Eerste regionaal terugkeerbureau gestart in Brussel

Het eerste regionale terugkeerbureau van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), officieel ICAM-bureau, is donderdag geopend in Brussel. Het gaat om het eerste van een reeks bureaus waarmee staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) een omslag wil realiseren in het beleid rond de terugkeer van mensen die onwettig in het land verblijven.

De ICAM-bureaus - ICAM staat voor: Individual Case Management Support - vormen een belangrijk onderdeel van het zogenaamd aanklampend terugkeerbeleid waar staatssecretaris Mahdi voor staat. Hij heeft het zelf over een mijlpaal. Vandaag krijgen ongeveer 24.000 personen per jaar een eerste bevel om het grondgebied te verlaten, maar ze worden nadien vaak aan hun lot overgelaten. Daar komt volgens Mahdi nu verandering in.

"Er wordt altijd geroepen om betere opvolging van mensen zonder papieren, maar tot nu deed niemand het. De huidige procedure tot terugkeer wordt op dit moment vaak niet opgestart, terwijl je net tot intensieve begeleiding moet overgaan om de terugkeer te kunnen realiseren. Iedereen die te horen krijgt dat hij België moet verlaten, zal op termijn individueel en aanklampend opgevolgd en begeleid worden naar een duurzaam toekomstperspectief", legt de staatssecretaris uit.

Persoonlijke aanpak

Daarom komen er terugkeertrajecten met een verschillende aanpak van terugkeerbegeleiding naargelang de doelgroep. Daarbij wordt ingezet op individuele begeleiding en intensieve gesprekken om de toekomst van de persoon te bespreken en eventuele vrijwillige terugkeer te kunnen realiseren, samen met Fedasil en middenveldorganisaties. "Dankzij de nieuwe procedure hebben we ook een blijvend spoor van mensen die het grondgebied moeten verlaten", aldus de CD&V'er.

Het eerste ICAM-bureau is gevestigd in Brussel in de gebouwen van DVZ, te beginnen met een wekelijkse loketdag op donderdag. Het aantal bureaus breidt de komende weken nog fors uit. In de loop van november openen bijkomende regionale bureaus in Namen, Luik, Antwerpen, Gent en Hasselt. Uiteindelijk zullen in alle provincies op verschillende locaties ICAM-bureaus worden geopend. Ook zullen de loketten dagelijks bemand worden.

Terugkeerbegeleiders

Om de terugkeer te bevorderen van mensen in onwettig verblijf worden terugkeerbegeleiders ingeschakeld. Ze lichten de personen in onwettig verblijf in over hun dossier, moedigen hen aan tot terugkeer en ondersteunen hen. De eerste terugkeerbegeleiders traden in dienst bij DVZ. In de volgende weken zullen in totaal 85 terugkeerbegeleiders aan de slag gaan: 60 medewerkers om individuele dossiers op te volgen, 19 om gezinnen met minderjarige kinderen van dichtbij op te volgen en 6 die aan de slag gaan in open terugkeerplaatsen.

Het beleid richtte zich tot nu toe vooral op een fractie van de mensen zonder papieren die aangehouden en opgesloten worden, terwijl het grootste deel geen enkele opvolging kreeg. De nieuwe aanpak breidt volgens de staatssecretaris de focus uit naar alle mensen in onwettig verblijf: personen die talrijke verblijfsprocedures hebben opgestart zonder enig succes, personen die hun verblijfsrecht verloren zijn, maar ook personen die nooit een verblijfsprocedure beoogd hebben.