Brussels parlement onthult gedenkplaat voor Brusselaars die vervolgde Joden hielpen

In de Spiegelzaal van het Brussels parlement is dinsdag een gedenkplaat onthuld ter ere van de 464 Brusselaars die erkend zijn als 'Rechtvaardigen onder de Volkeren'. Deze titel wordt door de staat Israël toegekend aan buitengewoon moedige mensen die onder de nazibezetting hun leven riskeerden door vervolgde Joden te helpen.

In ons land zijn er tot op heden in totaal 1.774 Belgen die de titel van Rechtvaardige onder de Volkeren hebben gekregen, van wie er 464 tijdens de oorlogsjaren in Brussel woonden. Om de Rechtvaardigen elke dag te eren wordt er een nieuwe gedenkplaat opgehangen in het Brussels parlement. Deze werd dinsdag tijdens een huldeceremonie voorgesteld.

Tijdens de ceremonie werden alle 464 namen van de Brusselse Rechtvaardigen in een filmpje voorgelezen door leerlingen van het Atheneum Joseph Bracops in Anderlecht en het Atheneum van Brussel.

"We willen deze stille helden uit hun anonimiteit halen en zorgen dat de les in moed die zij ons hebben gegeven, nooit vergeten wordt," zei Guy Vanhengel (Open VLD), ondervoorzitter van het Brussels parlement.

Ondergedoken kinderen

Tijdens de huldeceremonie getuigden Adolphe Nysenholc en Regina Suchowolski-Sluszny, allebei destijds Joodse kleuters die overleefden dankzij Belgen die later erkend werden als 'Rechtvaardigen onder Volkeren'. Ze betuigden hun grote dank aan hun redders, met wie ze ook na de oorlog nauw contact bleven onderhouden. Ook Jonathan De Lathouwer, vice-voorzitter het Comité de Coordination des Organisations Juives de Belgique (CCOJB), deed het verhaal van zijn geredde grootouders aan weerszijden van de familie, "zonder wie ik hier anders niet zou zijn geweest."

Catherine Herscovici, dochter van Andrée Geulen (100), de enige nog levende Brusselse Rechtvaardige, deed kort het verhaal van haar moeder, die in 1942 als 21-jarige lerares haar Joodse leerlingen het leven wou redden. Ze werd lid van een verzetsgroep van acht vrouwen, Joods en niet-Joods, die samen 2.000 Joodse kinderen wisten te redden.

"Mijn moeder zegt dat ze niet bang was, ik weet niet of dat waar was," zegt Herscovici, "maar ook dat ze veel minder risico liep dan de Joodse vrouwen in de groep." Haar moeder haalde na de oorlog nog een diploma sociaal werk en is haar hele leven gevoelig gebleven voor sociale kwesties.

Eerbetoon aan de anonieme helpers

Herscovici ziet de gedenkplaat ook als een eerbetoon aan alle moedige mensen die (nog) niet zijn voorgedragen voor de eretitel van Rechtvaardige onder de Volkeren, maar die wel anoniem Joden hebben geholpen. "De gewone spoorwegarbeiders, postbodes, gemeenteambtenaren, agenten, dokters, die ieder op hun eigen manier hun steentje hebben bijgedragen. Zij zijn de trots van ons land in de horror die de Holocaust was. Laten we ze niet vergeten."

Regina Suchowolski-Sluzny, zelf voorzitster van het Forum der Joodse organisaties en vicevoorzitter van de vzw Ondergedoken Kinderen, vertelde hoe zij als 2,5-jarige peuter werd opgevangen en opgevoed door een kinderloos koppel in Hemiksem. "Ik werd er opgevangen met alle liefde van de aarde", vertelde ze. "Ze zijn een deel van mijn familie gebleven. Ze waren erbij toen ik trouwde, toen ik mijn kinderen kreeg, en ik heb hen ook begraven. Ik heb zelfs van hen geërfd....(krop in de keel) Wat kun je van zulke mensen zeggen? Bijna elke dag getuig ik op scholen om alle Rechtvaardigen te eren."