Afgewezen asielzoekers keren bijna nooit terug

Asielzoekers die geen asiel krijgen, keren amper terug naar hun thuisland. Uit de onderzochte groep verliet maar 6,5 procent ons land. Dat blijkt uit een Nederlandse studie waarover De Morgen en Het Laatste Nieuws woensdag berichten.

De studie in opdracht van de Nederlandse overheid ging na hoeveel uitgeprocedeerde asielzoekers in Europa blijven hangen. Ze baseerden zich op cijfers van het Europese statistiekbureau Eurostat, voor de periode 2013-2017.

Concreet keken ze naar de groep van afgewezen Syriërs, Afghanen, Irakezen, Iraniërs, Somaliërs en Eritreeërs. In België blijkt slechts 6,5 procent onder hen effectief terug te keren naar hun thuisland. In Nederland ligt dit percentage op 18,2 procent, in het Verenigd Koninkrijk op 19,4 en in Noorwegen op 25. Duitsland scoort veel lager met 3,5 procent.

Voor de verschillen tussen de landen zijn enkele verklaringen. Zo hebben landen als Noorwegen, het VK en Nederland een ontmoedigingsbeleid voor mensen zonder verblijfsvergunning, met bijvoorbeeld sobere huisvesting en een verbod om te werken. Ook onderhouden ze goede diplomatieke relaties met die herkomstlanden.

Nederland betaalt voorts de tickets voor wie terugkeert en geeft geld voor de re-integratie in het thuisland. Duitsland gooit het over een andere boeg, waarbij uitgeprocedeerden in asielcentra mogen blijven wonen, een vergoeding krijgen en onder voorwaarden studeren en werken.

“De effectiviteit van terugkeerbeleid is vaak beperkt”, zegt professor migratierecht Ellen Desmet (Ugent) aan De Morgen. “Dit zijn alle zes problematische landen om naar terug te keren. Wie asiel aanvraagt, doet dat om bescherming te zoeken.” De cijfers van deze zes landen liggen daarom ook lager dan de totale terugkeercijfers: volgens Eurostat keert een vijfde van alle afgewezen asielzoekers terug naar hun land van herkomst.