Plan uit 1962: autovrij centrum met parkeerlus

De gloednieuwe plannen van de stad Brussel voor een autovrije binnenstad vertonen opvallende gelijkenissen met plannen van de Groep Tekhnè ... uit 1962.

De stad Brussel gaf in 1955 aan de groep Tekhnè de opdracht om een stedenbouwkundig plan uit te tekenen voor de Vijfhoek. In 1962 was dat plan klaar. Daarin wordt het hypercentrum van de Vijfhoek autovrij gemaakt. Daarrond wordt een miniring aangelegd. Die sluit aan op een aantal parkeerzones. Stedenbouwkundige Géry Leloutre (ULB) maakte onlangs een kaart op basis van de plannen van toen.

Die kaart lijkt in veel opzichten een copy-paste van de plannen die de stad Brussel vandaag voorstelt. Zelfs de plaatsen waar de stad Brussel nieuwe parkings plant, liggen in de lijn met de plannen uit de jaren 1960. De parkeerroute zelf wijkt iets af van de parkeerroute die de stad Brussel vandaag voorstelt, maar het principe van het binnenkomend verkeer dat via één parkeerroute naar parkings wordt gestuurd om het centrum verkeersvrij te maken, is hetzelfde.

Het plan van Tekhnè is nooit uitgevoerd, maar volgens het boek Straten en Stenen (1983) van het Sint-Lukasarchief heeft het wel sporen nagelaten. Onder meer in de bouw van de talrijke autoparkings in het hypercentrum van de stad, goed voor bijna twintigduizend overdekte parkeerplaatsen. “Door dit soort auto-verkeersvriendelijke politiek werd de toekomstige structuur van Brussel overhoop gehaald,” schrijven de auteurs.

Leloutre noemt de gelijkenissen tussen de twee plannen frappant. "Het idee van een parkeerlus is een belangrijk modernistisch thema, dat je in tal van plannen voor stadsvernieuwing ziet terugkomen. In het algemeen zorgt zo'n lus er trouwens voor dat het aantal afgelegde kilometers verhoogt."

Toevallig
Het huidige plan van de stad Brussel en dat uit de jaren 1960 hebben niet met elkaar van doen, reageert mobiliteitsschepen Els Ampe (Open VLD). “Groep Tekhnè? Nooit van gehoord.” Volgens Ampe zal de parkeerroute in niets lijken op een ring. “De Kleine Ring slikt nu 10.000 auto’s per uur. Onze parkeerroute zal slechts 600 auto’s per uur tellen. Vandaag rijden er nog 1.000 auto’s per uur door de Vijfhoek. We gaan ervan uit dat we de autodruk met ons plan met 40 procent kunnen drukken.”

Ampe zegt ook dat de snelheid van het autoverkeer gestremd zal worden door verkeerdrempels en door smallere wegen.