MIVB onderzoekt volautomatische metro in Dubai

Dubai was dit jaar gaststad voor het twee-jaarlijkse wereldcongres over openbaar vervoer. De MIVB maakte er kennis met de automatische metro van Dubai. “Een fantastische ervaring,” zegt Kris Lauwers, adjunct-directeur-generaal van de MIVB. “Tegen 2018 hebben wij er ook zo een in Brussel.”

H et 59ste wereldcongres van de internationale openbaar-vervoers­associatie UITP vond dit jaar plaats in het snikhete Dubai, een snelgroeiende stad in de Verenigde Arabische Emiraten. Het pronkstuk van de stad is ongetwijfeld de 828 meter hoge Burj Khalifa, het hoogste gebouw ter wereld. Behalve de hoogste wolkenkrabber heeft Dubai ook nog de grootste golfbaan, de grootste overdekte skihal en fontein, het grootste winkelcentrum en het grootste aquarium ter wereld. Maar de ogen van de MIVB-delegatie waren toch vooral gericht op dat andere wereldrecord: de langste automatische metro.

"In amper vier jaar tijd hebben we een lange en een korte metrolijn aangelegd," vertelt Nitin Fofandi van de Roads & Transport Authority (RTA). "De twee lijnen zijn samen goed voor meer dan zeventig kilometer sporen die evenwijdig lopen met de Sheik Zayed Road en de Perzische Golf. Er zijn 49 metrostations, waarvan de meeste bovengronds liggen. De metrolijnen zijn op een constructie van viaducten gebouwd die op pijlers staan. In amper een uur zoef je van de ene naar de andere kant van de stad."

De metrostations zijn allemaal op dezelfde manier gebouwd: futuristisch en transparant. En vooral: de vloeren zijn kraaknet en blinken, want ze worden permanent gereinigd. Kris Lauwers, adjunct-directeur-generaal van de MIVB, is enthousiast over zijn bezoek. "De metrostations zijn heel netjes, ook omdat de reizigers hier veel gedisciplineerder zijn dan bij ons. Als je iets op de grond gooit, riskeer je hier, omgerekend, vijfhonderd euro boete. Zowel aan de toegangspoortjes als op de perrons staan er veiligheidsagenten. De automatische metro rijdt vlot en zacht en is ook heel veilig. De deurtjes van de glazen wand op het perron openen automatisch, samen met de deuren van de metro. Maar je moet natuurlijk wel oppassen in welk metrostel je stapt. Er is namelijk een silver class waar enkel vrouwen en kinderen in mogen. De eerste dag ben ik zonder nadenken in die wagon gestapt. Ik werd meteen door een veiligheidsagent verwijderd. Maar wees gerust: zo'n maatregel voeren we zeker niet bij ons in. Maar wat me nog het meest verwondert, is dat die metro hier in geen tijd werd gebouwd, terwijl wij er in Brussel al zo lang over spreken. Dubai werkt sneller en doortastender."

Dubai
De metro in Dubai werd in vier jaar gebouwd. In 2009 was hij af. "Het hele mobiliteitsbeleid wordt door één centraal overheidsorgaan gestuurd," zegt Fofandi van de RTA. "Zo kunnen we alles goed op elkaar afstemmen, wat uiteraard de kwaliteit ten goede komt. Dat gaat van de bouw van nieuwe wegen, metrolijnen en transferia aan metrostations tot, onlangs, een nieuw adressensysteem voor de straten. We beheren alle vervoersmodi in Dubai: de taxi's, treinen, bussen en metro's. Ook de 35 milieuvriendelijke watertaxi's en achttien Dubai-ferries horen daarbij. Op tientallen punten in de stad aan de Dubai Creek, een zijarm van de Perzische Golf, kun je voor een prikje in een watertaxi stappen en word je snel van de ene plek naar de andere vervoerd."

De inwoners van Dubai lijken toch vooral hun nieuwe metro te smaken. Het aantal reizigers is al gauw van 8 naar 30 procent gestegen. Vorig jaar vervoerde de metro 39 miljoen reizigers. Tegen 2014 komen er enkele metrolijnen bij en wordt de frequentie verhoogd: dan rijdt er een metro om de negentig seconden.
Het fietsgebruik in Dubai is overigens nog lang niet doorgedrongen: je ziet er haast geen enkele fiets rijden.

Brussel
Het UITP-congres is meer dan een netwerkevenement waar wat naamkaartjes worden uitgewisseld. Het congres wil ook een concrete droom waarmaken: het marktaandeel van het openbaar vervoer tegen 2025 in alle steden ter wereld verdubbelen ten opzichte van 2005.

De MIVB wil in vijftien jaar het aantal reizigers verdubbelen, van driehonderd naar zeshonderd miljoen. "Als dat niet lukt, zal Brussel stikken in het verkeer," waarschuwt Kris Lauwers. "We willen die doelstelling bereiken door de bestaande capaciteit uit te breiden. Tegen 2018 moeten de metrolijnen 1 en 5 volledig automatisch rijden; op termijn moeten alle lijnen geautomatiseerd worden. Tegen 2020 plannen we ook een nieuwe metrolijn tussen het premetrostation Albert in Vorst en Bordet in Evere. Die metrolijn zal grotendeels door de noord-zuidas lopen. Toch plannen we ook een nieuwe tunnel, zevenhonderd meter lang, die vanaf het Zuidstation, en onder het Zuidpaleis, naar Anneessens loopt. Er komt ook een nieuw metrostation dat de naam Stalingrad krijgt."

Op het congres heeft de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB nog een belangrijk samenwerkings­akkoord gesloten met de Canadese trambouwer Bombardier. De MIVB mag in de toekomst de zogenoemde draaistellen van de Bombardier-trams in Europa onderhouden. Draaistellen omvatten het geheel van wielen, assen en motoren die onder de trams hangen. "Als Bombardier in de toekomst opdrachten krijgt van andere steden om hun draaistellen te herstellen, dan mogen wij die in Haren onderhouden," zegt Lauwers. "We mikken op vijftig extra banen in het depot in Haren. We zijn nu op zoek naar hooggekwalificeerd personeel."