Coöperatieve buurtwinkel opent deuren in Schaarbeek

Gezonde en betaalbare voeding via eerlijke groepsaankopen. Dat is de idee achter de coöperatieve supermarkt Bees Coop, die over een half jaar in Schaarbeek moet openen. Tot die tijd heeft Bees Coop alvast een Labo-Market geopend, een kleinere ‘testwinkel’ waar coöperanten nu al met korting kunnen kopen als ze in ruil meehelpen. De coöperatie zoekt nog leden, en zeker Nederlandstalige.

De tijdelijke buurtwinkel zit naast de toekomstige supermarkt, die in een voormalige bakkerij in de Schaarbeekse Van Hovestraat zal huizen.

“Terwijl we wachten op de nodige vergunningen om onze supermarkt hiernaast te verbouwen, willen we alles al op kleinere schaal uittesten”, zegt Quentin Crespel, een van de drie betaalde projectmedewerkers die de supermarkt voor Bees Coop opzetten, aan BRUZZ. “We leggen de eerste contacten met leveranciers, testen ons werkingsmodel uit en leren bij over de administratief-financiële kant van de zaak.”

Kantine
'Brussels Ecologic, Economic and Social Cooperative': daarvoor staat de naam Bees Coop. De initiatiefnemers hebben lokale en vaak biologische leveranciers gekozen, die een eerlijke prijs moeten krijgen voor hun product en zo veel mogelijk seizoensproducten leveren. Ze doen ook groepsaankopen van droge voeding, wat de prijzen drukt en de hoeveelheid verpakkingsafval vermindert.

De testwinkel opende eind mei de deuren, maar Bees Coop maakte er tot nu toe nog maar weinig reclame voor. Hij is twee halve dagen per week open, op zondag en maandag. Er zijn ongeveer 250 voedings- en verzorgingsproducten te koop, waarvan veertig in bulk, zonder verpakking.

“In de definitieve supermarkt moeten dat er twee- à drieduizend worden, op een oppervlakte van 300 vierkante meter”, legt Crespel uit. “Er komt ook een vergaderzaal in het gebouw, een keuken en een kantine. Daar willen we soep en kleine gerechtjes verkopen die we gaan maken van onverkochte voedingswaren. De bedoeling is dat dit een echte ontmoetingsplaats wordt voor mensen uit de buurt.”

Alleen wie lid is van de coöperatie, kan in de winkel kopen – en in de kantine eten. Wie lid wil worden, moet daarvoor aandelen kopen. Crespel: “We vragen mensen om vier aandelen te kopen, voor in totaal 100 euro. Maar mensen die dat echt niet kunnen betalen, kunnen ook minder investeren.” De aandelen zijn altijd terugbetaalbaar.

Meehelpen in de winkel
Belangrijke voorwaarde is ook dat coöperanten moeten meehelpen in de winkel. Zo drukt Bees Coop de personeelskosten. In de testwinkel is dat voorlopig twee of drie uur per drie maanden, in de gewone supermarkt zal dat drie uur per maand zijn. “Het is belangrijk om dat idee ook uit te testen. Raakt al het werk zo gedaan?”

Twee maanden na de opening van de Labo-Market heeft Bees Coop tachtig actieve vrijwilligers en zeshonderd leden, vooral mensen uit de buurt. “Om de supermarkt vijf dagen per week open te houden, moeten we aan 1.200 komen”, rekent Crespel. “Om break-even te draaien, hebben we er 1.500 nodig.”

De coöperatieve zoekt dus nog leden en houdt daarvoor elke week infosessies, in het Frans. “We organiseren om de paar maanden ook een infosessie in het Nederlands, tot nu toe met weinig respons”, zegt Crespel. “Op 15 september is de volgende. Maar we zijn heel hard op zoek naar meer Nederlandstalige leden, zodat we ook vaker deze sessies kunnen houden. In één uur krijg je er de volledige uitleg over het project, en daarna kun je je inschrijven.”

Toen Bees Coop vorig jaar in oktober zijn plannen bekendmaakte, was het plan nog dat de supermarkt in september 2016 de deuren zou openen. Inmiddels mikt de coöperatie op maart 2017. Het zal de grootste coöperatieve winkel in het Gewest worden.

Er zijn wel al coöperatieve buurtwinkels in onder meer Ukkel, Bosvoorde en Vorst. Het verschil met de al bestaande coöperatieve Färm-winkels is dat daar het grootste deel van de investering opgehoest werd door de twee oprichters, die ook een meerderheidsbelang aanhouden.