Bewoners sloppenwijkje Schaarbeek moeten voor het eind van de maand weg

Sinds begin 2019 is het stuk leegstaande grond in de Paviljoenstraat in Schaarbeek opnieuw bewoond. Het gaat om ongeveer 11 hokjes en een caravan, die zichtbaar zijn van op de trein richting Brussel-Noord. Eind vorige maand heeft het vredegerecht de bewoners bevolen het stuk grond te verlaten. Ze krijgen een maand de tijd om te vertrekken.

Er zijn niet veel mensen op het kleine stukje grond aan de Paviljoenstraat. De aanwezige bewoners zijn vriendelijk maar kordaat: ze spreken niet met de pers. Ze zijn er nu ongeveer 4 à 5 maanden en hebben het kleine stukje grond uitgebouwd tot een klein dorp midden in de stad.

Gabriël Mihai, bemiddelaar bij vzw Foyer op de dienst Roma en Woonwagenbewoners, zegt dat het gaat om een groep Roma gezinnen met de Roemeense nationaliteit. “We hebben hen bezocht deze winter toen ze er net waren. De leefomstandigheden in het kamp waren vrij oké, maar niet goed genoeg voor kinderen.”

Europese burgers

Er werd hen een plek in de winteropvang aangeboden waar ze niet wensten op in te gaan. “Omdat het gaat om Europeanen mogen zij vrij het land in reizen maar kunnen we hen enkel minimale hulp geven zoals winteropvang en dingende medische hulp,” vertelt Mihai, “maar zo vinden we geen permanente oplossingen.”

Volgens Mihai, zelf Roma van Roemenië, moet er nagedacht worden over een concretere oplossing om deze groepen Roma die op straat leven uit de cyclus van armoede te halen. “Idealiter kunnen we samen met Samusocial en het Rode Kruis een manier vinden om deze mensen in zichzelf te laten investeren: een taalopleiding, scholing en een weg naar werk.”

Verplicht vertrek

Buiten aan de hekken hangt het vonnis van het vredegerecht. De bewoners werden eind maart bevolen om het stuk grond te verlaten. Het gerecht gaf hen een maand om te vertrekken.

“De bewoners zijn dus op de hoogte", zegt burgemeester Bernard Clerfayt (Défi). "Het vonnis werd voor hen vertaald en uitgelegd. De politie passeert er ook regelmatig.”

Het is niet de eerste keer dat het stuk grond tijdelijke inwoners krijgt. In april 2018 hadden al zo’n 50-tal Roma hun intrek genomen. Na een gelijkaardige procedure zijn de bewoners uiteindelijk vrijwillig vertrokken. Volgens Mihai verblijven zij nu op een lege werf aan de Ninoofsepoort.

Ondertussen werd het stuk grond in Schaarbeek verkocht maar blijft het voorlopig braak liggen in afwachting van een bouwvergunning. De nieuwe eigenaars willen er een appartementencomplex van 17 appartementen op zetten.

Van X naar Y

Mihai is niet tevreden met de situatie: “Dit zijn telkens slechts tijdelijke oplossingen voor een groeiend probleem. Het lot van deze gezinnen wordt telkens doorgeschoven van burgemeester X naar burgemeester Y.”

Clerfayt is zich bewust van het probleem, maar zegt dat zijn handen gebonden zijn: “Als burgemeester heb ik geen bevoegdheid over toeristen en tijdelijke bezoekers, dus ik kan geen bevel uitvaardigen. Bovendien worstelt Brussel met een groeiend armoedeprobleem. Hoe kunnen we dan de beperkte middelen toekennen aan mensen die er juridisch gezien geen recht op hebben?”

In Brussel wonen er ongeveer 11.500 Roma van allerlei nationaliteiten. “De overgrote meerderheid zijn mensen die hier al lang zijn, een huis en werk hebben,” vertelt Mihai, “de meest zichtbare groep is de minderheid zonder een verblijfplaats. Maar ieder kind op straat is er een te veel. Als we nu niet ingrijpen, zullen we daar later een prijs voor moeten betalen.”