Gewest gaat ultrafijne stofdeeltjes meten

Brussel is van plan om ultrafijne stofdeeltjes te gaan meten. De vraag komt van parlementsleden uit vijf verschillende partijen, die de impact van de vliegroutes op de Brusselse luchtkwaliteit willen kennen. Milieuagentschap Ircel pleit voor samenwerking met Vlaanderen. "De meeste vervuiling komt ten noordoosten van de luchthaven terecht."

Parlementsleden van vier partijen - FDF, Ecolo, SP.A en PS - hebben bij leefmilieuminister Céline Fremault (CDH) een vraag ingediend over de impact van de luchthaven in Zaventem op de luchtkwaliteit en de volksgezondheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Zij volgen daarmee MR-parlementslid Anne-Charlotte d'Ursel, die vorige week een voorstel tot ordonnantie had ingediend om het gehalte aan ultrafijne stofdeeltjes (UFP) in Brussel te meten. Daarbij verwees ze expliciet naar de invloed van de luchthaven van Zaventem als reden voor de aanvraag.

"Uit een onderzoek aan de luchthaven van Schiphol bleek dat de vliegtuigen daar veel UFP uitstootten", zei d'Ursel aan brusselnieuws.be. "Als een stad zo dicht bij een luchthaven ligt als Brussel, denken wij dat het in het kader van het vliegroutedebat ook interessant is om het effect daarvan op het ultrafijne stof te kunnen meten."

Te weinig metingen
In haar antwoord verwijst Fremault naar de wetenschappelijke stand van zaken, die aangeeft dat er geen enkele significante impact is van de vliegtuigen op de Brusselse luchtkwaliteit. Dat sluit ook aan op het standpunt van Ircel, de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu. Tegelijk herhaalt ze ook dat de wetenschap nog geen definitieve conclusies kan trekken over ultrafijn stof (UFP), precies omdat er nog te weinig metingen bestaan.

UFP is fijn stof kleiner dan 0,1 micrometer (PM 0,1). Wetenschappers vermoeden dat het het meest schadelijke fijn stof is, omdat het erg diep in de longen kan doordringen. Maar in tegenstelling tot 'groter' fijn stof (PM10 en PM 2,5) bestaat er nog geen Europese regelgeving over en wordt het op een paar proeven na - waaronder in Antwerpen - nog maar op zeer weinig plekken in de EU opgemeten. De effecten van de 'ultrafine particles' zijn daarom ook nog niet wetenschappelijk hard te maken.

Fremault zegt daarom de invloed te willen opmeten van ultrafijne stofdeeltjes (UFP) die door de vliegtuigen worden uitgestoten. De studie zou nog in 2015 plaatsvinden en zes tot negen maanden duren. "Om de tegenstrijdige cijfers die naar voren worden geschoven te objectiveren, lijkt het mij noodzakelijk om een studie te bestellen. Die moet verifiëren of UFP het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bereiken of niet, en met welke intensiteit."

Een ietwat vreemde bewoording, aangezien er sowieso UFP wordt uitgestoten door alle gebruikelijke bronnen van fijn stof, in het geval van Brussel voornamelijk door het autoverkeer en de verwarming van gebouwen.

'Samenwerken met Vlaanderen'
"Naast metingen in Brussel (ten zuidwesten van de luchthaven), wordt ook best gemeten ten noordoosten van de luchthaven, in Vlaams-Brabant", zegt Frans Fierens, expert luchtvervuiling bij Ircel, de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu. Eerder legde hij al uit aan brusselnieuws.be dat de meeste luchtvervuiling van de luchthaven daar terechtkomt, omdat de overheersende windrichting het zuidwesten is.

Maar dus is coördinatie met het Vlaamse Gewest belangrijk, laat Fierens weten. "Er wordt idealiter het best in dezelfde periode gemeten, zowel in Brussel als Vlaanderen."

Verder wijst hij erop dat specifieke metingen een idee kunnen geven van de impact van het vliegtuigverkeer op de UFP-concentraties in Brussel, maar dat het onmogelijk zal zijn om hiermee ook de effecten op de gezondheid te onderzoeken. "Hiervoor zijn veel langere tijdreeksen nodig, van minstens vijf à tien jaar."