VUB-onderzoek: seks en intimiteit zijn onderbelicht in de palliatieve zorg

Seks en intimiteit blijven erg belangrijke factoren voor terminaal zieke patiënten, maar uit onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel blijkt dat seksualiteit vaak onderbelicht blijft in de palliatieve zorg. VUB-wetenschapster dr. Charlotte Benoot stelde het vast en formuleerde enkele aanbevelingen voor positievere benadering van intimiteit in de zorg.

Voor haar doctoraatsonderzoek peilde dr. Benoot naar de ervaring van seksualiteit bij ongeneeslijk zieken en de zorg daaromtrent. Daarvoor nam ze 18 diepte-interviews af met 23 terminale kankerpatiënten, partners van patiënten en zorgverleners. Uit de gesprekken bleek dat het seksleven van de patiënten en hun partner vaak achteruit gaat.

Naast de lichamelijke aftakeling, ontstaat er ook een andere seksuele rolverdeling. Intimiteit laat de patiënten en hun partner dan wel weer toe om indirect met elkaar te communiceren rond bijvoorbeeld hun emoties over het naderende levenseinde.

In het geval van de palliatieve zorgverstrekkers spelen er drie dilemma's op. Ze stellen zich de vraag of seksualiteit een prioriteit is bij de zorgverstrekking, twijfelen of het initiatief om over seksualiteit te spreken bij de zorgverstrekker of de partner ligt en weten niet goed of ze eerder moeten inzetten op symptoombestrijding of op de relationele groei.

Dr. Benoot ziet een behoefte aan een sekspositievere benadering van intimiteit waarbij er binnen de palliatieve zorg niet wordt gefocust op seksuele problemen, maar wel op seksueel welbevinden. De holistische aanpak mag behouden worden, maar seksualiteit moet daarbij zowel vanuit psychologisch oogpunt, lichamelijk oogpunt en sociaal oogpunt benaderd worden.