Na de daklozentelling: ‘Huurprijzenrooster nodig en meer inspanningen in andere steden’

Het aantal dak- en thuislozen in Brussel stijgt fors. Hoog tijd voor een afdwingbaar huurrooster, vindt PTB/PVDA. Groenparlementslid Benjumea vindt dan weer dat ander steden, die veel minder opvang bieden, meer moeten doen. “Het is te vaak van ‘Ga naar Brussel, daar gaan ze jou helpen.”

Het aantal getelde dak- en thuislozen steeg de voorbije twee jaar met 28 procent, blijkt uit de cijfers die deze woensdag werden voorgesteld. Binnen die algemene trend valt vooral de stijging van het aantal kinderen en mensen in kraakpanden op. Op straat leven (een beetje) minder mensen dan twee jaar geleden, terwijl het aantal personen in de noodopvang explodeert.

De cijfers zorgen woensdag meteen voor politieke reacties. Zo ziet PTB/PVDA in de trend een extra reden om een afdwingbaar huurrooster in te voeren en zo de stijgende huurprijzen in toom te houden. Die zijn een van de oorzaken die mensen in dak- en thuisloosheid kunnen duwen.

“De woonprijzen in Brussel zijn de afgelopen 15 jaar 20 procent sneller gestegen dan de kost van het levensonderhoud, maar de lonen zijn helemaal niet gevolgd”, zegt parlementslid Jan Busselen. “Dat is een enorme last op het budget van de Brusselse gezinnen.”

De partij vraagt ook om een versnelling in het Housing First-beleid, dat daklozen aan een bescheiden woning helpt en ze vervolgens begeleidt. De regering wil het aantal woningen in die categorie optrekken tot 500 tegen het einde van de legislatuur, maar dat volstaat niet, vindt de partij. “Aan dit tempo zijn er genoeg woningen voor thuis- en daklozen in het jaar 2094.”

Ook meerderheidsparlementslid Juan Benjumea Moreno (Groen), die aan de telling deelnam als vrijwilliger, vindt dat de uitbreiding naar 500 woningen nog maar een eerste stap kan zijn. Hij verwijst naar het voorbeeld van Helsinki, dat erin slaagde om 3.500 van die woningen te creëren.

Bevoegd minister Alain Maron (Ecolo) liet eerder al weten dat het probleem bij Housing First niet zozeer de budgetten is, maar wel het aantal aangepaste, kleine en betaalbare woningen op de markt. Vandaag benadrukt hij opnieuw dat de regering meer werk wil maken van Housing First.

"We stellen alles in het werk om van een logica van noodopvang over te gaan naar een logica van duurzame huisvesting, want projecten rond Housing First hebben overal al aangetoond dat daklozen gemakkelijker de problemen die hun dakloosheid hebben veroorzaakt kunnen oplossen als ze over een woning beschikken", aldus Maron. "Tegen 2024 willen we de middelen voor Housing First verviervoudigen."

Benjumea heeft lof voor de extra capaciteit die Maron creëerde in de noodopvang, maar vindt tegelijk dat Brussel nu een beetje als oplossing voor de andere Belgische steden fungeert. “Andere steden moeten meer opvang en woningen voorzien. Er zijn te veel verhalen van mensen die van het OCMW horen “Ga naar Brussel, daar gaan ze jou helpen”.

Het parlementslid pleit ten slotte voor meer actie tegen leegstand. “De laatste jaren is daar te weinig mee gedaan, behalve wat gedoogbeleid voor kraakpanden. Dat is geen structurele oplossing," laat hij op twitter weten.

Ook N-VA vraagt meer inspanningen voor Housing First. “Het hoge cijfer is het trieste resultaat van een gefaald daklozenbeleid," reageert parlementslid Gilles Verstraeten. "De regering moet nu volop inzetten op preventie en op projecten als Housing First die daklozen opnieuw een vast onderkomen geven."

N-VA dringt ook aan op een aparte categorie voor daklozen zonder papieren. "De ene dakloze is de andere nog niet," laat Verstraeten weten. "Iemand zonder geldige verblijfspapieren of transmigranten kunnen we per definitie niet structureel helpen, maar moeten we richting de federale migratie- en asielprocedures krijgen. Als we daar niet in slagen zal hun aantal in de daklozenbevolking ook blijven stijgen.”

Plan versus werkelijkheid

Agora wijst dan weer op het verschil tussen de regeringsplannen en de werkelijkheid. "Het aantal housing first woningen moet drastisch omhoog, er moeten meer sociale woningen komen, de leegstand moet effectief worden aangepakt en de huurprijzen moeten billijker," zegt parlementslid Pepijn Kennis, die erop wijst dat de burgerassemblee van Agora die ideeën ook verdedigt. "Dat staat echter decennia in de plannen, maar wat garandeert de Brusselaars dat het nu écht verandert?"