Vlaanderen: Brussel krijgt extra kinderopvangplaatsen en 1 miljoen voor studentenkoten

De Vlaamse regering trekt volgend jaar meer geld uit voor de kinderopvang, inburgering, betaalbare studentenkoten en het lerarentekort. Zo mogen zij-instromers in het onderwijs voortaan tot vijftien jaar anciënniteit meenemen in plaats van tien zoals vandaag. Brussel krijgt er ook tweehonderd plaatsen in de kinderopvang bij.

Dat heeft Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) maandag meegedeeld in zijn Septemberverklaring, bij de opening van het nieuwe parlementaire jaar. In totaal investeert Vlaanderen volgend jaar ruim 800 miljoen euro meer dan dit jaar. Een deel van dat geld zou volgens de vakministers “in een hele reeks relatief kleine besparingen” gevonden worden.

Op het budget voor Brussel en voor de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) wordt in elk geval niet bespaard, meldt Brusselminister Benjamin Dalle (CD&V).

Kinderopvang

Van de investeringen gaat 270 miljoen euro naar de kinderopvang, waarmee de werkdruk voor het personeel omlaag moet en de betaalbaarheid voor ouders omhoog. Zo groeit het jaarlijks budget voor de kinderopvang naar 1,1 miljard euro. Met die middelen komen er volgend jaar in Brusselse crèches tweehonderd extra plaatsen bij aan een inkomenstarief, een tarief gebaseerd op het inkomen van de ouders. Dat is goed voor een investering van 2,6 miljoen euro. Crèches met vrije tarieven krijgen een bijkomende subsidie van 3.000 euro per plaats. En de voorrangsregels voor ouders versimpelen: wie werkt, krijgt sneller recht op een plek in de opvang.

Verder moet de kind-begeleiderratio zakken. Elke begeleider of onthaalouder mag voortaan nog maximaal vijf kindjes onder de 12 maanden begeleiden. Voor oudere kindjes of gemengde groepen stijgt dat naar zeven.

Vandaag is de realiteit in Vlaanderen dat één begeleider soms tot negen kindjes opvangt. Waar de nodige handen gehaald worden om die ratio te verlagen, is nog onduidelijk. Vlaanderen trekt hiervoor 118 miljoen uit, waarvan meer dan 8 miljoen euro naar Brussel vloeit. Logistieke medewerkers mogen alvast enkele taken overnemen van de begeleiders. Mocht niet al het nodige personeel volgend jaar gevonden zijn, kan een deel van dat budget doorschuiven naar de komende jaren, meldt minister Dalle.

Lerarentekort

De Vlamingen hopen ook extra handen te vinden in het onderwijs. Daar wordt de anciënniteitsregeling voor zij-instromers uitgebreid. Leraars die uit de privésector overstappen naar het onderwijs kunnen voortaan tot vijftien jaar werkervaring meenemen op hun loonbriefje: vijf jaar meer dan vandaag. De regeling zal ook gelden voor wie al eerder instapte als zij-instromer (sinds de regeling startte in 2020) en mogelijk minder betaald werd. Die groep kan zijn loon dus zien stijgen.

De uitbreiding zit in de begroting van 2024, maar geldt al vanaf deze septembermaand. De lijst van knelpuntvakken verdwijnt, waardoor zij-instromers nu voor alle vakken tot vijftien jaar anciënniteit kunnen meenemen. Dat geldt ook voor directiefuncties.

Betaalbaar studeren

Nog in het onderwijs krijgen de lerarenopleidingen meer werkingsmiddelen: 15 miljoen euro erbij in totaal. Alle universiteiten en hogescholen mogen samen per jaar op ruim 50 miljoen euro meer dan vandaag rekenen. Een groot deel daarvan gaat naar de geneeskunde-opleidingen, om de grotere instroom van studenten op te vangen. Er is ook geld voorzien voor studentenvoorzieningen.

Om studenten aan een betaalbaar kot te helpen, krijgen de universiteiten en hogescholen bijkomende middelen voor hun sociaal studentenhuisvestingsbeleid. In Brussel gaat het om meer dan 1 miljoen euro, gereserveerd voor een project bij de vzw Brik. Het budget dient voor basiskoten en is alleen bedoeld voor beurs- of bijna-beursstudenten.

Inburgering

Vlaams minister voor Inburgering Bart Somers (Open VLD) belooft ten slotte de inburgeringstrajecten te versnellen met een zogenoemd 'turboplan'. In zo’n traject moeten nieuwkomers – ook in Brussel – nu al verplicht Nederlands leren, een maatschappelijk leertraject volgen en zich inschrijven bij arbeidsbemiddelingsdienst VDAB om een job te vinden.

Somers wil dat leertraject uitbreiden zodat nieuwkomers zonder diploma een opleiding kunnen volgen op de werkvloer. Wie hoger geschoold is, moet verplicht een hoger niveau van het Nederlands spreken om aan de slag te kunnen in Vlaanderen. Daarbij is wel ondersteuning voorzien in functie van de competenties en het diploma.

Voor laaggeschoolde jongeren, nieuwkomer of niet, verdwijnt de doelgroepenkorting bij Vlaamse werkgevers. Die subsidie was bedoeld om ouderen of laaggeschoolde jongeren aan te werven, maar wordt geschrapt om te besparen. Brusselse jongeren kunnen via een samenwerking met de VDAB wel al vaker aan de slag in de Vlaamse rand.