Vlaamse terugtrekking uit Unia: onduidelijkheid blijft over gevolgen voor Brusselaars

In 2019 kondigde de Vlaamse regering aan dat ze uit het gelijkekansencentrum Unia stapt. Ruim twee jaar later is het nog steeds niet duidelijk wat dat voor de Brusselaars betekent, Nederlandstalig of niet. Brussels staatssecretaris voor Gelijke Kansen Nawal Ben Hamou (PS) belooft alvast een budgetverhoging voor Unia.

Aan het begin van deze legislatuur kondigde de regering Jambon aan dat ze uit het interfederaal gelijkekansencentrum Unia zal stappen. Dat centrum wordt op federaal, gewestelijk en gemeenschapsniveau gefinancierd. Vlaanderen gaat in de plaats van Unia een eigen gelijkekansencentrum oprichten. De plannen van Vlaams minister van Gelijke Kansen Bart Somers (Open VLD) werden afgelopen zomer goedgekeurd.

Dat de terugtrekking uit Unia tot verwarring voor de Nederlandstalige Brusselaars kan leiden, zei hoofddocent Publiekrecht Koen Lemmens (KUL) al in 2019, na de aankondiging. Ruim twee jaar later is er nog steeds veel onduidelijkheid over wat die uitstap voor Brusselaars betekent. Dat bleek vrijdag tijdens de plenaire vergadering van het Brussels Parlement.

Budgetverhoging

“Net als u ben ik zeer bezorgd over de uitstap van Vlaanderen uit Unia. Ik heb mijn bezorgdheid publiekelijk geuit toen dit in september 2019 werd aangekondigd”, antwoordde Brussels staatssecretaris Nawal Ben Hamou op vragen van parlementslid Lotte Stoops (Groen). “Tegelijkertijd heb ik steeds de steun van het Brussels Gewest aan Unia verzekerd, vooral in 2022 door middel van de geplande aanzienlijke budgetverhoging van 75.000 euro.”

“Mijn kabinet heeft de gevolgen van deze terugtrekking voor Brussel uitvoerig bestudeerd en heeft pas onlangs de gelegenheid gehad om met het kabinet-Somers bijeen te komen”, aldus Ben Hamou. “Jammer genoeg is er in dit stadium nog geen afdoend antwoord op de lange lijst van vragen die wij hebben en die u ook schijnt te hebben. De nota die het kabinet van minister Somers aan de Vlaamse regering heeft voorgelegd, biedt geen antwoord op de situatie in Brussel.”

‘Alle hefbomen inschakelen’

Of het unieke loket behouden wordt of hoe de bevoegdheden tussen Unia en het Vlaamse gelijkekanseninstituut verdeeld worden, is onduidelijk. “Voor slachtoffers is zo’n bevoegdheidsversnippering zeker geen evidente zaak”, zei professor Lemmens in 2019 aan BRUZZ. “Stel bijvoorbeeld dat je je als Vlaamse Brusselaar gediscrimineerd voelt door de VRT. Die instelling valt onder de Vlaamse gemeenschap, en zal dus binnen de bevoegdheid van dat nieuwe Vlaamse centrum vallen. Of loopt het via de woonplaats van de klager en moet hij dan toch naar Unia gaan?”

Het zijn vragen die staatssecretaris Ben Hamou in het Brussels Parlement herhaalde. “Met al deze essentiële vragen lijkt in het ontwerp van de Vlaamse regering geen rekening te zijn gehouden”, aldus de staatssecretaris. “U kunt erop rekenen dat ik de rechten van de Brusselaars, zowel de Franstaligen als de Nederlandstaligen, zal verdedigen. Ik zal niet toestaan dat de Brusselaars tweederangsburgers worden van wie de rechten niet ten volle worden gewaarborgd omwille van een institutioneel doolhof dat ten koste van Brussel is gecreëerd. Ik zal alle, en dan bedoel ik ook alle, hefbomen inschakelen die mij ter beschikking staan indien dit nodig zou zijn.”