14 Iraniërs kregen 'na aandringen van Smet' visum voor Urban Summit, aldus Lahbib

Voor de Urban Summit in Brussel heeft een Iraanse delegatie van veertien personen een visum gekregen. Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) donderdag in de Kamer verklaard. Haar diensten waren daar niet voor te vinden, maar volgens Lahbib kregen ze die visa toch na fors aandringen van Brussels staatssecretaris Pascal Smet (Vooruit), naar wie ze ook fors uitviel. Toch kreeg minister Lahbib zelf ook stevige kritiek van de oppositie.

Eerder deze week was ophef ontstaan over de aanwezigheid van de burgemeester van Teheran, Alireza Zakani, op de bijeenkomst van burgemeesters in Brussel, amper twee weken nadat Olivier Vandecasteele na 455 dagen opsluiting in Iran kon vrijkomen. "Voor een conferentie over leefbare en inclusieve steden. Als het niet zo pijnlijk was, dan zou het hilarisch zijn", stelde Goedele Liekens (Open VLD).

Net als Annick Ponthier (Vlaams Belang) wees ze er op dat Zakani geen koorknaap is. "Dit is de man die hardhandig de protesten van vrouwen heeft neergeslagen." Darya Safai (N-VA) herinnerde eraan dat zij enkele maanden geleden in het halfrond, samen met de minister, een haarlok heeft afgeknipt uit solidariteit met de Iraanse vrouwen. "Ik kan niet begrijpen dat dezelfde vrouw nu een visum heeft verleend aan Zakani."

Safai merkte nog op dat er in de delegatie van de burgemeester mensen uit de Iraanse veiligheidsdiensten liepen die tijdens protesten tegen het Iraanse regime in Brussel gretig aan het filmen waren. Els Van Hoof (CD&V) had het over een smet op ons blazoen. "Totaal ongepast en misplaatst."

Imago bezoedelen

Minister Lahbib legde uit dat staatssecretaris Smet, die in Brussel bevoegd is voor Internationale Relaties, had aangedrongen op de visa voor de veertien Iraniërs, en dat meer dan eens. Volgens Lahbib had haar administratie al in maart duidelijk gemaakt dat dit bezoek "niet opportuun" was en werd aanbevolen de Iraniërs niet uit te nodigen. "Het kon niet duidelijker."

De visa die de delegatie kreeg, had een beperkte territorialiteit. Ze waren beperkt voor de duur van het evenement. Het OCAD bestempelde het dreigingsniveau dat gepaard ging met hun komst als "erg zwak", gaf Lahbib nog aan. Ze haalde nog fors uit naar Smet. Die had het forum beter gebruikt om het gebrek aan respect voor vrouwenrechten aan te klagen, "zoals ikzelf meer dan eens heb gedaan. Dan had deze uitnodiging echt zin gehad, in plaats van het imago van onze hoofdstad bezoedelen".

Russen

Intussen is via de krant La Libre duidelijk geworden dat er ook twee Russen aanwezig waren op de Summit, onder wie de viceburgemeester van de Russische stad Kazan. Opmerkelijk gezien de Russische oorlog in Oekraïne. Volgens Lahbib kregen zij geen visum van de Belgische diensten, maar via een ander Schengenland.

"Onze mond valt collectief open over de interventies van Pascal Smet", reageerde Van Hoof. Zij drong erop aan de opportuniteits- of veiligheidscheck hoger op de agenda te plaatsen. Ook Liekens had het over een smet op onze diplomatie. "Veertien personen konden ongestoord in Brussel rondlopen. We weten allemaal wat er in de straten van Teheran is gebeurd", zei Samuel Cogolati (Ecolo-Groen). Hij drong aan op een vergadering van de commissie Buitenlandse Zaken voor meer details. Peter De Roover (N-VA) wil ook Binnenlandse Zaken betrekken, na de aanwezigheid van de Russen die elders een visum kregen.

"Pascal Smet heeft, ondanks een negatief advies van Buitenlandse Zaken, ettelijke malen druk uitgeoefend om die Iraanse delegatie van 14 personen alsnog in Brussel te krijgen", aldus Brussels parlementslid voor N-VA, Mathias Vanden Borre. "Hij zorgt er persoonlijk voor dat de reputatie van Brussel ernstig geschaad wordt. Tevens knoopt hij banden aan met een regime dat er niet voor terugdeinst om onschuldige Belgen gevangen te nemen en te martelen."

Vanden Borre wil vrijdag in de plenaire vergadering van het Brussels Parlement de staatssecretaris verder bevragen. "Als hij geen afdoend antwoord kan geven, stel ik de positie van de staatssecretaris in vraag", besluit hij.

Op de oppositiebanken werd ook minister Lahbib fors aangepakt. Sophie Rohonyi (DéFI) en Georges Dallemagne (Les Engagés) wezen erop dat zij uiteindelijk verantwoordelijk is voor de visa die worden toegekend. "Bent u niet beschaamd? Hoe u zich ook wegsteekt achter uw diensten en procedures, dit valt niet goed te praten", laakte Safai. Jean-Marie Dedecker vond dat Lahbib ontslag moet nemen.