Iran zal VUB-gastdocent Djalali op 21 mei executeren: 'Dit is puur druk opvoeren'

De Zweeds-Iraanse gastprofessor van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) Ahmadreza Djalali zal op 21 mei worden geëxecuteerd in Iran. Dat meldt het Iraanse persagentschap ISNA. De Iraanse overheid wil hiermee druk zetten op de Belgische justitie. Dat zegt Gerlant Van Berlaer, spoedarts in het UZ Brussel en collega van Djalali.

Noch het Zweedse noch het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gereageerd op het bericht van ISNA. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International is het aanspreekpunt in België als het gaat om Djalali, want de organisatie probeert hem al jaren op allerlei verschillende manieren vrij te krijgen. De organisatie is op de hoogte van het nieuws dat via ISNA werd verspreid en probeert de informatie op dit moment te bevestigen.

Het zou Djalali’s ex-collega van de VUB, Gerlant van Berlaer, niet verbazen als het opnieuw om een drukkingsmiddel van Iran zou gaan. Hij verwijst naar het internationaal terreurproces, van vier Iraniërs die eerder al veroordeeld worden omdat ze een bomaanslag uit wilden voeren op een massabijeenkomst van de Iraanse oppositie nabij Parijs. De vier werden veroordeeld, maar gingen in beroep. Daarover volgt op 10 mei een uitspraak, aldus de woordvoerder van het federaal parket.

"Ze doen zelfs de moeite niet om het te verstoppen. De dag voordien kondigen ze dan aan dat hij op 21 mei wordt geëxecuteerd. Dat is puur de druk opvoeren om die uitspraak nog te beïnvloeden", benadrukt Van Berlaer.

"Als ze Djalali executeren, dan moeten ze een andere pasmunt zoeken", stelt Van Berlaer. "Dit is natuurlijk een pasmunt die ruim onder de aandacht is geweest en waarvan de publieke opinie mee druk uitoefent op de autoriteiten. Al kunnen ze de executie ook als represaille uitvoeren."

Andere analisten wijzen naar het proces van Iraniër Hamid Nouri, die van oorlosmisdaden wordt verdacht en enkele jaren geleden werd aangehouden op de luchthaven van Stockholm. Het Zweedse proces wordt door Iran als ‘illegaal’ beschouwd. "Iran heeft een buitenlandpolitiek die erin bestaat om mensen op te sluiten in hun gevangenissen, en hen vervolgens cynisch als pasmunt te gebruiken," zei advocaat Rik Vanreusel eerder al.

Of het om een pasmunt zou gaan of niet, daarover wil directeur Wies De Graeve van Amnesty International zich niet uitspreken. "Het belangrijkste is dat de mensenrechten van Djalali gerespecteerd worden en dat Iran hem vrijlaat. De internationale gemeenschap moet druk zetten om dat te laten gebeuren."

Toestand zorgwekkend

De Zweeds-Iraanse spoedarts werd zes jaar geleden tijdens een werkbezoek in Iran opgepakt en wordt beschuldigd van spionage. Eind oktober 2017 werd hij veroordeeld tot de dood, na een volgens mensenrechtenexperten oneerlijk proces. Zo werd hij tot bekentenissen gedwongen door foltering, zegt Amnesty International, en spendeerde hij de eerste drie maanden van zijn detentie in de isoleercel. Zijn advocaat mocht hem pas zeven maanden na zijn arrestatie bezoeken.

De toestand van Djalali in de Iraanse gevangenis is nog steeds zorgwekkend. De VUB-gastdocent mocht al sinds eind vorig jaar geen contact meer hebben met zijn vrouw. Daardoor werd er zelfs getwijfeld of hij nog in leven is. "Deze aankondiging doet vermoeden dat hij nog leeft", aldus Van Berlaer.