BIG CITY. Wat stond er vroeger op de plek waar nu het Europees Parlement staat?

Voor het antwoord op deze vraag gaan we terug naar het begin van de negentiende eeuw. Op dat moment verliest de stadsomwalling haar functie en wordt ze beetje bij beetje afgebroken. Op het tracé waar voordien muren de stad van het platteland onderscheidden, wordt een ringlaan aangelegd. De afbraak opent nieuwe perspectieven voor de uitbreiding van de stad, op stedenbouwkundig en economisch vlak.

In het westen wordt het kanaal Brussel-Charleroi uitgegraven om de wijken aantrekkelijker maken. In het oosten borrelt dan weer het plan op om een wijk aan te leggen voor de rijkere Brusselaars.

Er wordt een maatschappij opgericht met een naam die geen twijfel laat over haar functie: La societé civile pour l'agrandissement et l'embellissement de la capitale de la Belgique, de maatschappij die de hoofdstad wil uitbreiden en verfraaien. Ze koopt gronden op vlak bij het koninklijk paleis, het federaal parlement en de ambassades, om er herenhuizen te bouwen en grote lanen aan te leggen die uitgeven op de nieuwe ring.

Koning Leopold I is groot voorstander van het project in zijn achtertuin en steunt het door een deel ervan te financieren. Het zal een aardige duit geweest zijn, want het grondgebied wordt vanaf dan omgedoopt tot de Leopoldswijk.

Om de nieuwe stadsbuurt vlot bereikbaar en economisch interessant te maken, wordt een station gebouwd, en ingehuldigd in 1853: het Leopoldstation. Er komt een spoorlijn tussen het station en Luxemburg, waardoor het in de volksmond het Luxemburgstation wordt. De spoorweg is een belangrijke handelsverbinding, omdat zakenlieden via dit traject onder meer gemakkelijker in Italië raken.

Gustave Saintenoy krijgt de opdracht om het stationsgebouw te ontwerpen. Helaas wordt het gebouw door financiële geschillen nooit afgewerkt naar zijn oorspronkelijke ontwerp. Het centrale gebouw komt er wel en geeft uit op het Luxemburgplein. Op het plein is er plek voor koetsen die dienen als taxi om mensen vlot te vervoeren naar het centrum van de stad via het Warandepark.

Europa palmt in

Een goeie honderd jaar later wordt de Leopoldswijk steeds meer ingepalmd voor de bouw van vestigingen voor de Europese instellingen. Met Europa groeit ook de zoektocht naar kantoorruimtes. Investeerders hebben heel wat over voor de grond waar de huizen van de burgerij in de Leopoldswijk op staan.

Wanneer Europa eind jaren tachtig een locatie zoekt voor de bouw van het Europees Parlement, springt de site van het Leopoldstation in het oog. De ligging is ideaal, vlak bij het Berlaymontgebouw van de Europese Commissie, dat er al staat sinds de jaren 1960.

In 1988 begint de bouw van het Paul-Henri Spaakgebouw, waarin een parlementaire vergaderzaal komt, en heel wat kantoorruimtes voor de parlements­leden. De spoorlijnen verdwijnen niet, maar komen ondergronds. Naast het parlement komt een modern stationsgebouw en de officiële naam wordt Brussel-Luxemburg. Bovengronds blijft van het oorspronkelijke station nog de voorgevel van het hoofdgebouw over.

Op het Luxemburgplein, wachtend op zakenlui, staan de taxi's nog steeds voor het stationsgebouwtje. Dat staat nu net zoals de overgebleven herenhuizen, gepropt tussen de mastodonten van de Europese instellingen.

• VOLGENDE WEEK: Wat had de Russische tsaar Peter de Grote met Brussel?
  

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City