JOUW VRAAG. Hoe is de wijk rond de Dansaertstraat zo Vlaams kunnen worden?

De Antoine Dansaertstraat begint iets voorbij de Beurs, in het hartje centrum, en eindigt honderden meters verder aan de poorten van Molenbeek. Decennialang was dit deel van Brussel versloft en onbewoond. “In het begin van de jaren zeventig, vorige eeuw, was de Dansaertstraat, eerste stuk, dicht bij het centrum, na zes uur ’s avonds nagenoeg leeg. Er waren enkele interessante winkels, één van vistuig, geloof ik, één van trofeeën en bekers, en een dure kleermaker, de Union des Drapiers, waar grijze heren van grijze Belgische regeringen en van de Société Générale grijze pakken gingen kopen, op maat gesneden van hun embonpoint,” zegt Geert van Istendael, prozaschrijver en ex-Brusselaar.

In 1990 keerde het tij. De buurt werd plots aantrekkelijk voor een jonge, kapitaalkrachtige middenklasse die een alternatieve levensstijl had. Van Istendael zag het landschap van de Dansaertwijk langzamerhand verschuiven. “Artiesten als Johan Verminnen en Raymond van het Groenewoud wonen daar spotgoedkoop. Beginnende kunstenaars nemen de plaats in van een uitstervende bevolking. Na hen komen andere non-conformisten, nog altijd bohemiens, nog later komen de bourgeois-bohemiens, die meer centen hebben.”

In de Dansaertstraat had je de eerste nieuwe modewinkels en het waren meestal jonge Vlamingen die met zulke winkels begonnen. “Voeg daar de onmiddellijke nabijheid van een paar grote, uitstekende Nederlandstalige scholen aan toe, van het gemeenschapscentrum De Markten, van de Beursschouwburg, en het prentje is getekend,” aldus Van Istendael. De reden waarom ze specifiek rond de Dansaert vertoefden, was niet onlogisch. “De eerste non-conformisten wilden, anders dan vele Vlamingen, in de stad wonen. Ze hadden niet veel geld, dus kozen ze een goedkope buurt.” Zo is de bal aan het rollen gegaan. “Ze begonnen elkaar tegen te komen, het wordt voortverteld, ze komen nog meer vage kennissen tegen, en zo gaat het verder.”

Ook Johan Verminnen, zanger en ex-Brusselaar, zag de Dansaertstraat evolueren. “Ik woonde er toen het er nog helemaal niet hip was, maar het was heel duidelijk dat er in de Dansaertwijk een verjonging kwam en die was veeleer Nederlandstalig. Je zag dat die straat modieuzer en modieuzer werd. Je had in die buurt ook veel Nederlandstalige scholen en je zag dat die buurt aantrekkelijker werd om te wonen. Zij wilden daar telkens een hippere straat van maken.”

De Dansaert-Vlaming

Ondertussen staat de Dansaertwijk ook synoniem voor de Vlaamse en hippe Brusselaars. Zij vinden elkaar terug in en rond de vele cultuurtempels in Brussel.
Zij liggen niet wakker van het communautair geleuter, en hebben geen complex meer over hun taal. Niet zonder reden, als er gekeken wordt naar de wijze waarop alles tot stand kwam. “De Nederlandstaligen wilden bewijzen wat hun geminachte cultuur waard was. Aangezien Brussel steeds internationaler en multicultureler werd, hebben de Nederlandstaligen als betrekkelijk hoog opgeleide en zeker veeltalige minderheid meegesurft op die golf van nieuwe culturele dynamiek,” vertelt Van Istendael.

VOLGENDE WEEK: De Jacqmainlaan was vroeger de Fleetstreet van Brussel, zegt men. Waar zat welke krant precies?