‘Volwaardige lage-emissiezone tegen januari is onmogelijk’

De lage-emissiezone in Brussel moet ingaan op 1 januari 2018. Maar die deadline “is een illusie”, vinden oppositiepartijen Groen-Ecolo en N-VA. “En zelf als de deadline wel wordt gehaald, zal de LEZ voor veel mensen als een totale verrassing komen, met veel weerstand als gevolg.” Bevoegd minister Fremault (CDH) erkent dat er nog werk op de plank ligt, maar maakt zich wel sterk dat de zone ingevoerd wordt op de voorziene datum.

Hoe ouder de wagen, hoe meer hij vervuilt, en dus hoe sneller hij de stad uit wordt gebannen. Dat is de filosofie achter de lage emissiezone. Vooral diesels worden daarbij geviseerd, omdat zij veel meer stikstofoxiden uitstoten dan benzinewagens.

In juli 2016 besliste de Brusselse regering om vanaf 1 januari 2018 zo'n permanente lage-emissiezone in te stellen voor heel het gewest. Op dat moment had de regering nog anderhalf jaar om alles klaar te krijgen tegen de datum die het zelf vooropstelde.

In februari van dit jaar uitte N-VA-parlementslid Liesbet Dhaene al eens haar zorgen over de haalbaarheid van het project. Ze hekelde dat minister Fremault nog steeds “in de studiefase” zat wat betreft het gebruik van de nodige camera’s, de signalisatie en andere flankerende maatregelen. “Veel geblaat, weinig wol”, klonk het toen.

Politieke crisis
En ook vandaag heeft Dhaene er geen goed oog in. “De operationalisering van de camera’s, de controles en het boetesysteem, het IT-systeem, de begeleidende maatregelen, de databank: die studie moest eigenlijk al begin 2017 af zijn, maar liep meteen vertraging op”, zegt Dhaene. “Tel daarbij nog eens de politieke crisis die CDH zelf heeft veroorzaakt en het zomerreces, en ik vrees dat de deadline van 1 januari wel erg krap is.”

Midden augustus kwam ook Groen-Ecolo met dezelfde kritiek op de proppen. “Het is toch onbegrijpelijk dat er nog steeds zoveel onduidelijkheid is? Er is geen zekerheid over welke voertuigen een uitzondering krijgen.” Wie op dit moment op de website lez.brussels gaat kijken ziet daar inderdaad dat nog steeds dat "de afwijkingen nog definitief moeten worden vastgelegd door de Brusselse wetgever". “En dat is dan nog enkel voor het kleine deel van de bevolking dat op de hoogte is van die website”, klinkt het bij Groen.

Heel wat ontbrekende puzzelstukken
Maar stel vandaag de vraag aan het kabinet van bevoegd minister Fremault (CDH), en het antwoord is glashelder. “Ja, de lage-emissiezone komt er op 1 januari 2018”, zegt woordvoerster Kathrine Jacobs. Toch moet ook zij erkennen dat er nog heel wat puzzelstukken ontbreken.

Zo moeten de nodige studies rond de flankerende maatregelen, die op 19 juli nog nét voor het zomerreces op de tafel van de Brusselse regering belandden, nog in een besluit gegoten worden. Ook de ordonnantie moet in een derde versie nog door de regering goedgekeurd worden en daarna nog door het parlement. Ook de 42 extra camera’s moeten nog geplaatst worden.

Privacycommissie spreekt Fremault tegen
En dan is er ook nog het positief advies van de Privacycommissie nodig over het gebruik van de camera’s en de bijhorende databank. Dat is meer dan een detail, want in Antwerpen dreigde de invoering van de lage-emissiezone vertraging op te lopen nadat de Privacycommissie zich zorgen baarde over de databank achter het camerasysteem. “Onze diensten zijn in contact met de Privacycommissie om zo snel mogelijk een positief advies te krijgen”, zegt Jacobs, woordvoerster van minister Fremault.

Maar dat spreekt de Privacycommissie tegen. “Er is nog geen aanvraag binnengekomen over de lage-emissiezone in Brussel. Of het absoluut noodzakelijk is, hangt af van het systeem dat men zal gebruiken. Maar het gebruik van camera’s en de toegang tot de databank moet aangevraagd worden. En zo’n aanvraag behandelen duurt toch al snel twee maanden”, zegt woordvoerster Caroline De Geest.

‘Lage-emissiezone wordt tweede voetgangerszone’
Nog heel wat ontbrekende puzzelstukken dus, maar theoretisch gezien kan de deadline van 1 januari 2018 wel nog steeds gehaald worden. Maar ook in dat geval zal de lage-emissiezone als een totale verrassing komen voor veel mensen, vreest Brussels parlementslid voor Ecolo Arnaud Pinxteren. “Met veel weerstand voor deze nochtans noodzakelijke maatregel tot gevolg.”

Dat beaamt ook N-VA-parlementslid Liesbet Dhaene.”Ik vrees dat er onvoldoende draagvlak is gecreëerd door de regering. In Antwerpen zijn ze al 2 jaar voor de invoering van de LEZ met een informatiecampagne gestart. Dat moet ook: je vraagt een aanpassing van de burgers. Maar hier zou pas deze maand een nationale campagne van start gaan, dat is wel heel last-minute."

"Ik vrees dan ook de lage emissiezone een tweede voetgangerszone wordt. Een goed en noodzakelijk idee dat geen draagvlak geniet door een gebrek aan communicatie.”

En de vrachtwagens?
De reglementering volgens Maes niet ver genoeg. Het doel van de lage-emissiezone is het beschermen van de Brusselaars tegen luchtvervuiling. Toch zal de zone in Brussel niet gelden voor vrachtwagens en bromfietsen. “De transportsector is een van de grote vervuilers in Brussel, toch kiest de regering er bewust voor deze niet aan te pakken," klinkt het.