Vlaams akkoord en Brussel: continuïteit met scherp randje

De Brusselnorm en Brusseltoets blijven behouden, net als de voorrangregels in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel. Het Vlaamse regeerakkoord zet vooral het Brusselbeleid van de vorige regering voort, mét enkele eigen accenten. Zo vermeldt het akkoord expliciet dat het beleid van de VGC niet mag indruisen tegen dat van de Vlaamse overheid.

Wie maandag op de voorstelling van het regeerakkoord hoopte op nieuws over Brussel, was eraan voor de moeite. Formateur Jan Jambon nam het woord één keer in de mond, toen het ging over de heraanleg aan van de Ring rond Brussel, waar de nieuwe regering – net als de vorige al – werk wil van maken. Ook navraag bij de onderhandelaars na de voorstelling leverde weinig concreets op.

Onze redactie kon ondertussen het Brusselhoofdstuk inkijken waarover de onderhandelaars het zondag eens raakten. Dat luik van het akkoord ligt vooral in de lijn van het beleid van de vorige Vlaamse regering, die dan ook uit dezelfde partijen bestond.

Brusselnorm

Zo benadrukt het akkoord dat Brussel en Vlaanderen elkaar nodig hebben en dat Vlaanderen blijft investeren in zijn gemeenschapsbevoegdheden in het gewest. “De Vlaamse Gemeenschap beschouwt voor haar beleid in Brussel 30 procent van de Brusselse bevolking als haar doelgroep en besteedt minstens 5 procent van de Vlaamse middelen voor gemeenschapsbevoegdheden aan beleid in en voor Brussel,” lezen we. De regeling is ook wel bekend onder de naam Brusselnorm.

Tegelijk is het uitkijken naar de besparingsoefening die er zit aan te komen voor heel Vlaanderen. Formateur Jambon kondigde al aan dat er zal gekeken worden waar er in administraties en subsidies kan geknipt worden. Die uitspraak geldt voor heel Vlaanderen, Brussel incluis.

Ook de Brusseltoets – waarbij nieuw Vlaams beleid systematisch wordt getoetst aan de uitwerking op Brussel, blijft behouden.

Vermanend

De Brusselse gemeenten en de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) worden in de ontwerptekst als partners beschouwd, die tegelijk op licht vermanende wijze worden toegesproken. Zo dringt het akkoord erop aan dat de gemeenten hun verplichtingen inzake de taalwetgeving en een Nederlandstalige dienstverlening nakomen. Dat is vandaag lang niet altijd het geval.

De Vlaamse gemeenschapscommissie wordt dan weer op het hart gedrukt dat 'een goed partnership veronderstelt dat het beleid van de VGC niet indruist tegen dat van de Vlaamse overheid'. In dezelfde paragraaf heet het ook dat de Vlaamse regering 'vanzelfsprekend toeziet op de correcte besteding van de middelen door de VGC'. Het zijn twee zinnen die in 2014 niet in het Vlaamse meerderheidsakkoord stonden.

Voldoende capaciteit

Het gros van de Vlaamse middelen in Brussel gaat naar het onderwijs. Bijna 20 procent van alle Brusselse kinderen loopt school in een Nederlandstalige onderwijsinstelling. Het regeerakkoord gaat verder op dat pad en belooft 'voldoende capaciteit voor het kleuter- en leerplichtonderwijs zodat gezinnen die zich naar de Vlaamse Gemeenschap richten ook effectief een plaats vinden voor hun kind'. Tegelijk rekent de Vlaamse regering op een evenredige inspanning van de Franse Gemeenschap.

De huidige voorrangsregels, die een forse voorrang voor Nederlandstaligen inhoudt, blijven behouden.

Het Brusselse Nederlandstalige onderwijs zal daarnaast ook de effecten voelen van algemene maatregelen om het lerarenberoep in heel Vlaanderen aantrekkelijker te maken. De planlast moet naar beneden en zij-instromers moeten anciënniteit kunnen meenemen.

Op andere vlakken zoals cultuur, welzijn, sport of media lijkt het ontwerpakkoord vooral een verlengstuk van het gevoerde beleid. Een opmerkelijk accent nog op cultuurvlak: de Vlaamse regering dringt er bij de federale overheid op aan om het Amerikaans theater over te dragen met het oog op de creatie van een Vlaamse culturele pool.

Al bij al dus een Vlaams akkoord dat in Brussel vooral het beleid van de vorige regering voortzet.