Echtgenote Djalali: 'Geef mijn kinderen hun vader terug'

Het is nu meer dan zes jaar geleden sinds Vida Mehrannia haar echtgenoot en VUB-gastprofessor Ahmadreza Djalali, die in de Iraanse dodencel zit, in levende lijve zag. Al die tijd is ze voor hem blijven vechten. En dat blijft ze doen. Zeker nu het verzet van de oppositie tegen het verdrag tussen Iran en België steeds luider gaat klinken en de vrijlating van haar man in het gedrang komt. “Geef mijn kinderen hun vader terug.”

Hoe gaat het met u?
Mehrannia: Mijn kinderen en ik leven momenteel in een nachtmerrie. Al zes jaar lang is er de continue dreiging dat mijn echtgenoot geëxecuteerd kan worden. Die dreiging werd onlangs heel concreet, toen Iran 21 mei 2022 als executiedatum aankondigde. De onzekerheid die we sindsdien kennen, is ondraaglijk.

Mijn dochter (19) is zich al meerdere jaren bewust van de ernst van de situatie. Ik heb geprobeerd om mijn zoon van 10 te beschermen tegen de keiharde realiteit. Maar hij heeft een leeftijd waarop dat niet langer mogelijk is. Via de media en reacties op school vangt hij op wat er boven het hoofd van zijn vader hangt. Met alle gevolgen van dien : de nacht van 20 op 21 mei heeft hij geen oog dichtgedaan. Hij beefde over zijn hele lichaam. Geloof me, het is een mentale foltering die wij meemaken.

Morgen vindt er mogelijk een stemming over de vrijlating van uw echtgenoot in het Belgische parlement plaats. Het verzet van de oppositie tegen een mogelijke deal met Iran is echter aan het toenemen. Men vindt het niet kunnen dat de Belgische regering Asadollah Assadi, een Iraans terrorist, op vrije voeten zou laten in ruil voor de vrijlating van uw man. Kunt u in die logica komen?
Mehrannia: Weet je, ik ben geen politica. Maar ik kan niet anders dan me tot politici wenden met de vraag ons uit deze nachtmerrie te redden. We hebben hun steun nodig om dit onrecht en de gruwel ongedaan te maken. Zes jaar geleden nam Iran mijn man die onschuldig is, gevangen als gijzelaar. Dat gaat tegen alle logica en rede in. Je kan die situatie dus niet enkel rationeel benaderen. Dit gaat over menselijkheid. Over een mensenleven dat onterecht van ons werd afgenomen.

Al zes jaar vraag ik: geef mijn kinderen hun vader terug. Trouwens, het is echt niet de eerste keer dat landen elkaars gevangenen vrijlaten. Zowel de Verenigde Staten als Australië deden het al eerder. Menselijkheid heeft haar eigen logica. Het enige wat we vragen is om het leven van een onschuldige wetenschapper en liefdevolle vader terug te geven. Zodat ook wij met ons leven verder kunnen.

Had u recent nog contact met uw echtgenoot?
Mehrannia: De voorbije twee jaren hebben we amper contact gehad. Een paar weken geleden heb ik hem een paar minuten aan de telefoon gehad. Dat was een telefoon die via zijn familie in Iran verliep, want rechtstreeks telefonisch contact is verboden. Ook brieven schrijven is niet toegelaten. Dat een vader al het contact met zijn gezin ontnomen wordt, is ontzettend zwaar om dragen.

Wat was de belangrijkste boodschap die uw man u een paar weken geleden meegaf?
Mehrannia: Het was een heel kort gesprek. Hij klinkt verzwakt na al die jaren van gevangenschap. Hij staat onder een onmenselijke druk. ’s Nachts kan hij de slaap niet vatten. Dat is wat angst met je doet. Het mat je af. Maar niettegenstaande zijn verzwakte toestand, was zijn boodschap geen klaagzang. Ik heb vooral onthouden dat hij meer bezorgd is om ons, zijn gezin, dan om zichzelf.

Hoe staat de publieke opinie in Iran ten aanzien van de doodstraf?
Mehrannia: Heel veel mensen haten het. Er zijn dan ook regelmatig protesten. Maar jammer genoeg, legt de regering dat verzet naast zich neer.

Hoe gaat u om met de angst die al zes jaar deel uitmaakt van uw leven?
Mehrannia: Het is moeilijk. Ik heb medicatie nodig om te kunnen slapen. Anders lukt het niet. Maar ik moet me recht blijven houden. Ik heb geen andere keuze. Ik moet blijven vechten voor mijn kinderen, zodat zij hun vader levend terugkrijgen. Soms zegt mijn zoon: ‘Mama, jij bent mijn held.’ Als ik dat hoor, dan heb ik toch geen andere keuze dan door te blijven gaan. Zolang we onze stem kunnen laten horen en initiatieven kunnen nemen die politici aanzetten om hun verantwoordelijkheid te nemen, is er hoop. Zolang er hoop is, zullen we blijven vechten.

Wat wilt u nog aan onze politici zeggen?
Mehrannia: Sluit je ogen niet. Maak een einde aan onze mentale foltering die nu al meer dan zes jaar duurt. Wacht niet met mijn man aan ons gezin terug te geven. Doe iets, voor het te laat is.