BIG CITY. Hoe ontketende een opera in de Muntschouwburg de Belgische Revolutie?

Je zou kunnen zeggen dat verdeeldheid in het DNA van ons land zit. Maar in 1830 beseften verschillende groeperingen, met diverse belangen, dat het ontevreden gevoel dat ze deelden, kon leiden tot een revolutie. Als ze zouden samenzweren.

Zowel liberalen als katholieken als de arbeidersklasse uit de Zuidelijke Nederlanden keerden zich na vijftien jaar tegen het beleid. Willem I was in 1815 hun koning geworden, na het Congres van Wenen. Door de Zuidelijke en de Noordelijke Nederlanden samen te voegen, werd op die manier de perfecte bufferregio gecreëerd tussen Duitsland en Frankrijk. Maar het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden was geen lang leven beschoren.

Hoewel Willem I de economie had doen bloeien door industriële ontwikkelingen, waren de prijzen en de werkloosheid in de arbeidersklasse hoger dan voordien. Ook de liberalen hadden het niet voor het autoritaire beleid van de vorst. Daarenboven was ie ook nog eens protestants, wat dan weer ongenoegen veroorzaakte in het katholieke zuiden. Ook vernederlandste hij het beleid, en daar zaten de Franstaligen niet om te springen. De ontevredenheid voedde de onafhankelijkheidsdrang.

Hoewel de gemoederen al een tijdje aan het oplopen waren, kwam op 25 augustus 1830 het kantelpunt. De aanleiding was de opera De stomme van Portici, die in première ging in de Muntschouwburg. Het stuk gaat over de Napolitaanse onafhankelijkheidsstrijd tegen het Spaanse bewind dat in de stad heerste. Herkenbaar voor vele Zuidelijke Nederlanders dus. Ironisch genoeg werd het stuk die dag opgevoerd ter ere van de verjaardag van Willem I.

De Muntschouwburg liep die avond vol. Er zat meer volk dan anders, met ook heel wat jonge scholieren in de zaal. Ook Franse republikeinen kwamen erop af, zij zagen een revolutie tegen de monarchie wel zitten. Het was wachten op het moment dat de tenor in de opera het stuk 'De heilige liefde voor het vaderland' zong. Hij raakte niet eens tot zijn laatste noot. Het hele publiek scandeerde al 'Vive la liberté'. Nog voor de opera uitgezongen was, stormde het publiek naar buiten. Op het Muntplein stonden honderden mensen verzameld die zouden deelnemen aan het oproer. Het werd het begin van de Belgische opstand en na weken van protest, in oktober 1830, volgde de onafhankelijkheid van België.

Vlag

Doordat de revolutie ingezet was door groeperingen met verschillende belangen kwam wel de vraag wat voor land de Zuidelijke Nederlanden dan zouden worden. Uiteindelijk nam het idee van een monarchie de bovenhand, met Leopold I als eerste monarch. Het Nationaal Congres tekende een liberale grondwet uit, die destijds erg progressief was. Uiteraard kon een vlag niet ontbreken. De Belgische driekleur werd ontworpen door Edouard Ducpétiaux. Niet in de vorm van een ster, maar dat had gekund, want hij was de man die de stervorm van heel wat Belgische gevangenissen bedacht. Dat verhaal kon u hier twee weken geleden trouwens al lezen.

• VOLGENDE KEER Viel Brussels door een crisis ooit al zonder stroom?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City

Welke vraag wil jij graag beantwoord zien?