Toezichtsraad kritisch voor nieuwe gevangenis Haren

In een brief aan minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) stipt de Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen (CTRG) een aantal bezorgdheden aan over de nieuwe gevangenis in Haren in Brussel. De raad is daarbij onder meer kritisch voor de zogenaamde time-out cellen, waarvoor geen wettelijk kader bestaat.

De gevangenis van Haren komt er om de sluiting van de gevangenissen van Vorst, Sint-Gillis en Berkendael op te vangen. Er zullen zowat 1.200 gedetineerden kunnen verblijven, verspreid over een domein van zo'n 10 hectare. De gevangenis zou binnen het jaar de deuren openen. De CTRG bracht vorige maand een plaatsbezoek. Het verslag van dat bezoek is nu klaar.

Door de omvang wordt het project omschreven als een megagevangenis, al werd het geconcipieerd als een gevangenisdorp. De CTRG heeft het eerder over "een kleine stad." Positief is dat de leefomstandigheden er "beantwoorden aan de eisen van waardigheid in vergelijking met die in de Brusselse gevangenissen." De raad haalt daarvoor tal van redenen aan.

Toch ziet de CTRG ook "overblijfselen van een middeleeuws verleden" waarvan hij de overheid vraagt die nog te herzien voor de opening. Zo is elke wooneenheid uitgerust met een 'time-out'-cel waarvan de infrastructuur sterk lijkt op die van een strafcel en waar gedetineerden, bij gebrek aan een wettelijk kader, het risico lopen er zonder de nodige garanties te worden geplaatst, schrijft de toezichtsraad. "Het project van zogenaamde 'time-out'-cellen, kennelijk geïnspireerd door een praktijk in instellingen voor jeugdige delinquenten, kan alleen worden overwogen en opgezet binnen een passend wettelijk kader met alle noodzakelijke garanties", schrijft de CTRG.

Schuilen

De CTRG wijst er ook op dat elke wooneenheid voorzien is van twee strafcellen, waarvan er een is uitgerust met een bed met bevestigingspunten voor medische fixatie en een krappe individuele binnenplaats, zonder horizontaal zicht en bedekt met smalle roosters waardoor de lucht alleen maar zichtbaar is tussen vierkantjes van 10 bij 10 cm. Bovendien is er niets om te schuilen bij slecht weer. De CTRG benadrukt het belang van voldoende kunstlicht, maar ook voor een toegang tot daglicht. "Deze cellen moeten ook worden uitgerust met een tafel en stoel (eventueel bevestigd aan de vloer) en met een bed dat die naam waardig is."

De toezichtsraad formuleert nog een reeks vragen in het verslag. Zal bijvoorbeeld tijdig het vereiste aantal personeelsleden kunnen worden aangeworven, hoe zullen zoveel bewegingen tussen zoveel gebouwen op zo'n enorm terrein door het bewakingspersoneel worden beheerd en zullen bezoekers de gevangenis gemakkelijk kunnen bereiken?