Rectoren: 'Overheid moet niet vrijblijvend maar doortastend optreden'

"We hebben niets aan vrijblijvende richtlijnen. Als we een Italiaans scenario willen vermijden, moet de overheid onmiddellijk verregaande maatregelen nemen. Dit virus is ernstig. Ons gezondheidssysteem dreigt te imploderen." Dat schrijven zeven experten in infectieziektebestrijding donderdag in een statement, daarin gesteund door de rectoren van de vijf Vlaamse universiteiten. Dat meldt de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) in een persbericht.

De Vlaamse universiteiten en hogescholen kondigden woensdag ingrijpende maatregelen aan: de personeelsleden moeten zoveel mogelijk thuiswerken, afstandsonderwijs wordt de norm. De kennisinstellingen nemen zo hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar om de verspreiding van het coronavirus zoveel mogelijk te vertragen, is meer nodig, veel meer, klinkt het in een brief van de rectoren van de Vlaamse universiteiten, waar ook Caroline Pauwels van de VUB deel van uitmaakt.

En daar ligt vanzelfsprekend een belangrijke rol bij de overheid. "De overheid communiceerde brede aanbevelingen naar de bevolking", klinkt het in het statement dat mede ondertekend werd door een aantal experten in infectieziektebestrijding waaronder Marc Van Ranst. "Maar die blijven zeer vrijblijvend en bijgevolg is er geen doorgedreven bewustmaking of breed draagvlak. Het wordt nog steeds sociaal aanvaard dat mensen simpele aanwijzingen, zoals het vermijden van handen schudden of het geven van zoenen, bewust of onbewust niet ter harte nemen."

De academici stellen met aandrang een reeks aanvullende maatregelen voor. Die moeten onmiddellijk worden doorgevoerd en worden gecontroleerd op hun strikte naleving, en dit alles vanuit één orgaan met een mandaat voor het hele land. De maatregelen zijn: maximaal telewerken voor bedrijven en instellingen (zoals universiteiten). Niet-essentiële vergaderingen, activiteiten of reizen kunnen best uitgesteld worden. Werknemers die niet kunnen telewerken moeten maximaal de kans krijgen minder met elkaar in contact te komen. Dat kan bijvoorbeeld door gefaseerd ter werken, gefaseerde lunchpauzes in te lassen en vaak gebruikte oppervlaktes en toestellen te ontsmetten.

Alle bijeenkomsten, indoor en outdoor, waarbij mensen enkele uren samen doorbrengen op een beperkte oppervlakte, moeten afgelast of uitgesteld worden. Universiteiten en hogescholen zetten maximaal in op afstandsonderwijs, naast oplossingen op maat voor stages en practica. Ook het openbaar vervoer moet inzetten op 'social distancing': dat kan bijvoorbeeld door de capaciteit te verhogen en het openstellen van de eerste klasse, zodat passagiers beter gespreid worden.

Daarnaast blijven de 'traditionele' aanbevelingen van het allergrootste belang: geef geen handen/zoenen: begroet elkaar zonder mekaar aan te raken. Beperk rechtstreekse sociale contacten met grootouders (of bejaarden in het algemeen) tot een absoluut minimum. Bewaar bij ontmoetingen in gesloten ruimtes een afstand van minstens één meter en deel geen gebruiksvoorwerpen zoals gsm, eetgerei, drinkglazen of zelfs borrelnootjes met elkaar.