Slechte werkomstandigheden vastgesteld bij vijf deelplatformen

Vijf van de grootste platformbedrijven hebben slechte tot erg slechte werkomstandigheden voor hun werknemers. Dat heeft een nieuwe studie van Fairwork Belgium, uitgevoerd door het Centrum voor Sociologisch Onderzoek (KU Leuven), donderdag vastgesteld. Het onderzoek toonde onder meer schendingen van het minimumloon, onduidelijke contracten en een gebrek aan toegang tot collectieve vertegenwoordiging aan.

De studie ging de arbeidsomstandigheden na van de platformen Takeaway, Ring Twice, Deliveroo, Yoopies en Top Help. De platformen werden geanalyseerd aan de hand van de vijf parameters voor eerlijk werk: eerlijk loon, eerlijke voorwaarden, eerlijke contracten, eerlijk management en eerlijke vertegenwoordiging. Per parameter kon een platform maximaal twee punten behalen.

Takeaway kwam uit de analyse met de hoogste score van 6 op 10. Ring Twice, dat vroeger als naam ListMinut had en huishoudelijke diensten aanbiedt, belandde op plaats twee met 4 op 10. Deliveroo behaalde 1 op 10 en Yoopies en Top Help, beiden ook platformen voor het leveren van huishoudelijke diensten en zorgtaken, verzilverden geen enkel punt.

Eerlijk loon

Op de paramater 'eerlijk loon' scoorden slechts twee platformen: Takeaway en Ring Twice. Enkel Takeaway kon bewijzen dat het bescherming biedt tegen beroepsrisico's (parameter 'eerlijke voorwaarden'). Deliveroo, Ring Twice en Takeaway konden aantonen dat ze eerlijke contracten aanbieden. Enkel Ring Twice en Takeaway toonden dat beslissingen over werknemers volgens de juiste procedure worden genomen. Geen enkel platform voldeed tot slot aan het principe van eerlijke vertegenwoordiging. Dat betekent dat Belgische platformwerkers van deze platformen geen beroep kunnen doen op institutionele kanalen om de beslissingen die impact hebben op hun jobs te beïnvloeden.

Het onderzoek legde bloot dat de zorgplatformen, zoals Yoopies en Top Help, het slechtst scoorden op de arbeidsomstandigheden. "Zorgplatformen hebben de neiging om bestaande regelgeving te negeren en zo informeel werk te stimuleren," zegt professor sociologie Valeria Pulignano (KU Leuven). "Bijgevolg presteren werknemers een consistente hoeveelheid onbetaald werk in de vorm van niet-gegarandeerde minimumlonen en een gebrek aan sociale zekerheid."

Europees Parlementslid Marc Botenga (PVDA/PTB) zei bij de voorstelling van de resultaten "jammer genoeg niet verrast te zijn". De Europese Unie heeft op dit moment wetgeving in de pijplijn zitten die platformwerkers beter moet beschermen. Volgens Botenga kan de nieuwe Europese richtlijn een belangrijke impact hebben. "Vooral op het vlak van arbeidsomstandigheden, op het vlak van lonen is er nog meer werk aan de winkel."

Het is de eerste keer dat Fairwork, een internationaal project dat onderzoek voert naar arbeidsomstandigheden, een rapport over België publiceert. Bedoeling is om vanaf nu elk jaar een analyse uit te voeren.