Uitslagen Rand: 'Olievlek droogt op'

Behalve in Wezembeek-Oppem en Linkebeek blijven de Franstalige lijsten stabiel of gaan ze achteruit ten voordele van meertalige of Vlaamse lijsten in de Rand rond Brussel. "De olievlek droogt op", concludeert waarnemer Guido Fonteyn. Sinds 1976 is het aantal Franstalige stemmen slechts in acht gemeenten toegenomen.

Onder meer in Beersel, Dilbeek en Grimbergen gaat de UF (Union des Francophones) achteruit. Ook in Vilvoorde verliezen de Franstaligen terrein. In Overijse kwam de UF niet meer op en boekte de Europese lijst Plus succes. In Hoeilaart en Zaventem is de Franstalige vertegenwoordiging stabiel, in Sint-Pieters-Leeuw ging ze licht vooruit.

In Halle kwam de UF voor het eerst op. Daar haalde ze 4,5 procent van de stemmen en een zetel binnen. Net als in de rest van Vlaanderen gaat de N-VA in veel gemeenten flink vooruit.

De zes faciliteitengemeenten blijven zoals verwacht wel gedomineerd door de Franstaligen. In Wezembeek-Oppem verliest de Vlaamse eenheidslijst WOplus een zetel aan de Franstalige eenheidslijst LB-Union. In Linkebeek klimt de Franstalige eenheidslijst zelfs naar bijna 80 procent.

In Sint-Genesius-Rode is de toestand stabiel, met goed 65 procent voor de Franstalige lijst en net geen 35 procent voor de Vlaamse lijst Respect.

Ook in Kraainem blijven de Franstaligen de plak zwaaien maar zien we wel een andere evolutie. Zowel de Franstalige als de Vlaamse lijst gaan er achteruit. Winnaar is de tweetalige lijst Kraainem-Unie die goed 20 procent van de kiezers achter zich kreeg. De Franstalige lijst Union behoudt wel de absolute meerderheid.

Dankzij een bundeling van alle Vlaamse kandidaten gaat in Wemmel de lijst WEMMEL flink vooruit. Ze blijft wel net kleiner dan de Franstalige lijst van burgemeester Christian Andries maar beide lijsten hebben evenveel zetels. De enige overblijvende zetel is voor de UF (Union des Francophones).

In het traditioneel wat rustigere Drogenbos haalt de tweetalige lijst van de burgemeester met 63,6 procent (+16,9) een absolute meerderheid. Slachtoffer is het UF.

Internationalisering
Volgens waarnemer Guido Fonteyn bewijzen de resultaten dat de verfransing van de Rand gestopt is. "Enkel in een paar gemeenten blijven Franstalige lijsten goed scoren. Het gaat niet toevallig om gemeenten in het verlengde van het zuidoosten van Brussel, waar traditioneel het FDF-publiek zit."

Verder van Brussel bleek de vrees een verdere opmars van Franstaligen ongegrond. "De olievlek droogt op", aldus Fonteyn die de Vlaamse politici in de Rand aanraadt om in te zetten op Europese kiezers. "Vlamingen moeten afstappen van strikte eenheidslijsten en duidelijke Vlaamse kandidaten. Ze moeten zich openstellen naar Europeanen en zelfs gematigde Franstaligen. Daar zit de toekomst."

Sint-Pieters-Leeuw en Zaventem
Het Centrum voor Politicologie van de KU Leuven zette de uitslagen van zondag ondertussen naast die van de voorbije verkiezingen sinds 1976. Conclusie? "Het aantal Nederlandstalige stemmen is nagenoeg stabiel en schommelt rond de 77 procent", zegt politoloog Bart Maddens. "Uitzondering zijn de faciliteitengemeenten. Daar steeg het aantal Franstalige stemmen van gemiddeld 30 procent tot gemiddeld meer dan 60 procent sinds 1976."

Buiten de zes faciliteitengemeenten zijn er nog twee andere randgemeenten waar de verfransing toenam: Sint-Pieters-Leeuw en Zaventem. "Daar gaat het om een stijging van 10 procent tot 20 procent Franstalige stemmen."

'Meer onderzoek nodig'
Voor Els Witte, professor emeritus aan de VUB, moet er dringend onderzoek komen naar de evolutie van het stemgedrag in de Rand, onder meer de invloed van de internationalisering. "Het succes van de tweetalige lijst in Kraainem is een sterk signaal", zegt Witte in La Libre. "Mogelijk zijn jongere kiezers minder bezorgd om taal en hebben expats geen boodschap aan communautaire tweestrijd."

Witte vraagt zich ook af of het succes van N-VA kan verklaard worden door communautaire spanning of een neveneffect is van het succes van de nationalisten elders in Vlaanderen.