Brussel klasseert zijn schatten en tradities

Staan de Ommegang en Saint-Vé binnenkort op de lijst van Brussels beschermd erfgoed? Dat is perfect mogelijk, want ook tradities en eeuwenoude gebruiken komen dankzij een in april goedgekeurde ordonnantie in aanmerking. Ook parken, kunstwerken, archeologische vondsen en opmerkelijke voorwerpen kunnen een plaats krijgen in het register.

Voortaan kan het Brussels Gewest zowat alles opnemen in het register van beschermd erfgoed. Sinds de zesde staatshervoming beslist de Brusselse regering zelf welke materieel en immaterieel erfgoed beschermd moet worden. Er was nog even discussie of dat recht niet de gemeenschappen toebehoorde, maar in april werd een ordonnantie goedgekeurd die de bevoegdheid definitief overdraagt aan het Gewest.

En zo kunnen straks antieke meubels of eetkamers, historische parken, oude stadskaarten of zelfs Brusselse werken uit papier-maché geklasseerd worden. Maar ook Unesco-werelderfgoed, zoals onze biercultuur, zal erkend worden. Zelfs tradities en gebruiken komen in aanmerking. De Meyboom werd al erkend en voor de Ommegang en Saint-Vé werden aanvragen ingediend.

Brussels grondgebied

Een aanvraag om iets te klasseren kan gebeuren door een instelling, door een eigenaar, de gemeenschappen of door het Gewest. Zo dienden VUB en ULB samen het dossier voor Saint-Vé in. Er staat een financiële vergoeding tegenover de klassering, om een oude landkaart bijvoorbeeld te restaureren, maar het goed mag nadien nooit nog het Brussels grondgebied verlaten. En daar wordt met gemengde gevoelens op gereageerd.

Een erkend schilderij mag namelijk slechts verkocht worden aan een eigenaar die ook in een van de negentien Brusselse gemeenten woont. Hoewel geklasseerde kunst meestal in waarde toeneemt, vrezen handelaars dat die beperkte bewegingsvrijheid net een averechts effect heeft. Het wordt dus nog afwachten of het Brussels register voor erkend erfgoed veel succes kent.

Bunker en budget

Dat probleem stelt zich niet voor gebouwen. Het Gewest maakt er dan ook werk van om alle "publieke schatten", zijnde gemeentehuizen, kerken en publieke musea, te laten opnemen in de lijst. Logisch, want zo kan het een beroep doen op de eigen restauratiemiddelen die ervoor uitgetrokken kunnen worden. Eerste schattingen gaan uit van 750.000 euro per jaar, waarvan 500.000 euro voor herstellingswerken van de Brusselse schatten.

Helemaal rond is de uitbreiding van het register nog niet. Er moet nog heel wat uitgevoerd worden door de volgende regering. Zo moet het geschatte budget nog in besluiten bekrachtigd worden. Bovendien moet er ook nog een bunker gekozen worden, waar de beschermde goederen in noodgevallen opgeslagen kunnen worden. De voormalige Civa-zetel in Elsene zou daarvoor dienst kunnen doen, maar concreet is die piste nog niet.