Sven Gatz: 'Taaltest voor kleuters zeer slecht idee'

Het voorstel van Vlaams minister voor Onderwijs Ben Weyts (N-VA) om enkel kleuters met voldoende kennis van het Nederlands naar het eerste leerjaar te laten doorstromen, stoot op kritiek in Brussel. Minister Sven Gatz (Open VLD) noemt het een “zeer slecht idee”.

Een taaltest na de derde kleuterklas, gevolgd door een taalbad voor wie het Nederlands nog niet goed onder de knie heeft: het stond al in het Vlaamse regeerakkoord in november, maar minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) wil er nog een extra trap aan toevoegen. Kleuters die onvoldoende Nederlands kennen, mogen niet verder naar het eerste leerjaar. Dat staat te lezen in zijn voorlopige versie van een nieuw onderwijsdecreet.

Gatz, die binnen de Vlaamse Gemeenschapscommissie bevoegd is voor Nederlandstalig onderwijs in Brussel, oppert dat dit niet conform is met het Vlaams regeerakkoord. "Ik ben formeel: wat momenteel voorligt, gaat in tegen het Vlaamse regeerakkoord én gaat in tegen datgene waar het Nederlandstalig onderwijs in Brussel en Vlaanderen voor staat", zei Gatz vrijdag in de Raad van de VGC.

"Het is een zeer slecht idee om zesjarige kinderen, op basis van een momentopname, in twee aparte groepen op te delen. Kinderen die zogezegd wél beschikken over een, door de Vlaamse regering bepaald, minimaal beheersingsniveau Nederlands en wél worden toegelaten tot het gewone lager onderwijs, en kinderen die daar zogezegd niet over beschikken en niet worden toegelaten. Dit laatste wil niet alleen zeggen dat deze jonge kinderen gestigmatiseerd worden, maar ook dat zij achterstand oplopen en kansen missen in hun schoolse carrière", vreest Gatz.

Het idee van de taalscreenings vindt Gatz wel een zinvol idee, want het Brussels Nederlandstalig onderwijs heeft hier al een lange traditie met haar taalvaardigheidstoetsen.

‘Onhaalbaar’

Ook Gatz’ partijgenote Khadija Zamouri (Open VLD) reageerde vrijdagochtend in de VGC-raad. “Dit voorstel gaat helemaal voorbij aan de persoonlijke ontwikkeling van het kind”, zegt zij aan BRUZZ.

“Zelfs in een Nederlandstalig gezin zullen broertjes en zusjes soms op een andere leeftijd leren praten. In een stad waarin meer dan 70 procent van de gezinnen een migratieachtergrond hebben, lijkt het mij onhaalbaar om al die kinderen te laten dubbelen als ze niet slagen voor de test. Dan mogen we onze onderwijsinstellingen sluiten.”

Zamouri, die zelf meertalig is opgegroeid en als leerkracht heeft gewerkt, pleit daarentegen voor gepaste begeleiding. “We hebben gemotiveerde leerkrachten nodig, die kinderen het vertrouwen geven dat alles goedkomt.” Ze noemt een taaltest nuttig als startpunt, niet als eindresultaat. “Met zo’n test kan je het kind beter begeleiden in wat hij nodig heeft. Je moet hen niet afstraffen.”

‘Gelijke start’

Volgens Vlaams parlementslid voor Brussel Annabel Tavernier (N-VA), die ook in de commissie onderwijs zetelt, voorziet haar partijgenoot minister Weyts wel degelijk in deze ondersteuning. “Vorige maand heeft de minister nog extra werkingsmiddelen vrijgemaakt voor 138 kleuterscholen in Brussel, onder andere om kinderverzorgers aan te stellen”, zegt Tavernier aan BRUZZ. “Zo kunnen de leerkrachten zich meer toespitsen op het pedagogische aspect, waaronder de taalontwikkeling.”

Tavernier verwelkomt het voorstel van de taaltest in Brussel. “Zonder kennis van het Nederlands kan je ook geen andere kennis verwerven. Je wil elke leerling laten excelleren, dus moet je ervoor zorgen dat elk kind gelijk kan starten”, zegt ze. “Het lijkt mij maar logisch dat je niet aan de lagere school kan beginnen met een achterstand.”

Volgens Tavernier is het voorstel van minister Weyts behalve voor de leerlingen ook goed voor de leerkrachten. “Er is een enorme uitval onder leerkrachten. Wie voor een klas staat met tien verschillende thuistalen, krijgt dat gewoon niet meer georganiseerd.”

Het nieuwe onderwijsdecreet is nog niet goedgekeurd door de Vlaamse regering.