Staking Klein Kasteeltje: 'Aanwervingen zijn bezig, maar nemen tijd'

Commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen Dirk Van den Bulck bevestigt dat er sprake is van een nieuwe asielcrisis, maar vindt het voorbarig van een grote crisis te spreken. Volgens Van den Bulck zijn de aanwervingen aan de gang om de procedures te versnellen, maar hij wijst ook op de gebrekkige toepassing van de Dublin-procedures binnen Europa.

In het Klein Kasteeltje in Brussel is maandag een 24-uren­staking ingegaan. In De Ochtend op Radio 1 bevestigde Van den Bulck maandag dat het aantal verzoeken in ons land is toegenomen, net als in andere landen, en dat er een plaatstekort is.

Er is ook sprake van een personeelsgebrek. Wel is het aantal beslissingen intussen toegenomen, en dat door zowel interne maatregelen als beslissingen van de federale regering. Volgens de commissaris-generaal zijn er momenteel wervingen aan de gang om op die manier de procedures te versnellen. Het probleem is dat dit enige tijd vergt - Van den Bulck heeft het over weken en maanden.

'Opvang naar wie er nood aan heeft'

Maar wat eveneens nodig is, is de effectieve toepassing van de Dublin-akkoorden (de zogenaamde terugkeerregels). Die gaan onder meer over de opvang van asielzoekers van buiten de Europese Unie die al in een ander EU-land een procedure hebben lopen. Volgens Van den Bulck is die secundaire migratie binnen Europa sterk toegenomen.

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) benadrukt dat er actie nodig is om erkende vluchtelingen uit andere lidstaten af te remmen opnieuw asiel aan te vragen in een ander EU-lidstaat. "Dit ondergraaft echt ons asielsysteem, het is totaal onlogisch dat mensen die elders erkend zijn en dus veilig zijn, opnieuw asiel aanvragen en automatisch opgevangen moeten worden. Opvangplaats moet gaan naar wie dat nodig heeft", stelt Mahdi.

Moeilijk voorspellen

Voor 2019 en 2020 gaat het om 1.829 mensen die opnieuw asiel aanvroegen terwijl ze al elders erkend zijn in een ander EU-land. In 2021 gaat dit tot en met september al om 1.034 mensen. Deze mensen zijn ergens anders veilig en hebben daar een status gekregen. Als zij dan weer doorreizen naar een ander land, hebben ze volgens de EU-regels ook weer recht op opvang als ze asiel aanvragen. De staatssecretaris steunt de voorstellen in het Europese Migratiepact om die "anomalie" aan te pakken.

Commissaris-generaal Van den Bulck stipt overigens ook een aantal andere factoren aan die druk zetten op het systeem. De terugkeer is bijvoorbeeld bemoeilijkt als gevolg van de coronaprocedures. Ook loopt de doorstroming naar de markt van de huisvesting stroef.

Van den Bulck weerlegt dat er een massale instroom uit Afghanistan voor de deur staat. Of beter: hij vindt dat moeilijk te voorspellen. "Het is niet fact-based dat we nu rekening moeten houden met een massale migratie." In de eerste helft van dit jaar waren er veel ontheemden in Afghanistan omwille van de gevechten tussen het leger en de taliban, maar die gevechten zijn nu afgelopen. Er is weliswaar een risico op vervolgingen, maar dat gaat om een beperkte groep. De meeste Afghanen op het platteland zien geen gevechten meer, aldus Van den Bulck.

Ontradingscampagnes

Kamerlid Theo Francken (N-VA) wijst erop dat de regering in augustus 420 Afghanen binnenvloog vanuit Kaboel en 237 Syriërs via hervestiging. "Dat terwijl onze asielopvang op dat moment al propvol zat. Ik vraag staatssecretaris Mahdi dan ook om de boekpromotie even opzij te zetten en zich te focussen op deze nieuwe asielcrisis", aldus Francken.

Hij pleit ervoor zo snel mogelijk de online ontradingscampagnes uit te breiden en opnieuw asielquota in te voeren. Francken had zo'n quotum ingevoerd toen hijzelf nog staatssecretaris was, maar dat was volgens de Raad van State onwettig.