Rond Brussel (21): Etterbeek

Een typering geven van Molenbeek of Sint-Gillis is niet moeilijk, van Ukkel of Sint-Pieters-Woluwe evenmin. Maar Etterbeek is lastiger te beschrijven. Is het een arme of een rijke gemeente? Jong of oud? En waar ligt het eigenlijk precies: hoort het Jubelpark er nog bij? Wat met de beide universiteiten?

In de statistieken neemt Etterbeek een onbestemde middenpositie in. De gemeente is een beetje armer dan het gemiddelde, maar veel scheelt het niet. Maar gemiddelden verdoezelen de verschillen. Als je inzoomt, blijkt dat hier bijvoorbeeld extreem veel expats wonen: een op de drie inwoners is een Europeaan zonder Belgisch paspoort. Dat geldt echter alleen voor het noordelijk deel van de gemeente, het zuidelijk deel is nog steeds volks. De mondialisering wijkt hier voor Belgische taferelen, zoals aan het Jean Absilplein. Hier is het oude Etterbeek nog te vinden.

Het plein is geen plein, maar een heuse rotonde. Om dat te onderstrepen, heet het belendende café ook zo: Rond Point. Waag het niet om hier een espresso of macchiato te bestellen: er wordt alleen ouderwetse filterkoffie geserveerd, een rond kopje met een ronde stalen filter en een rond deksel. Het past, ondanks het ovale serveerblaadje, wonderwel bij de naam van het etablissement.

"Het café heeft altijd zo geheten," zegt de bazin kortaf als ik er naar informeer. Altijd? Ze zit er pas 38 jaar, voegt ze er na enig aandringen aan toe, maar onder de vorige eigenaar heette het café ook al Rond Point, en daarvoor ook al. De letters van de naam op de ruit bladderen in ieder geval al langzaam af. Het lijkt tante Hélène, zoals ze door stamgasten wordt genoemd, niet te deren. Vernieuwing staat hier nog niet gelijk aan verbetering.

Naast de bar hangt een blauw-witte sjaal van RRC Etterbeek, dat voetbalt in het stadion een steenworp verderop. In het Rond Point speelt de UEFA Champions League geen rol. De provinciale competitie Brabant, waarin de Etterbekers het zonder veel succes opnemen tegen clubs als Opwijk en Wolvertem, is veel belangrijker. Een rotonde als centrum van de wereld, hoe klein die ook mag zijn.

Rond Brussel weergeven op een grotere kaart

----------------------------------------------------------------------------------------

Vlaanderen heeft de reputatie dat de rotondes er vol staan met bespottelijke beelden. Maar hoe zit het in Brussel? Voor BDW onderneemt de Nederlandse rotondoloog Tijs van den Boomen de komende maanden een zoektocht naar de rotondes van de negentien Brusselse gemeenten. Welke spiegel houden ze ons voor?