De onderwijsuitdaging (5): ‘Brusselse schoolkinderen moeten meer fietsen’

Vijf ervaringsdeskundigen geven hun mening: wat is de grootste uitdaging voor het Brusselse Nederlandstalige onderwijs in het komende schooljaar? Leerkracht Marika Kasparowicz vindt dat Brusselse stadskinderen dringend het plezier van het fietsen moeten (her)ontdekken. ‘Goed voor de gezondheid én de Brusselse mobiliteit.’

“Niet alle Brusselse ouders kunnen hun kinderen fietsen kopen. En zelfs al kunnen ze het zich veroorloven, dan moeten ze ook nog plaats hebben om die rijwielen te stallen”, zegt Marika Kasparowicz, al acht jaar leerkracht in Brussel en vanaf dit schooljaar juf in het zesde leerjaar van basisschool De Kriek in Schaarbeek. “Léren fietsen is ook moeilijk. Dat lukt misschien nog net in het park, maar waar in Brussel kunnen kinderen zich echt uitleven met hun fiets? Op de autoloze zondag, ja, dan zie je al die kinderfietsjes verschijnen.”

Kasparowicz vindt dat Brusselse kinderen meer zouden moeten kunnen fietsen: voor, na én tijdens schooltijd. “Ze zouden het plezier ervan moeten ervaren, zodat de liefde voor de fiets ontluikt. Het gevoel van haren in de wind, holderdebolder een helling afdenderen zonder stress. Beetje crossen, en tegelijk goed leren remmen. Een paar uur fietsles op school volstaan niet om je vlot door het Brusselse verkeer te leren verplaatsen.”

Gebuisd voor fietsexamen
Brusselse kinderen leggen op het einde van het zesde leerjaar een test af om hun fietsbrevet te halen. “Daarvoor moet je een parcours afleggen op straat, met daarin bijvoorbeeld een rond punt en een kruispunt. Nu blijkt geregeld dat ze nog niet goed genoeg kunnen fietsen om te slagen. Fietsen in het Brusselse verkeer vereist oefening, en daar moet eigenlijk worden op ingezet vanaf de derde kleuterklas. Sommige scholen werken aan fietsvaardigheid, maar niet allemaal. ”

“Scholen doen wel hun best om fietsen meer te promoten”, zegt Kasparowicz. “De Kriek gaat bijvoorbeeld de fietsenstallingen uitbreiden. En ik heb begrepen dat de Brede School (gemeentelijke onderwijsondersteuning voor alle netten, red.) voor De Kriek fietsen gaat aankopen. Als die er komen, zouden we op termijn naar het zwembad of een culturele uitstap kunnen rijden. Zo merken de leerlingen ook hoe snel je ergens aankomt als je fietst. Maar of dat een optie is, hangt af van school tot school.”

De start is er al, maar er kan nog veel worden gedaan, zegt Kasparowicz. Ze pleit voor ‘fietskeukens’: ofwel middagateliers op school waarin kinderen leren sleutelen aan hun fiets. “Onbekend is onbemind. Als je ouders het niet meegeven, als je nog nooit een fiets van dichtbij hebt gezien, dan ga je er ook niet van houden.”

“En dat heeft grote maatschappelijke gevolgen. Wie als kind de fiets niet leert kennen, is er ook als volwassene niet mee vertrouwd. En wie zelf nooit de fiets neemt, zet er zich niet voor in. Hoe meer Brusselaars fietsen, hoe meer publieke druk voor meer fietsvoorzieningen, en hoe minder fijn stof. En wie naar school fietst, heeft al gesport voor de les nog maar begint. Dat helpt ook in de strijd tegen overgewicht.”

Crossen voor het plezier
Zelf verplaatste Kasparowicz zich jarenlang op haar Brompton-plooifiets door Brussel, maar sinds deze week is ze voor de liefde verkast naar het Vlaams-Brabantse Elewijt.

“Ik heb het nodig om elke dag te kunnen sporten. Een van de dingen die ik het allerfijnst vind op het platteland, is dat je hier eens ontspannen tien kilometer kunt doorfietsen. De politiek zou geld vrij moeten maken voor meer oefenplekken voor Brusselse kinderen, zodat ze zelf kunnen voelen hoe tof het is. Of waarom geen fietspiste waar ze toertjes kunnen rijden en zo het baanwielrennen onder de knie kunnen krijgen?”