Russische Brusselaars vrezen dat sympathie omslaat in haatgedrag

De verhalen van Brusselaars die Oekraïense vluchtelingen opvangen, spullen verzamelen en protesteren tegen de oorlog van Rusland vullen de voorbije dagen het nieuws. Maar hoe zit het met de reacties die Russische Brusselaars ontvangen, zijn die even begripvol? “99 procent van mijn landgenoten zet zich volop in om de Oekraïners te helpen.”

Dasha (31) is van Russische afkomst en woont sinds 2014 samen met haar dochter in Brussel. Al een week lang verzamelt zij net als vele anderen kleren, voeding en medicatie voor Oekraïne. Ze voelt echter dat haar afkomst haar parten speelt en dat niet iedereen haar even hartelijk ontvangt. “Het is Poetins oorlog, het merendeel van de Russen heeft zelfs nooit op hem gestemd. Je kan op zoek gaan hier in Brussel naar Russen die hem steunen. Maar ik ben ervan overtuigd dat 99 procent er alles aan doet om Oekraïne te helpen.”

Zelf zamelt Dasha dierenvoeding in, voor huisdieren die getroffen zijn door de oorlog. Dat doet ze samen met de Brusselse koffiebar Kaffabar aan het Rouppeplein.

Beschadigde winkels

Vanuit Nederland komen er berichten van Russische winkels die bekogeld worden en discriminatie tegenover mensen met Russische roots. Tot hiertoe ondervinden verschillende de Russische winkels in Brussel nog geen last of agressie. “Natuurlijk is de situatie in Oekraïne erg en natuurlijk leven wij mee. Maar ik ben niet bang dat ik geviseerd zou worden,” antwoordt een uitbaatster.

Dasha daarentegen krijgt een benauwd gevoel wanneer ze een gesloten groep op Facebook ontdekt die oproept Russen in Brussel te boycotten en te pesten. “In mijn hoofd bedenk ik scenario’s waarin mijn dochtertje op school gepest wordt. Ik ben echt bang dat door dit soort groepen het probleem escaleert.”

De berichten zorgen voor een onveilig gevoel. Ze blijft daarom het liefst anoniem maar vindt het zeer belangrijk dat ze gehoord wordt. “Ik kom zelf uit een land zonder journalistieke vrijheid dus besef maar al te goed hoe belangrijk media zijn.”

Solidariteit overheerst

Anna Yastrebova (36) bekijkt de situatie momenteel optimistischer. “Ik weet dat ik niet voor iedereen mag spreken, maar momenteel lijkt er nog geen reden tot paniek. Ik hoop dat iedereen verstandig genoeg blijft om politiek en bevolking los van elkaar te zien.” Anna woont al 12 jaar in België en heeft hier een gezin. De vriendschap met een Oekraïense vriendin loopt momenteel wel een stuk ongemakkelijker. Maar daarbuiten beïnvloedt haar afkomst haar leven hier in Brussel nog niet. Eerder deze week ontving Anna vanuit haar zoons school meerdere steunbetuigingen van leerkrachten en ouders.

Toch zou het haar niet verbazen moest dit medeleven op een bepaald moment toch plaats maken voor haatgedrag. “Op de speelplaats hoorde mijn zoontje wel enkele kinderen zeggen ‘die kwaadaardige Russen’. Je kan ervan uitgaan dat de kinderen dit meekrijgen van thuis uit."