Pierre Scarella: ‘Pluk elk moment van het leven’

Zijn snor, die een musketier allerminst zou misstaan, verraadt het al: Pierre Scarella, een door Brussel geadopteerde Fransman, staat open voor veel. Hij heeft als teamverantwoordelijke gewerkt in de nucleaire industrie, zijn sporen verdiend als cineast, is romancier, maakt van fotografie kunst. Zijn zin voor avontuur heeft hem al zeven keer tot in de jungle van Frans-Guyana gebracht. Zijn droom: het wereldrecord snelheid op ski’s verbeteren.

‘E lke seconde van het leven is te kostbaar om iets tegen je zin te doen.” Dat heeft Pierre Scarella al snel begrepen. “Op mijn zevenentwintigste heb ik besloten om mijn hart te volgen, om door mijn passies te voorzien in mijn levensonderhoud. Een van die passies is film, de zevende kunst. Samen met Franck Flanquart, een vriend vanuit mijn legerdienst, heb ik me in het avontuur gestort. Acht jaar lang hebben we samen animatiefilms geregisseerd en geproduceerd. Daarna zijn onze wegen gescheiden en ben ik in Parijs beland. Waar ik tv-films heb gerealiseerd, publiciteitsclips en documentaires, waar ik scenario’s heb geschreven. Tot ik genoeg had van al het gedoe dat met Parijs te maken heeft en hier ben beland.”

Parijs-Brussel was geen liefde op het eerste gezicht. Enige ironische verontwaardiging was Scarella dan ook niet vreemd bij de kennismaking met de hoofdstad van Europa.

Culturele diversiteit
“Brussel verwelkomt dagelijks duizenden bezoekers, van wie het gros niet voorbereid is op wat hen te wachten staat. Publiciteitspanelen genoeg, maar stratenplannen zijn er niet. Wanneer de ‘gast’ dan nog eens tot de bevinding moet komen dat op verschillende plekken straatnaamborden ontbreken, net als huisnummers, is de verwarring compleet.”

“Verder is het betalen of moegestreden uitdrogen: een glas kraantjeswater krijgen, iets waarop iedereen recht op zou moeten hebben, blijkt onmogelijk. Idem dito voor wie wil voldoen aan zijn natuurlijke behoeften: het is afdokken of ‘wild’ gaan. Daarenboven zijn bankautomaten in Brussel wel erg dun gezaaid. En als de gast dan, na een dag van tijdverlies door eindeloos zoeken, zijn vermoeide leden wil strekken op het ledikant van een sympathiek hotelletje, blijkt zijn lijdensweg steeds niet voorbij. Daar zorgt het concert van politie- en brandweersirenes wel voor.”

Toch vindt Scarella dat de vriendelijkheid van de Brusselaars hartverwarmend is. “Paranoïde gejaagdheid is Brussel volkomen vreemd. Na enige aanpassing en het verwerken van kleine ergernissen kan al wie Brussel wil omarmen, genieten van de ontspannen sfeer, de openbare ruimte en de architectonische diversiteit van de stad. Van het groen dat men overal in de stad aantreft. Van de zelfspot van de Belgen ook. Die is een teken van intelligentie.”

“De rijke culturele diversiteit uit de vier windstreken is enorm. En uiterst toegankelijk. Je moet geen uren aanschuiven als je van een of andere culturele activiteit genieten: een verademing was het, na twintig jaar Parijs. Een verademing na de stress, de gejaagdheid van een overbevolkte omgeving. Tien keer minder mensen in Brussel dan in Parijs, tien keer meer cultuur om te savoureren naargelang het moment en de goesting.”

Drie overbruggingen
Nederlands heeft Scarella vooralsnog niet geleerd. Toch mag het duidelijk zijn, dat hij door de jaren meer dan bereid is geweest om bij te dragen tot het sociale en culturele weefsel van de stad. Onder meer als artistiek directeur van de Galeries Tag, in de buurt van de Brabantstraat.

“Tja, dat Nederlands is er helaas niet van gekomen. Ik had cheques van 2.500 euro gekregen voor een taalbad voor nieuwkomers. Het was me echter ontgaan dat er een tijdsklok op stond. Toen ik dan eindelijk toch een gaatje had gevonden voor de lessen, bleken de cheques vervallen te zijn. Gelukkig maar dat ik hier met mijn Frans en Engels wel mijn plan kan trekken. Niet dat ik geen Nederlandstalige vrienden heb, integendeel. Ik woon geregeld de activiteiten in gemeenschapscentrum De Platoo bij en steek al eens een handje toe wanneer het nodig is.”

Meer dan een handje toesteken, dat heeft Scarella in de Galeries Tag gedaan. In die mate zelfs dat hij er bijna zijn leven heeft gegeven voor de ‘goede zaak’. “Twee jaar lang heb ik er tentoonstellingen en concerten georganiseerd. In leegstaande handelspanden. Goed voor een elftal galerieën, verspreid over een oppervlakte van ongeveer 1.000 vierkante meter. Met hart en ziel deed ik het. Maar helaas was de persoon die net boven mij stond een complete nul als het op kunst aankwam, hij liet de dingen op zijn beloop. Steeds weer zat ik gevangen tussen zijn onverschilligheid en incompetentie en de eisen van de kunstenaar. Telkens opnieuw: zeven dagen op zeven, tien tot zestien uur per dag. Enorm stresserend, maar het was de moeite waard omdat ik er zowat 180 jonge kunstenaars een platform heb kunnen geven. Vanuit alle delen van het land. De stress werd er uiteindelijk te veel aan: ik kreeg een hartinfarct. Drie overbruggingen verder was ik niet meer bereid om verder mijn leven op het spel te zetten.”

Groene hel
Binnenkomen in Scarella’s humble demeure, is binnenkomen in een gezellige chaos. Boeken, dvd’s alom. Een 16mm-projector; links en rechts snuisterijen, ludieke accenten. Het stuurwiel van een oude Peugeot, bijvoorbeeld. Een kilometerpaal die herinnert aan de legendarische Route nationale 7. Of nog een verkeerskegel die Scarella in een gracht naast de autosnelweg heeft gevonden en omgetoverd heeft tot een vloerlamp: het schaakspel op de mini-salontafel, waarvan de stukken de strijd van de Galliërs tegen de Romeinen moeten uitbeelden. “Een boeltje is het wel ja, ik zou toch echt een aantal dingen moeten wegsmijten, maar ik kom er nu eenmaal niet toe.”

Naast de salontafel prijken, prominent, een aantal foto’s van respectabel formaat. Net terug van een tentoonstelling in Nijvel. Van compleet abstract, tot enigszins figuratief. Steeds genomen met een extreme lange sluitertijd. Een explosie van kleuren is het, zoals bijvoorbeeld de foto van de koepel van de basiliek van Koekelberg. Beweging is nooit ver weg. De werkelijkheid wordt steeds vervormd.

“Ze zijn nu al onderweg naar een volgende expo, bij de vzw ‘Vivre à Koekelberg’, die actief is op sociaal en op cultureel vlak. Ik zet er als vrijwilliger graag mee mijn schouders onder. De foto’s kaderen in een groepstentoonstelling die zal lopen tot en met 30 juni. We zijn met een achttal exposanten, die ook voor de permanentie zorgen, op zaterdag en zondag van 14 tot 18 uur.”

Het zijn foto’s genomen op concerten, in de basiliek van Koekelberg. In de natuur, tot in de jungle van Frans-Guyana. “Dat is de avonturier in mij die spreekt. Die zin voor avontuur heb ik al van jongs af in mijn bloed. Zo ben ik eens spontaan op overlevingstocht gegaan met een vriend, in het Parc National des Cévennes. Een ingeving van het moment. Zonder enige voorbereiding, gewoon in jeans en T-shirt. Vijf dagen hebben we het volgehouden: water drinken uit beekjes, bessen plukken, noten...”

“Het heeft iets in mij wakker gemaakt en zowat twintig jaar later, toen ik in Parijs woonde, heb ik kennisgemaakt met Richard Danois, een gewezen Formule-1-mechanicien, die gepassioneerd is door Frans-Guyana. We hebben samen die unieke biotoop verkend, niet zonder mekaar eerst uitgebreid te hebben uitgetest. In de jungle moet je op elkaar kunnen rekenen, elke vergissing kan fatale gevolgen hebben. Overleven, observeren, fotograferen. Het werkt verslavend, we zijn er ondertussen al zes keer teruggeweest. We hebben er samen nieuwjaar gevierd, bij een waterval. Die avonturen zijn ondertussen goed geweest voor heel wat lezingen hier in Brussel, die gepaard gaan met het proeven van insecten. Ik heb ook een boek geschreven over mijn strafste belevenissen daar in Frans-Guyana: 40 jours dans l’enfer vert, ’40 dagen overleven in de groene hel’. Een boek dat ik in eigen beheer heb uitgegeven en dat nu als pdf-document van 390 pagina’s te koop staat op Amazon, met bijgaand 450 foto’s. Te koop voor het mooie ronde bedrag van 10 euro.”

252,454 kilometer per uur op ski's

Scarella wil graag het snelheidsrecord op ski’s verbeteren. Dat staat nu op 252,454 kilometer per uur. Het prototype van de ski’s en de helm heeft Scarella zelf ontworpen. “In tegenstelling tot de andere speedskiërs wil ik het al liggend doen en niet staande. Ik houd de ski’s op koers met twee staande handsteunen die vooraan gemonteerd worden. Voor de start wil ik de ski’s bevestigen met twee kabels aan een stalen staander waarvan ik het startmechanisme zelf kan bedienen. Het remmen gebeurt met twee parachutes die ik eveneens kan bedienen. Het is helaas ook de enige manier waarop ik zal kunnen remmen. Er is helaas slechts één piste op de wereld die een uitloop- en remstrook heeft die lang genoeg is voor wat ik voor ogen heb. Het betreft de hogesnelheidspiste van Arc 2000 in de Alpen, die nu al acht jaren gesloten is als gevolg van een landverschuiving. Afwachten dus, maar als ik de kans krijg, dan ben ik zeker dat ik het record kan verpulveren. Als ik tenminste onderweg mijn nek niet breek.”