Crisisoverleg moet drugs- en geweldproblematiek aanpakken

In een poging om de stijgende drugs- en geweldproblemen aan te pakken in Brussel, vindt begin september een eerste crisisvergadering plaats. Alle betrokkenen komen dan samen om een gecoördineerde aanpak te bespreken. De opeenstapeling van geweldincidenten gerelateerd aan crack loopt de spuigaten uit, zegt ook François Bertrand van Bruss'Help. "Deze situatie heb ik in mijn tientallen jaren in het veld nog nooit meegemaakt."

Even terugblikken: sinds begin 2022 klagen bewoners van de woontorens in het Maximiliaanpark herhaaldelijk over geweldincidenten en druggebruikers aan hun voordeur. De algemene coördinator van een van de woontorens op de Schipperijkaai werd slachtoffer van een overval met geweld. Daarna heeft hij een hek geplaatst om de toegang tot het park aan de westkant van het appartementsgebouw te blokkeren.

Een tweede incident: bewoners uit Molenbeek rond het metrostation Ribaucourt schrijven de burgemeester een brief. Ze schrijven over druggebruikers die zichzelf op klaarlichte dag heroïne toedienen en over een metrostation bezaaid met uitwerpselen en naalden. Burgemeester Catherine Moureaux (PS) erkent dat sommige Molenbekeenaars de metro niet meer durven te nemen. Ze belooft ‘constante supervisie’ door de politie. Een recent voorbeeld: twee mannen worden aangevallen in metrostation IJzer. Het zou volgens het slachtoffer gaan om een drugsverslaafde, "omringd door zijn collega's".

Een dergelijke opeenstapeling van incidenten gerelateerd aan drugs waaronder crack, is nieuw. "Deze situatie heb ik in mijn tientallen jaren in het veld nog nooit meegemaakt," zei François Bertrand, directeur van de gewestelijke coördinatie voor dak- en thuislozen aan De Standaard en hij bevestigt het aan BRUZZ.

Bertrand laat weten dat crack meer aanwezig is dan eerder, waardoor vandaag kwetsbare mensen in aanraking komen met crack terwijl dat vroeger niet zou zijn gebeurd. Volgens hem zijn daklozen gevoelig om ten prooi te vallen aan de drug. "Ze gaan het verkopen om geld te verdienen of om hun eigen gebruik te financieren."

Volgens Bertrand neemt ook het aantal geweldincidenten toe. "Het leven op straat was altijd al gewelddadig, maar we zien de laatste tijd mensen die heel gedesocialiseerd zijn. We zien ook dat de MVIB vaker moet ingrijpen dan vroeger."

Op 5 september vindt voor het eerst een crisisvergadering plaats. De bijeenkomst brengt verschillende bestuursniveaus samen, net als verschillende disciplines. Denk aan de burgemeesters van Elsene, Schaarbeek, Anderlecht, Molenbeek, Brussel Stad, Sint-Gillis en Sint-Joost-ten-Node, het Rode Kruis, Samusocial, de politie en de MIVB.

Link met dakloosheid

Er is een link tussen de toename in het aantal mensen zonder dak boven het hoofd en het aantal mensen dat crack gebruikt. Dat zei Bruno Valkeneers van de vzw Transit eerder ook al. Volgens hem is het crackgebruik in Brussel enorm toegenomen de laatste jaren. Hij koppelt de cijfers over de stijging van het druggebruik aan de daklozencijfers van Bruss'Help, die 18 procent meer daklozen telde.

Bruss’Help werkt daarom ook aan een masterplan om dakloosheid te voorkomen, vertrekkend vanuit de Europese richtlijnen vastgelegd in de Lissabonverklaring in 2021. Een belangrijk onderdeel van het masterplan – dat nog in ontwikkeling is – is de preventie van dakloosheid. "Elk jaar worden er 600 mensen uit huis gezet," zegt Bertrand. "We willen een noodnummer dat deze mensen kunnen bellen." Daarnaast zou er ook beter opvolging moeten komen van mensen die een instelling verlaten, zoals een jeugdinstelling, psychiatrische inrichting of gevangenis.

Daarnaast blijft Bertrand inzetten op Housing First, het programma dat deze legislatuur 300 mensen blijvend uit de dakloosheid moet helpen. De uitstroom van dakloosheid via dit kanaal bedraagt zo'n driehonderd mensen tijdens deze legislatuur. Tegelijkertijd kwamen er ook duizenden nieuwe mensen zonder dak boven hun hoofd bij. "We zien goede resultaten, maar er moeten nieuwe woningen komen. Als er niet genoeg woningen zijn, dan blokkeert het."