt. Er kan beknibbeld worden op de heffingen op de energiefactuur maar het effect daarvan is marginaal. Het is wel een van de pistes in het Energieplan van Minister Energieminister Alain Maron (Ecolo).

Maron houdt er hoe dan ook aan om de kwetsbare gezinnen te ondersteunen, via het federale sociaal tarief en het statuut van de beschermde klant, en wil ook de steun aan de OCMW’s behouden.

Er moet ook extra geld gevonden worden voor de Renolutionpremies (premies voor isolatie en andere energiemaatregelen). Die lopen volgens het kabinet van Maron als een trein. Het is volgens het kabinet de beste manier om de energiefactuur op termijn te verlichten. Maar de voorziene budgetten dreigen opgesoupeerd te geraken.

Kinderbijslag

Het is op zich geen zaak van de begroting, maar de discussie over de huurindex hangt er wel mee samen. De regering wil, zoals bekend, de huurders beschermen door de indexering van de huur van energieverslindende woningen (energiescore F en G) te verbieden, maar hierover is nog geen akkoord. Er is nog discussie of die indexering tot nul moet worden herleid, zoals PS dat vraagt, dan wel of er geen ‘kleine indexatie’ mogelijk is. Vooral minister Bernard Clerfayt (Défi) is daar voorstander van.

Over de indexering van de kinderbijslag is er geen discussie binnen de Brusselse regering, zoals we die wel zien in Vlaanderen. Die indexering ligt wettelijk vast. Maar dat wil niet zeggen dat er niet naar geld moet worden gezocht. De dotatie aan het Brussels Gewest wordt weliswaar geïndexeerd, maar Brussel heeft altijd al moeten ‘bijtanken’ om de uitgaven rond te krijgen. Dat zal nu dus ook moeten gebeuren, maar dan wel in een context van hyperinflatie.

De lokale besturen raken intussen ook stilaan op hun tandvlees. De dotatie van het gewest aan de negentien, toch goed voor 600 miljoen euro per jaar, wordt traditioneel jaarlijks met 2 procent geïndexeerd. Dat volstaat niet langer om de stijgende kosten van de lokale besturen op te vangen. De lonen gaan omhoog, net zoals de energiefactuur. Minister Clerfayt hoopt hier een extra indexatie in de wacht te kunnen slepen.