VUB-onderzoek: sportclubs moeten grotere sociale rol spelen

De doctoraatstudie van VUB-onderzoeker Zeno Nols toont aan dat sportinitiatieven vaak een sociale rol kunnen opnemen voor jongeren die opgroeien in kwetsbare buurten. Tegelijkertijd stelt Nols vast dat het potentieel van de sportclubs te weinig wordt benut, en dat is zeker ook het geval in Brussel.

Volgens het recente Jaarboek Armoede leefde in 2017 bijna 16 procent van de Belgische bevolking in een gezin met een inkomen onder de armoederisicogrens. Kinderen en jongeren tot 24 jaar in zo'n gezin lopen nog een hoger risico op sociale uitsluiting dan volwassenen.

Brussel spant binnen België de trieste kroon. Dat blijkt dan weer uit een recente Europese studie door de Universiteit van Amsterdam en het Luxemburg Institute of Socio-Economic Research. In het Brussels Gewest heeft maar liefst 29 procent van de kinderen geen toegang tot minstens drie ‘essentiële zaken’. Het gaat dan om criteria als dagelijks groenten en fruit, een voldoende verwarmde woning en minstens één vakantie per jaar. In Wallonië ligt het peil op 22 procent, in Vlaanderen op 8 procent.

‘Sportpedagogie’

Sport blijft vaak een middel om deze kinderen jongeren te bereiken en dat potentieel moet meer benut wordt, blijkt uit het VUB-onderzoek. "De maatschappelijke uitdagingen in sommige buurten zijn groot. Sociale sportclubs mogen niet aan liefdadigheid worden overgelaten. Structureel investeren is de boodschap," aldus Zeno Nols.

Voor zijn onderzoek volgde Nols gedurende verschillende jaren zes initiatieven in grote Belgische steden. In Brussel ging het bijvoorbeeld om Brussels Boxing Academy in Brussel-Stad en Brussels Brazilian Jiu-Jitsu Academy in Koekelberg. Daar werd duidelijk dat enkel sport niet automatisch leidt tot een sociale meerwaarde voor jongeren. Daarvoor zijn namelijk ook pedagogische processen voor nodig. Een coach met een modelfunctie kan een erg belangrijke rol spelen.

"Er zijn vier aandachtspunten waar sportinitiatieven op moeten letten: inspelen op de leefwereld van jongeren, het opbouwen van een vertrouwensrelatie, het aanbieden van ontplooiingskansen en het bouwen van bruggen met ouders, leerkrachten en sociale organisaties. Hierbij is het een must dat sportinitiatieven vertrekken vanuit de concrete leefwereld en persoonlijke noden van deze jongeren," besluit Nols.